Kuruluş ve yükselme dönemi Türkiye Selçuklu Devleti`nde günlük yaşam (1075-1237)

Abstract

Türkiye Selçukluları dönemi çok çeşitli yönleriyle çalışılmıştır. Ancak `günlük yaşam'' boyutunda çalışmaların bulunmadığını gördük. Bu nedenle çalışmamızın başlığını `Kuruluş ve Yükselme Döneminde (1075-1237) Türkiye Selçuklu Devleti'nde Günlük Yaşam'' olarak belirledik. Konumuzu Kuruluş ve Yükselme dönemiyle sınırlandırmamızın nedeni bu iki dönemin günlük yaşam açısından ilk etapta daha anlamlı olacağını düşünmemizdendir. Giriş kısmında Selçukluların tarih sahnesine çıkışını ve Türkiye Selçuklu Devleti'nin kuruluşu anlatıldı. I. Bölümde Anadolu'nun fethi ve Malazgirt Savaşı (1071) sonrası Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi hakkında bilgi verildi. Yerleşilen yeni coğrafyanın etnik unsurlarıyla birlikte oluşan Türkiye Selçuklu toplumunun bir resmini genel hatlarıyla çizmeye çalıştık. Anadolu'ya yeni gelen unsurlar, başta Türkler olmak üzere diğer İslami unsurlar, köleler- cariyeler- gulamlar gibi başlıklar altında inceledik. II. Bölümde, Türk şehircilik geleneğinin ve Anadolu Selçuklu şehirlerinin bir değerlendirilmesini yaptık. Günlük hayatın geçtiği saraylar, köşkler, evler, mahalleler, çarşı, pazar, kervansaraylar, mektepler, medreseler, kütüphaneler, hastaneler, hamamlar, meydanlar, eğlence mekânları, bağ ve bahçeler, ibadethaneler, tekke ve zaviyeler, mezarlıklar günlük hayat mekânları olarak tespit ettik ve bu mekânları ilgili meslek erbabıyla birlikte ele aldık. Böylece mekânlarda geçen günlük hayatın görüntüsünü vermeye çalıştık. Son bölümde ise kültürel yapıyı Müslüman Türk kültürü ekseninde inceledik. Evlenme, boşanma, kadının toplumdaki konumu, giyim kuşam, yeme içme, çocuk oyunları, avcılık ve spor, müzik ve raks, bazı inanç ve gelenekler, bayram ve merasim gelenekleri, yas adetleri, Türklerde drama sanatı ve edebiyat, satranç ve tavla gibi başlıklar altında genel hatlarıyla bilgi verdik. İncelediğimiz dönemin kendine özgü özelliklerini belirgin şekilde yansıtmasından dolayı Ortaçağ Türk İslam kültürünün şehir hayatına yansımasını ön planda tuttuk. Dolayısıyla anlattığımız günlük yaşam Türkiye Selçuklu şehirleri çerçevesinde düşündüğümüz ve anlattığımız bir yaşamdır.Anahtar kelimeler: Türkiye Selçukluları, Kuruluş, Yükselme, Günlük Yaşam, Türk Kültürü

The subject of the thesis has been determined as the Daily Life of in Turkey Seljuks State During Foundation and Rising Period (1075-1237). Islamization and Turkization of Anatolia began with defeat Byzantium in Malazgird in 1071 by Alp Arslan, the Seljukid Sultan. After Malazgird victory, the Oghuz Turkish groups came to Anatolia. After the conquest of Anatolia, there were some efforts to turn Anatolia into Turkish-İslam country. Between XI. th and XIII. th centuries, every ethnic or religious community had different life styles; but they were safely living together in this country. NonMuslim communities were Christians, Jewishes , Armenian, Greek nations. Very few of them were European traders settling in Anatolia. Medieval Turkish İslamic culture was reflected in Anatolia cities. This thesis explained Seljuks culture and portrayed the daily life of Anatolian Seljuks cities. Key Words: The Turkey Seljuks, Turkish Culture, The Anatolia Seljuks, Daily Life