Ebu`l-Müeyyed el-Muvaffak b. Muhammed el-Hâssî ve es-Selve fî Şerâiti`l-Halve adlı eseri (metin ve inceleme)

Abstract

İncelediğimiz metnin yazarı VI/XII yüzyılda yaşamış, Necmeddîn Kübrâ'nın (ö. 618/1221) talebesi, Kübrevî Tarîkatı mensubu olan el-Hâssî, henüz bilinmeyen mutasavvıflardandır. Harezm bölgesinde, Cürcan'da doğmuş, Horasan, Bağdat, Mısır gibi zamanın önemli ilim ve kültür merkezlerinde yaşamıştır. Döneminin mühim âlimlerindendir. Tezimizin amacı zengin içeriğine rağmen, yeterince incelenmemiş olan es-Selve fî Şerâiti'l-Halve adlı Arapça eserin ışığında Ebu'l-Müeyyed Muvaffak b. Muhammed el-Hâssî'nin halvet ve halvetin şartları hakkındaki görüşlerini tespit etmektir. es-Selve fî Şerâiti'l-Halve ile ilgili tezimiz giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde el-Hâssî ile ilgili kaynak ve araştırmalar yer almaktadır.Birinci bölümde; el-Hâssî'nin yaşadığı dönem, hayatı, eserleri ve eserlerin içerikleri hakkında imkânlar elverdiğince bilgi verilmektedir. İkinci bölümde es-Selve fî Şerâiti'l-Halve'nin, biri müellif nüshası olmak üzere bulabildiğimiz üç nüshanın tavsifi ve değerlendirmesi yapılmış, tanıtımı, muhteva ve değerlendirilmesi başlıklar altında incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise müellif nüshası olmadığı için metni tam olan en eski üç nüshayı karşılaştırarak es-Selve fî Şerâiti'l-Halve'nin tenkitli bir metni ortaya çıkarılmıştır. Anahtar Kelimeler; Ebu'l-Müeyyed Muvaffak b. Muhammed el-Hâssî, Tasavvuf, Halvet, Seyr ü sülûk.

The author of the text that we examined, el-Hâssî who lived in VI/XII century as the student of Necmeddin Kubrâ (died in 618/1221) and the member of the Kurevi Sect is one of the mystics who are not known, yet. He was born in Curcan of Harezm region and lived in important centres of science and culture of the era like Khorasan, Baghdad, Egypt. He was one of the important scientists of the era. The aim of the thesis is to define the seclusion and the conditions of the seclusion in Ebu'l-Müeyyed Muvaffak b. Muhammed el-Hâssî with reference to his Arabic work es-Selve fî Şerâiti'l-Halve that is not considered sufficiently despite its rich content. This present theses on es-Selve fî Şerâiti'l-Halve consistes of an introduction and three chapters. The resources and researches on el-Hâssî are referred in the introduction.In the first part, el-Hâssî, the era, life and works, the contents of the works of him were stated in the first chapter as much as possible. In the second chapter, three copies of es-Selve fî Şerâiti'l-Halve, one of is the author copy were described and assessed under the sub-headings of introduction, content and assessment.It he third chapter, since there is not the copy of the author's text, the texts of the oldest three editions were compared and the critics of the es-Selve fî Şerâiti'l-Halve was provided. Keywords: Ebu'l-Müeyyed Muvaffak b. Muhammed el-Hâssî, Mysticism, Seclusion, Seyer leech