İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine ilişkin algılarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine ilişkin algılarını ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda bir kavram ve ders olarak sosyal bilgilerin öğrenciler için ne ifade ettiği, hangi anlamlara geldiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca öğrencilerin sosyal bilgiler dersinin içerdiği konuları günlük yaşamla ve kendi yaşantılarıyla nasıl ilişkilendikleri; öğretmenlerinin tutumları ile derste kullandıkları öğretim araç, yöntem ve tekniklerin onların sosyal bilgilerle ilgili bakış ve anlayışlarını nasıl etkilediği de belirlenmeye çalışılmıştır.Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseninin kullanıldığı bu araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Uşak il merkezi ve Eşme ilçe merkezindeki dört ortaokulda öğrenim gören toplam 15, 7. sınıf öğrencisinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen bulgular ise içerik analizi ve betimselanaliz yöntemi ile analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda bir kavram olarak sosyal bilgilerin öğrencilerin zihnindeözellikle derste gördükleri konu alanlarını çağrıştırdığı belirlenmiştir. Öğrencilerin sosyal bilgiler kavramına yönelik algılarının oluşmasında derste karşılaştıkları konuların etkili olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra öğrencilerin sosyal bilgileri algılayıp anlamlandırmalarında dersin içerdiği konuları gerçek yaşamla ve kendi günlük yaşantılarıyla ilişkilendirmelerinin ve dersin işleniş süreci ile ilgili deneyim ve görüşleri doğrultusunda oluşan derse yönelik ilgilerinin önemli bir yere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Öğrencilerin sosyal bilgilere duydukları ilginin anlamlandırılmasında özellikle öğretmenin kişiliği ile öğretim tarzının ve ders içeriğinin yoğun olmasının etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin sosyal bilgiler ile ilgili yaşantılarının program içeriğinde bulunması gereken konulara dair görüşlerinin oluşmasında belirleyici olduğu da tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler dersi, Sosyal bilgiler algısı, Ortaokul öğrencileri, Fenomenoloji

The aim of this research is to revealgrade seven students' perceptions of social studies. In consideration with this aim, it has beencontended to findout what social studies, as a basicconcept and a course, means for students. Anothergoal of the current study is to uncover how students associate the content of social studies courses with the real life stuations as well as their owndaily lives. A furtheraim is to see the extent to which teachers' attitudes and uses of teaching materials, techniques and methods influence the shaping of students' perceptions of social studies. Designed as a qualitativephenomenological research, this study employs 15 grade seven students attending to four different schools located in the center of Uşak provinceand Eşmesub-province in 2015-2016 academic year. A semi-structured interview scheduleprepared and piloted by the researcher was used as a datacollectiontool. The collected data was then descriptivelyanalysed, interpreted and visualised. The findings revealthat students perceive and comprehend the concept of social studies mainly as a school subject. Their conception of social studies generallyinfluenced by the content of the course they attend. Besides, it was foundoutthat while the personality, attitudes and teaching styles of teachers' haveimpact on the shaping of students' interests of social studies, students' interests on the topics and themes of social studies leadthem to relate what they had learnt in their lessons to the real life situations as well as their owndaily lives. Moreover, it was seenthat students' experiences in social studies lessonshave also influenced on the formation of their viewpoints in relation with the content of social studies curriculum. Keywords: Social studies lesson, Social studies perception, Middle school students, Phenomenology