Etanolün sıçan fötuslarında merkezi sinir sisteminin gelişmesi üzerindeki etkisinin histolojik ve morfometrik yönden incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, gebelik öncesi ve gebelik süresince kronik olarak etanole maruz kalan, izokalorik olarak eş besleme yapılan ve ad libitum besleme yapılan sıçanların 12, 15, 18, 21 günlük fötuslan ile 1 günlük yavrularında merkezi sinir sistemi organlarından serebrum, serebelhım ve medulla spinalisin gelişmesi morfometrik ve histolojik olarak incelenmiştir. Gebelik öncesi dönemdeki maternal ağırlıklar ile gebelik sırasındaki maternal ağırlık kazancının etanol ve eş besleme grubundaki sıçanlarda ad libitum kontrol grubundaki sıçanlardan daha az olduğu bulunmuştur. Etanol grubunda maternal ve fötal ölümlerde artış meydana geldiği ancak, maternal hematokrit düzeyleri, gebelik süresi, implantasyonların ve rezorpsiyonlann sayısı bakımından gruplar arasında istatistiksel anlamda farklılık olmadığı görülmüştür. Deney grubundaki fötus ve yavrularda fötal ve neonatal vücut ağırlıkları, vücut uzunlukları ve total ensefalon ağırlıklarının genellikle eş besleme ve ad libitum kontrol gruplarına göre daha az olduğu saptanmış ve merkezi sistemi organlarının gelişiminde gecikme olduğu gözlenmiştir. Serebrum, serebelhım ve medulla spinaliste piknotik ya da dejeneratif değişimler gösteren hücrelerin bulunduğu, nöyroepiteliyal hücreler ile motor, purkinje, kortikal plak nöyronlannm nükleer alanının azaldığı saptanmıştır. Genel olarak, etanol grubunda purkinje ve kortikal plak nöyronlannm birim alandaki sayılarının azaldığı, motor nöyronlann sayılarının ise arttığı belirlenmiştir. Bunun yanında bazı fötuslarda merkezi sinir sistemi organlarının çeşitli tabakalarında laminar organizasyon bozuklukları olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler. Kronik Alkolizm, Merkezi Sinir Sistemi, Prenatal Gelişme, Sıçan

SUMMARY Histological and Morphometries! Investigations of the Effects of Ethanol on the Development of Central Nervous System in Fetal Rats In this sdudy, the morphometries and histological development of Central Nervous System (CNS) (cerebrum, cerebellum, spinal cord) in 12, IS, 18, 21th. days fetuses and one day old offsprings of rats which were chronically exposed to ethanol before and troughout gestation in isocalorically pair-fed and ad libitum controls were investigated. Maternal weights before gestation and maternal weight gain during gestation of rats exposed to ethanol and pair-fed controls found to be less then ad libitum controls'. Maternal and fetal deaths were increased in ethanol group, but there were no difference between the groups of haematocrit levels, gestational period, number of implantation and resorption, statistically. Fetal and neonatal body weights, crown-rump lenghts and total brain weights of fetuses and offsprings in ethanol group, usually found to be less then the ad libitum one's and pair-fed controls.ln the development of CNS regresions were investigated in the fetuses in the ethanol group. Picnotic and/or degenerative cells were determined in the cerebrum.cerebellum, and spinal cord. Nuclear area of motor neurons, neuroepithelial, purldnje and cortical plate cells in the ethanol group significantly less then the control groups. Generally, in ethanol group, the numbers of purkinje and cortical plate cells were decreased in the unit area but the numbers of motor neurons were increased. Moreover in some fetus laminar organization abnormalities were seen in various layers in CNS. Key words: Chronic Alcoholism, Central Nervous System, Prenatal Development, Rat