Köy koşullarında yetiştirilen kıl keçilerinde kıl verimleri bazı kıl özellikleriyle canlı ağırlık ve vücut ölçüleri arasındaki ilişkiler

Abstract

- 44 - ÖZET Kıl keçilerinde, kıl verimi ve kıl ile ilgili çeşit-, li özellikleri, canlı ağırlık ve önemli bazı vücut ölçüleri ne ait ortalama değerlerle çeşitli özellikler arasındaki fenotipik ilişkileri araştırmak amacıyla Bursa'nın Keleş ilçesine bağlı Dağdemirciler köyünde yetiştirici elinde bulunan üç yaşlı Kıl keçileri materyal olarak kullanılmıştır. Bu iş için 55 baş Kıl keçisi 1989 yılı Haziran 'nında kırkılmış kıl ağırlığı saptanmıştır. Bunun yanında sürü deki 21 keçiden alt kıl örnekleri alınmıştır. Materyal sürümüzde canlı ağırlık, cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, göoüs çevresi ve göğüs derinliği gibi vücut ölçüleri tesbit edilmiş, ayrıca omuz, yan ve buttan kıl örnekleri alınmıştır. Alman örneklerde mikroskop yöntemi' ile kıl çapları ölçülmüş ve buna ek olarak örneklerde kıl uzunluğu saptanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar şöyledir; Canlı ağırlık, cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, göğüs derinliği ve göğüs çevresine ait ortalama değerler sırasıyla 43.5 kg, 69.3 cm, 67.7 om, 30.5 cm ve 78.7 cm; omuz, yan ve butta ortalama kıl uzunluğu sırasıyla 12.49, 12.43 ve 13.67 cm; ayrı vücut bölgelerin deki ortalama kıl çapı 71.91, 72.29 ve 73.99 mikron; or talama alt kıl çapı 13.54 mikron ve ortalama kıl ağırlığı 409.2 gr bulunmuştur. Canlı ağırlık, cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, göğüs derinliği ve göğüs çevresi arasındaki fenotipik korrelasyonlar sırasıyla 0.69, 0.65, 0.45 ve 0.86; cidago yüksekliği ile vücut uzunluğu, göğüs derinli ve göğüs çevresi arasındaki korrelasyonlar sı-- 45 rasıyla 0.97, 0.60 ve 0.68; vücut uzunluğu ile göğüs derinliği ve göğüs çevresi arasındaki korrelasyonlar 0.58 ve 0.68; göğüs derinliği ile göğüs çevresi arasındaki fenotipik korrelasyon 0.59 olup bütün bu değerler önemli bulunmuştur' (P<0.01). Çeşitli vücut bölgelerindeki kıl uzunlukları ile kıl çaplarının kendi aralarındaki korrelasyonlar pozitif ve önemlidir (P<0.01). Bunlar omuzda kıl çapı ile yan ve buttaki kıl çapı arasında sırasıyla 0.60 ve 0.57, yanda kıl çapı ile butta kıl çapı arasında 0.72; omuzda kıl uzunluğu ile yan ve butta kıl uzunluğu arasında sırasıyla 0.62 ve 0.36; yanda kıl uzunluğu ile butta kıl uzunluğu arasın da 0. 51'dir. Canlı ağırlık ile omuz, yan ve buttaki kıl çapı ve aynı vücut bölgelerindeki kıl uzunlukları arasın daki korrelasyon katsayıları sırasıyla -0.02, -0.02, 0.12, 0.13, 0.21 ve 0.06'dır. Bu değerlerin hiçbiri önemli bulunmamıştır. Vücut ölçüleri içinde sadece cidago yüksekliği ile omuzda kıl uzunluğu arasındaki korrelasyon önemli olup, bu değer 0.28 bulunmuştur (P<^0.05). Kıl ağırlı ğı ile önemli korrelasyona sahip özellikler canlı ağırlık, göğüs derinliği, göğüs çevresi, omuz, yan ve butta kıl çapıdır, bu özelliklerle kıl verimi arasındaki korrelasyon katsayıları sırayla 0.36, 0.28, 0.35, 0.30, 0.44 ve 0.37 bulunmuştur (P<0.05 ve P<0.0l).

- 46 SUMMARY The aim of the research, was investigation of phenotypic correlations `between hair production various properties related with the live weight and avarage va lues concerning some important `body measurements of hair goat. Three years old hair goat `bred by native producers at Dağdeciirciler village of Keles town was the animal material of the research. In early June of 1989, number of 55 hair goats were shorn and their live weight was determined. Pine under wool samples were collected from number of 21 goats in the flock. Body weight, height at withers, body length, chest girth and chest depth were determined. In addition hair samples were taken from the shoulder, side and hip. Fiber diameters were measured by the microscopic method and the fiber length of the samples vere determined as well. The results obtained were as follows. The average of body weight, height at wit hers, body length, chest girth and chest depth were 43.5 kg; 69.3 cm; 67.7 cm; 30.5 cm and 78.7 cm respectively. Mean fiber length on shoulder, side and hip were 12.43; 12.43 and 13.67 cm and mean fiber diameters were 71.31; 72.29 and 73.99 micron respectively. Average diameter of fine under wool samples was 13.54 micron. Average fine under wool weight was 4o9.2 g head. The phenotypic correlations between body weight and height at withers, body length, chest girth and chest depth were 0.69, 0.65, 0.45 and ' 0.86 respectively. The correlations between height at- 47 - withers and body length, chest depth and chest girth were 0.97, 0.60 and 0.68; the correlations between body- length and chest depth, chest girth were 0.58 and 0.68. The phenotypic correlation between chest girth and chest depth was 0.59 and all of the values were found as sta tistically significant (P^O.Ol). Correlations among fiber diameters and length of varios body regions were found as positive and significant (P^O.Ol). The values between diameter of fiber from side and hip were 0.60 and 0.57; between diameter of fibers from side and hip was 0.72. Correlations between fiber from shoulder and length of fiber from side and hip were 0.62 and 0.36; between length of fibers from side and hip was 0.51. The correlations between body weight and length of the fibers from shoulder, hip and side and diameter of the fibers from the same body regions were -0.02? -0.02; 0.12; 0.13; 0.21 and 0.06 respectively. These corre lations were in significant. The only body measurement which was significantly correlated with the length of the fiber from shoulder was height at withers and it was calculated as 0.28 (P<^0.05). Characteristics significantly correlated with hair weight were body weight, chest depth, chest girth and diameter of the fibers from shoulder, side and hip. The correlation coefficients for the above characteristics were 0.36; 0.28; 0.35; 0.30; 0.44 and 0.37 respectively (P<0.05 and P< 0.01).