Değişik işletme koşullarında yetiştirilen holştayn sığırların süt verim özelliklerini etkileyen başlıca faktörler ve selesyona esas parametreler

Abstract

ÖZET Bu çalışmada laktasyon özelliklerinin belirlenmesi ve bu özelliklere etki eden çevre faktörlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bunun yanında laktasyon parametrelerine ilişkin kalıtım ve tekrarlama dereceleri hesaplanarak anılan özelliklerin seleksiyonda kullanım olanaklarına açıklık getirilmesi hedeflenmiştir. İtalya'dan Türkiye'ye getirilen ve doğan 670 Holştayn sağmalın 1130 laktasyon eğrisine uygulanan gamma fonksiyonuna göre il gruplarının, laktasyona giriş verimi logaritmasma(ln(a)), yükselişine(b), pike ulaşım sûresi ve pik verimine, ineğin direnme gücü ile 2X305 gün süt verimine; mevsimlerin ise pike ulaşım süresi, pik verimi ve direnme gücüne etkileri önemli bulunmuştur. Servis sürelerinin laktasyonun yükseliş(b) ve iniş(c) eğimleri ve 2X305 gün verimlerine etkileri ile hı(a),b,c katsayıları İle pike ulaşım süresi ve direnme gücünün ilk süt kontrol süresine doğrusal bağlanımlan önemli bulunmuşrur(P<0.01). Kalıtım Dereceleri: Ln(a)'da 0.011±0.043, b'de 0.031±0.048, c'de 0.164±0.084, pik veriminde 0.067±0.058, pike ulaşım süresinde 0.033±0.049; direnme gücünde 0.071±0.059, 2X305 gün verimde 0.095±0.066, Tekrarlama dereceleri: pik verimde 0224±0.059, 2X305 gün verimde 0J47±0.052 saptanmış, Korelasyonlar, pik verimi ile iniş eğimi arası 0.612*0.295; iniş eğimi ile direnme gücü arasmda -0.620±0.283 genetik korelasyon bulunmuştur. Voryons analizi sonuçlarına göre gamma fonksiyonundan integral yöntemi ile bulunan 2X305 günlük süt verimleri ile interpolasyon yöntemiyle bulunan verimler arasında önemli fark olmadığı saptanmıştır.Ters polinomial fonksiyona göre, yılların, eğrinin ortalama açılım(Aı) ve iniş(A2) eğimlerine etkisi ve eğrinin yükseliş eğuni(Ao)'nin ilk süt kontrol süresine doğrusal bağlanımı yanında servis süresinin iniş eğjmine(A2) etkisi önemli bulunmuştur. Kalıtım dereceleri: Af/da 0.085±0.065; Aı'de 0.146±0.081; Aı'de 0.206±0.096, Tekrarlama dereceleri: A? 'de 0325±0.057, Korelasyonlar. Ao ile Aı arasında -0.942±0.052, Ao ile A2 arasında 0.907±0.075; Aı ve A2 arasında -0.994±0.004 genetik korelasyon bulunmuştur. Direnme Güçlerinden TOMAX2, TOMAX3, TOMAX, SD2, SD3, CV, PE/PI, PD/(PI-tı), P2:l ve P3 :1 yöntemleri ile hesaplananlarda il gruplarının etkileri önemli bulunmuştur. TOMAX, SD2, SD3, CV, PD/PI, B.S/B.Ö, P3:l bulgularına yılların etkisi (P<0.01), TOMAX2, TOMAX3, TOMAX, PE/PI, B.S/B.Ö ve P2:l bulgularına mevsimlerin etkileri önemli bulunmuştur. SD2, SD3, PHXPI, PD7(PI-tı), P3:l bulgularına laktasyonlann etkileri önemlidir(P<0.01). TOMAX, SD3, CV, PH/PI, PD/(PI-tı), B.S/B.Ö ve P3:l bulgularına servis sürelerinin etkileri önemli(P<0.01), Kaltım dereceleri: TOMAX 0.139±0.066; CV 0.138±0.065; P3:l 0.145*0.067, Tekrarlama dereceleri: CV 0.257*0.044; P2:l 0.180±0.048; TOMAX 0.150±0.048 genetik korelasyon bulunmuştur. Korelasyonlar. 2X305 gün verimiyle PII/PI 0.589±0262, PD/(PI-tı) 0.502±O.334 bulunmuştur. Anahtar Sd&ükter: Sığır, Holştayn, süt, laktasyon eğrileri, direnme gücü. 2

