Farklı azot dozlarının ve uygulama zamanının pamuk bitkisinde (gossypium hirsutum L.) verim, verim kompenentleri ve erkenciliği üzerinde etkisi

Abstract

ABSTHAKT Bu araştırma, pamuk bitkisinde ( G. hirsutum L. ) farklı azot dozları ve bu dozların uygulama zamanının kütlü verimi ve erkencilik üzerine etkisini araştırmak üzere yapılmıştır. Yeni ıslah edilmiş, Nazilli-84 pamuk çeşitinin kullanıldığı deneme Tesadüf Bloklarında 3 tekerrürlü olarak 198a yilında Koçarlı-Aydın'da kurulmuştur. Azot dozları ve bu dozların uygulama zamanı aşağıda verilmiştir. NQ - Kontrol (Gübresiz) N5 = 5 kg N/da (Tümü ekimde), N5 (1/2 + 1/2) = 5 kg N/da (l/2 si ekimde, 1/2 si birinci suda) N10 = 10 kg N/da (Tümü ekimde) N1Q (1/2 + 1/2) = 10 kg N/da (1/2 si ekimde, 1/2 si birinci suda) N^ = 15 kg N/da (Tümü ekimde) N15 (1/2 * 1/2) = 15 kg N/da (1/2 si ekimde, 1/2 si birinci suda) Araştırma sonunda; 1- Artan azot dozları bitkide vegetatif gelişmeyi önemli derecede artırmıştır. Buna bağlı olarak çeşitli metodlarla ölçülen olgunlaşmayı geciktirmiştir. 2- Erkencilik açısından çiçeklenme süreleri ve ilk koza açma süreleri ' birinci el kütlü oranı ile benzer sonuçlar vermiştir. 3- Azat dozları ve uygulama zamanının kütlü verimi üzerine etkisi önemli çıkmıştır. »15 dozu hariç diğer iki dozda (N5, N1Q) azotun iki ki - samda verilmesi, tümünün ekimde verilmesine bakarak daha fazla kütlü verimi sağlamıştır. Ancak en yüksek kütlü verimi N,Q (1/2 + 1/2) dozu ve uygulama zamanından alınmıştır. (377.3 kg/da kütlü). Bölgede daha önce yapılan gübre denemelerine de bakarak en uygun gübre dozunun 10 kg N/da olduğu sonucuna varılmıştır.

ABSTBA. K.T This research has been carried out to investigate the effects of several nitrogen levels and their application times on raw cotton yield and earliness of cotton plant (G. hirsutum L.). In the experiment a new bred va riety, Nazilli-84, was used in a Randomized Block designe with three reps in Koçarlı, Aydın, in 1988. Nitrogen levels and their application times ara given as follows NQ = Control (Unfertilized) N5 = 5 kg N/da (Entirely at seeding) N5(l/2 + 1/2) = 5 kg N/dsu (Half at seeding, half at first irrigation) N1Q = 10 kg N/da (Entirely at seeding) N1Q(l/2 +1/2)= 10 kg N/da (Half at seeding, half at first irrigation) N15 = 15 kg N/da (Entirely at seeding) N^U/2 + 1/2) =15 kg N/da (Half at seeding, half at first irrigation) The results of the research may be summeried as followings. 1- The increasing nitrogen fertilizers significantly increased vegeta- tif growth and delayed maturation. 2» E lowering and first ball opening periods in respect of earliness / have given similar results with the ratios of first hand seedcotton. 3>- Effects of nitrogefi levels and application times on seedcotton yield appeared significant. Two-parted applications of N~ and N1Q levels, except N, produced more seedcotton yield than their entire applications at seeding. However, the highest seedcotton yield (377.3 kg/da) was obtained from N1Q(l/2 + l/2) level and application time. The results of previous experiments and ours, indicated that 10 kg N per decare is very appropriate for high yield of cotton plant in this region.