Köpeklerde davranış bozukluklarının nedenleri ve saldırganlık problemlerinde amitptyline ve clomipramine`nin etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada; bölgemizde köpeklerde görülen davranış bozukluklarının oranının saptanması ve bu bozukluklardan saldırganlık problemli köpeklerin sağaltmamda amitriptyline ile clonıipraminin etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini 2001-2003 yıllan arasında Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi îç Hastalıkları Kliniği'ne getirilen ve özel bir köpek barınağında bakılan çeşitli yaş, ırk ve cinsiyetteki davranış problemli 80 köpek oluşturmuştur. Seksen köpekte gözlenen toplam 109 davranış probleminin 65'inin (%60) agresyon, 13'ünün (%11) ayrılık kaygısı, 12'sinin (%10) gökgürültüsü, havai fişekler gibi yüksek seslere ve veteriner kliniklerine karşı gelişmiş fobi, 12'sinin (%10) kompulsif bozukluklar (9'unda kuyruk ısırma, 2'sinde yalama dermatitisi, l'inde kendini yaralama), 4'ünün (%4) uygun olmayan eliminasyon, 2'sinin dışkı yeme ve 1 'inin de yavru yeme gibi değişik davranış problemleri olduğu saptanmıştır. Seksen köpeğin 52'sinde bir, 26'sında iki ve 2'sinde üç farklı davranış bozukluğu gözlendi. Davranış problemli 80 köpeğin yaşlan 1-12 yaş arasında olup, ortalaması 4.3 yaştır. Köpeklerin 58'i (%72) erkek, 22'si (%28) dişi olup, erkeklerin 5'i ve dişilerin 8'i kısırlaştınlmıştı. Seksen köpeği 19 farklı ırk ya da melez köpek oluştururken, bunların %195 u Alman çoban köpeği, %18'i Terrier, %15'i melez, %10'u Kangal, %5'i Golden retriever, %4'ü Rottweiler %4'ü Siberian Husky ve %4'ü Cocker spaniel idi. Aynı tarzda uyan ile aile fertlerinden birisine ya da bakıcısı veya aynı ortamdaki kişilere karşı saldırganlık gösteren ve sahibinin sağaltımı kabul ettiği 24 köpek 3 gruba ayrıldı. Altı hafta süresince I. gruba placebo, H gruba ağız yolu ile 2 mg/kg dozda amitriptyline hydrochloride ve IILgruba ağız yolu ile 1 mg/kg dozda clomipramine hydrochloride uygulandı ve ikişer haftalık periyotlarla hasta sahipleriyle görüşülerek davranış değişiklikleri takip edildi. Çalışmanın sonunda, kontrol grubunda 2 hastada hayvan sataplerinin şikayetlerinin ortadan kalktığı, 2 hastada bu durumun kısmi olduğu görülmüş olup, 4 hastada ise şikayetlerin sürdüğü gözlenmiş ve grup içinde istatistik! farklılık saptanmamıştır. Amitriptyline uygulanan II. grupta, 4 hastada hayvan saMplerinin şikayetlerinin ortadan kalktığı ve 3 hastada bu durumun kısmi olduğu saptanmış ve grup içinde pO.01 düzeyinde istatistiki farklılık bulunmuştur. Clomipramine uygulanan III. grupta 5 hastada hayvan sahiplerinin şikayetlerinin ortadan kalktığı ve 2 hastada da bu durumun kısmi olduğu IIgörülmüş olup, grup içinde pO.001 düzeyinde istatistik! farklılık gözlenmiştir. Gruplar arasında değerlendirme yapıldığında aynı haftaların karşılaştırılmasında önemli farklılık saptanmamıştır. Agresyon gösteren her 3 gruptaki köpeklerde sağaltım öncesi ve sonrasında total lökosit, hematokrit, üre ve ALT düzeylerinde farklılık tespit edilmemiştir. Sonuç olarak, bölgemizde köpeklerde davranış problemlerinin yaygm olduğu ve bunların içinde agresyonun ilk sırayı aldığı ve bunu ayrılık kaygısı, fobi ve kuyruk ısırmanın izlediği gözlenmiştir. Saldırganlık belirtisi gösteren köpeklerin sağaltımında amiptriyline ve clomipraminin kullammımn etkili olabileceği ve bu iki ilacın birbirlerine belirgin bir üstünlüğünün olmadığı kanısına vanlmiştır. Anahtar kelimeler: Köpek, davranış problemleri, agresyon, amitriptyline, clomipramine III

The aim of this study was to classify behavioral disorders of the dogs in our region and to compare the effects of amitriptyline and clomipramine in aggressive dogs. Material of this study consisted of 80 dogs of different breed, age and gender. All dogs had behavioral problems and were selected from animals which were referred to the Clinics of the Internal Medicine Department of Uludağ University, Faculty of Veterinary Medicine or bred in a private kennel between the years 2001-2003. A total of 109 behavioral disorders were detected in 80 dogs. The classification of the disorders was as follows: 65 dogs (60%) with aggression, 13 dogs (11%) with separation anxiety, 12 dogs (10%) with phobia of veterinary clinics and high-volume noises as thunders and fireworks, 12 dogs (10%) with compulsive disorders (9 dogs (8%) with tail chasing, 2 dogs with lick dermatitis, 1 dog self mutilation, 4 dogs (4%) with inappropriate elimination, 2 dogs (2%) with coprophagia, and 1 dog (1%) with puppy killing. Only one behavioral disorder was detected in 52 dogs, two different behavioral disorders were detected in 26 dogs and three different disorders were detected in 2 dogs. The ages of the 80 dogs with behavioral disorders varied between 1-12 years and the mean age was found as 4.3 years. Classification of the dogs according to gender was: 58 (72%) were male, 22 (28%) were female, and 5 of the males and 8 of the females were neutered. Dogs were from 19 different breeds as: 19% German shepherd, 18% Terrier, 15% crossbred, 10% Kangal, 5% Golden retriever, 4% Rottwelier, 4% Husky and 4% Cocker. Twenty-four of the dogs which displayed aggression after the same type of stimulation towards human family members, keepers or people in the same environment were selected for the study after the agreement of the owner, and were began therapy in 3 groups. During six weeks placebo was administered in the 1st group, 2 mg/kg amitriptyline hydrochloride was given orally in the second group and 1 mg/kg clomipramine hydrochloride was given orally in the third group. Behavioral changes were followed by two- week intervals in cooperation with the owners. At the end of the study, based on the owners5 complaints, it was determinated that, problems of two dogs' were complately and 2 dogs' were partly solved. Four cases in IVthe control group couldn't be solved ; no statistical differences were observed among the groups. In group II (amitriptyline treatment), complaints were cured totally in 4 patients and partially cured in 3 patients with a statistical difference of PO.01. In group III (clomipramine treatment), the treatment results of 5 dogs were detected as successful and 2 as partially successful related to the owners complaints with a statistical difference of PO.001. No difference was observed among the groups examined at the same week. Total leukocyte, hematocrit, urea and ALT levels did not reveal any significant differences among the dogs of these 3 groups before and after the treatment. As a result it was detected mat behavioral disorders are common among dogs and aggression takes the first place of behavioral disorders, followed by separation anxiety, phobia and tail chasing. It is concluded that the use of clomipramine and amitriptyline are both effective for the treatment of aggression and that these two drugs have no priority upon each other. Key words: Dog, behavioral problems, aggression, amitriptyline, clomipramine