SVMMAET Main Factors Affecting MUk Yield Traits Of Holsfetn Cattle Breeding hi Conditions Of Different Operations. And Essential Parameters To Selection In this study, It was purposed to determine the lactation traits and to expose the factors affecting them. In addition, being calculated the heritabilities and repeatabilities of lactation parameters, it was aimed to reveal the possibilities of using these traits in selection. In respect of gamma function fitted 1130 lactations of Holsteins being imported from Italy and bomed in Turkey, the effects of province groups on the logarithm of the begining milk yield(ln(a)), time of peak(days), peak yield, persistency and 2X305-day milk yield were significant (P<0.01). The effects of service periods on the increasing(b) and decreasing(c) slopes and 2X305-day milkyiled, and the linear regression of the ln(a), b, c coefficients on the interval between calving and first recording were significant(P<0.01). Heritability estimates were of ln(a) 0.011±0.043, b 0.031±0.048, c 0.164±0.084, peak yield 0.067±0.058, time : of peak(days) 0.033± 0.049, persistency 0.071±0.059, 2X305-day milk yield 0.095±0.066. Repeatability estimates were of peak yield 0.224±0.059, 2X305-day milk yield 0.347±0.052. Genetic correlations for peak yield with decreasing slope(c) and for decreasing slope(c) with persistences) were 0.612±0.295 and -0.620±0.283 respectively. According to analysis of variance, there were no significant differences between 2X305-day milk yields calculated from gamma function with integral method and 2X305-day milk yields calculated with the interpolation method. In respect of invers polynomial function, the effects of years on average(Ai) and decreasing(A2) slopes of the curve were significant. In addition, the linear regression of the Ao on the interval between calving and first recording, and the effect of sevice periods on decreasing slope(A2) were significant.Heritability estimates were of Ao 0.085*0.065, Al 0.146±0.031, A2 0.206±0.096. Repeatability estimates were of A2 0.325±0.057. Genetic correlations for Ao with Ai, Ao with A2, and Ai with A2 were -0.942±0.052, 0.907±0.075, -0.904±0.004 respectively. The effects of province groups on persistency calculated by TOMAX2, TOMAX3, TOMAX, SD2, SD3, CV, PIMPI, PI/(PII-ti),P2:l and P3:l methods were significant(P<0.01). The effects of year on persistency calculated by TOMAX, SD2, SD3, CV, Pn/PI, B.S./B.Ö and the effects of calving season on persistency calculated by TOMAX2, TOMAX3, TOMAX, PD/P1, B.S/B.Ö and P2:l were significant. The effects of lactation on persistency calculated by SD2, SD3, PII/PI, PU/(PI[-ti) and P3:l were significant(P<0.01). The effects of service periods on persistency calculated by TOMAX, SD3, CV, PH/PI, Pn/(PI-tı), B.S./B.Ö and P3:l were significant(P<0.01). Heritablty estimates were of TOMAX 0.139*0.066, CV 0.138±0.065, P3:l 0.145±0.067. Repeatabflity estimates were of CV 0257±0.044, P2:l 0.180±0.04S, TOMAX 0.150±0.048. Genetic correlations for 305-day mflk yield with PH/PI, PH7(Pi-ti) were 0.589±0262, 0.502±0 334 respectively. Keywords: Cattle, Holstein, milk, lactation curves, persistency. u