F. Nietzsche ve M.İkbal`in insan ve eğitim anlayışlarının karşılaştırılması

Abstract

Nietzsche ve İkbal farklı toplumlarda yaşamalarına rağmen düşünce dünyalarında birçok benzer ve farklı noktaları vardır. Bu çalışma, Nietzsche ve Muhammed İkbal'in ideal insan ve eğitim anlayışlarının karşılaştırılmıştır.Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümünde F. Nietzsche'nin insan ve eğitim anlayışı, ikinci bölümde İkbal'in insan ve eğitim anlayışı, üçüncü bölümde ise her iki düşünürün insan ve eğitim anlayışları karşılaştırılmıştır.Çalışmanın sonunda her iki düşünürün, insan varlığına önem verdiği ve insanın ideal olma konusunda ortaya koyduğu benzer durumlara temas ettikleri tespit edilmiştir. Bu bağlamda çalışmanın sonunda iki düşünürün ideal insan anlayışlarının birbirine birçok açıdan benzediği de görülmüştür. Ayrıca ideal insan konusunda Nietzsche'nin ''üstinsan'' ile İkbal'in ''insan-ı kâmil'' arasındaki farklılığa dikkat çekilmiştir. Bu noktada ise iki düşünürün birbirinden farklı düşünce ve inanca sahip olduğu gözlenmiştir.Eğitim konusunda ise her iki düşünür, bireyin eğitim sürecinde kültürün önemine değinmişler, kişinin kendi kültüründen haberdar olmasını sağlayan gücün de eğitim olduğuna kanaat getirmişlerdir. Yerli bir neslin devamlılığı için bu ilkenin benimsenmesi gerektiği hususunda önemli fikirler öne sürmüşlerdir. Bu bağlamda İkbal eğitimi, bireyin benliğini güçlendirecek bir süreç olarak tanımlamış ve eğitimin kritik dönemi olarak ilköğretim çağını görmüştür. İkbal, bu dönemde çocuğun tevhid ve ahlaki ilkelere bağlı kalarak daha çabuk gelişim gösterebileceğini belirtmiştir. İkbal'in eğitimden beklentisi topluma örnek rol olabilecek kâmil insanların yetiştirilmesidir. Nietzsche ise eğitimin kritik dönemini orta öğretim olduğunu belirtmiştir. Alman filozof, özellikle liselerin yüksek öğretime geçişte önemli bir köprü olduğuna dikkat çekmiştir. Nietzsche, ideal bireylerin yetiştirilmesinde en önemli görevin öğretim kurumlarının olduğunu ifade etmiştir. Bu yüzden XIX. yüzyıl Almanya eğitim sisteminin bozulmasında eğitim kurumlarını sorumlu tutmuş ve sert bir dille eleştirmiştir. Nietzsche'nin eğitimden beklentisi ise; anadiline, kültürüne ve tarihine sahiplenebilen üst insanların yetiştirilmesidir.Anahtar Sözcükler: Nietzsche, İkbal, Nietzsche ve İkbal'in insan anlayışı, Nietzsche'nin eğitim anlayışı, İkbal'in eğitim anlayışı

Eventhough Nietzsche and Muhammed Ikbal live in different societies, they have similarities and differences in their world of thought. In this research, Nietzsche and Muhammed Ikbal's understanding of ideal person and education was compared.This study consists of three parts. In the first part, F.Nietzsche's understanding of human and education,In the second part, Ikbal's perception of human and education,in the third part both of the philosophers' understanding of human and education have been compared.At the end of the research,it was determined that both thinkers gave importance to human existence and mentioned similiar situaitions put forward on the issue of being ideal person.In this context, at the end of this work, it was also seen both of the philosophers' views of being ideal person resembled each other in many aspects. Moreover, it was taken attention to the differences between Nietzsche's superman and İkbal's perfect human being about ideal person.At this point, it was realized that both of them had different thoughts and beliefs.When it comes to education,both thinkers focus on the importance of culture during a person's education process.They are both convinced that it is the power of education that makes the individual aware of his/her own culture. In this way, they suggest significant opinions about this principal to be adopted for the continuousness of an indigenous generation. In this regard, Ikbal described education as a process which will strenghten an individual's self and viewed elementary age as the critical period of education. He stated that a child could develop faster by depending on existence and oneness of Allah and moral principles. His expectation of education is to grow up perfect human who will serve as a role model for community. However, Nietzsche stated that secondary school education is the critical period of education.The German philosopher pointed out that especially high schools are important bridges to pass higher education. He specified the most important duty belongs to educational institutions for growing up ideal person. Therefore, he charged and criticized educational institutions for destroying XIX.century German educational system. Furthermore, his expectation from education is to grow up superman who can adopt his/her mother tongue, culture and history.Key Words: Nietzsche, Ikbal, Nietzsche and Ikbal's Understanding of Human, Nietzsche's Understanding of Education, Ikbal's Understanding of Education