Bir tasarım ilkesi olan dengenin seramik sanatında incelenmesi ve kişisel yorumlar

Abstract

BİR TASARIM İLKESİ OLAN DENGENİNSERAMİK SANATINDA İNCELENMESİVE KİŞİSEL YORUMLARDuygu GüvençSeramik Ana Sanat DalıUşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temmuz-2014Danışman: Prof. İsmail YardımcıTasarım öğe ve ilkeleri, görsel sanatlarda eserin temel yapıtaşı olarak dile getirilmektedir. Tasarım öğelerinin organizasyonu tasarım ilkeleriyle oluşmaktadır. Bu öğe ve ilkeler hepsi bir arada kullanılabilmekte ya da bir kaçı da bir arada kullanılabilmektedir. Tasarım öğeleri bu çalışmada on iki tane olup, bunlar; nokta, çizgi, ışık, leke, doku, ton değeri, renk, yüzey, mekân, biçim, form, strüktür' dür. Bunları düzenleyen sekiz tane de; tekrar, uygunluk, zıtlık, koram, egemenlik, denge, birlik ve yön gibi ilkeleri mevcuttur.Tasarım ilkelerinden biri olan denge unsuru tasarımın vazgeçilemez ilkelerindendir. Denge diğer tasarım öğe ve ilkelerini kapsamaktadır. Denge; karşıt iki gücün anlık eşitlik göstermesi birbirlerine birinin diğerinden üstün gelmeme durumu olarak tanımlanmaktadır. Bu durum, renk, ölçek, açı, yön ve bunun gibi tasarımın temel yapı taşlarıyla oluşturulmaktadır. Denge her zaman görsel bir ağırlığa sahiptir ve bu görsel ağırlık tasarımdaki üstün gelmeme durumunu ayarlamaktadır. Denge üç çeşide ayrılmaktadır. Bunlar; simetrik denge, asimetrik denge ve radyal dengedir. Simetrik denge, tasarımda kullanılan öğe ve biçimlerin eş olması durumudur. Bir eksene sahip iki yarımın birbirlerine benzemesidir. Dengenin ikinci çeşidi olan asimetrik denge benzer olmayan objelerin tasarımda kullanılmasıdır. Dengenin üçüncü çeşidi radyal dengede de simetrik denge esastır. Simetride iki kuvvet varken radyal dengede iki ve ikiden fazla kuvvet bulunmaktadır. Merkezden çıkan etrafa saçılan veya etraftan merkeze toplanan kuvvetler bulunmaktadır. Denge unsuru sanatın kolları olan dramatik, fonetik ve plastik sanatlarda var olmuştur. Ancak dramatik ve fonetik sanatlarda soyut halde bulunduklarından yer verilmemiş, plastik sanatlarda somut bir biçimde bulunduğundan yer verilmiştir. Plastik sanatlarda yer alan seramik sanatı en eski ve insanın var oluşundan bu yana kadar gelmiş bir sanattır. Bu tez çalışmasında seramik sanatında denge ilkesi ele alınmıştır. Seramik üretim yöntemlerine göre endüstriyel ve sanatsal olarak sınıflandırılmıştır. Seramik sanatında genel olarak malzemeye bağlı denge unsurlarına ve bu çalışmada sınıflandırmadan ortaya çıkan endüstriyel ve sanatsal seramikte formda, yüzeydeki dekorda ve düzenlemede örnekler verilerek anlatılmaya çalışılmıştır. Kişisel uygulamalara yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tasarım, Denge, Görsel Ağırlık, Seramik, Sanat.

A STUDY ON THE DESIGN PRINCIPLE THE BALANCE IN THE ART OF CERAMICS AND PERSONAL COMMENTS Duygu GÜVENÇMajor Arts of CeramicsUşak University Institute of Social Sciences July – 2014Advisor: Prof. İsmail YARDIMCIDesign elements and principles are mentioned as building block of the piece in the visual arts. Organization of the elements of design is formed with the design principles. All these elements and principles can be used in one piece or only a few of them can be used. In this study, there are twelve design elements and these are point, line, light, stain, texture, value of hue, color, surface, space, shape, form and structure. Eight principles which regulate these elements are also included and these are rhythm, harmony, contrast, hierarchy, dominance, balance, unity and movement. Balance, as one of the design principles, is based on the necessity of the design. Balance is including other design elements and principles. Balance is defined as instant equilibrium of two opposite powers and not predominating one over the other. This condition is formed with color, scale, angle, movement and other building blocks of the design. Balance always has a visual weight and this visual weight arranges the non-predomination in the design. There are three types of balance: symmetrical balance, asymmetrical balance and radial balance. Symmetrical balance is the situation of equality of elements and forms used in the design; a similarity of the two sides which share one axis. The second type of balance, the asymmetric balance, is the usage of the non-identical objects in the design. Also, in the radial balance the fundamental component is the symmetric balance. However, while there are two weights of elements in the symmetrical balance, in the radial balance there are two and more weights of elements. These elements scatter out originating from a center or concentrate towards the center from the surrounding area. The element of balance exists in the theatrical, phonetic and plastic arts. Because it exists in abstract format in the theatrical and phonetic arts, balance does not given a place in these branches of art. However, because of its tangible format the balance has taken a place in the plastic arts. The plastic art, as one of the branches of art, is the oldest and has been survived in consequence of various needs of people from the beginning of humanity until today. In this thesis work, the balance in the ceramics is handled. According to ceramic production techniques, it is classified industrial and artistic. The balance element which is depended on the material in the ceramics is tried to illustrate by giving examples of form, surface setting and arrangement of industrial and artistic ceramics which come up without classification during this study. Personal implementations are given a place.