Orhan Pamuk`un `Benim Adım Kırmızı` adlı eserinde işlevlerine ve yapılarına göre devrik yapılar

Abstract

Dildeki her söz önce konuşma dilinde kendini göstermiş daha sonra yazıya aktarılmıştır. Buradan hareketle her dilde bir konuşma dili bir de yazı dilinin varlığından söz edilebilir. Kendine özgü kuralları olan yazı dilinde zaman zaman konuşma diline ait özelliklerin ortaya çıktığı görülür. Metni oluşturan kişinin klasik cümle yapısından vazgeçip yüklemi cümlenin sonundan uzaklaştırması bu özelliklerden biridir. Bu durum bazen gelişigüzel bazen de kasıtlı yapılır. Burada çok farklı amaç ve işlevlerden bahsedilebilir. İşte Türk dilinin klasik cümle yapısındaki bu kasıtlı değişiklik dilbilimin çalışma alanı içine girmiştir. Bu çalışma, yüklemi sonda olmayan cümlelerin hangi sebeple böyle oluşturulduğunun ortaya çıkarılması amacıyla hazırlanmıştır. Bu çalışmada Orhan Pamuk'un `Benim Adım Kırmızı` adlı romanı devrik cümleleri yönüyle incelenmiş ve bu eserden hareketle devrik yapının Türkiye Türkçesindeki işlevleri üzerinde durulmaya çalışılmıştır.Anahtar sözcükler: devrik yapı, devrik cümle, işlev, cümle, söz dizimi.

Each and every sentence first appeared in spoken language then transfered onto written. Thus it is safe to remark that there are both spoken and written languages in the sentences. Written language has its own codes but occasionally the traces of spoken language are observed. It is a frequent situation that the author would break the classical sentence structure and move the verb to the end of the sentence. That is sometimes performed willingly, sometimes not. THere can be many diverse aims and structures in doing so. The intentional changes in sentences' structure has been a research field in linguistics. And this very study focuses on procuring the reasons of the inverted sentences' structures.This study focuses specifically on the novel `My Name is Red` of Orhan Pamuk's, and its inverted sentences. Based on the novel , the functions of inverted sentence structures on the Turkey's Turkish were investigated.