Ortaokullarda demokrasi kavramının kazandırılmasında demokrasi eğitimi ve okul meclisleri uygulamasının etkisi (İzmir ili örneği)

Abstract

Bu araştırma, ortaokullarda demokrasi eğitiminin ve okul meclisi projesinin demokrasi kavramının kazandırılmasına etkisini ortaya koymak amacı ile yapılmıştır.Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini İzmir ili oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini İzmir ili Menemen ilçesinden rastgele seçilen 2 devlet okulu ve 3 özel okulda öğrenim gören 8.sınıf öğrencileri ve sosyal bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında yer alan 8. Sınıf öğrencilerine demokrasi kazanımlarını ölçmeye yönelik, Özdemir (2009) tarafından geliştirilen, 53 sorudan oluşan likert tipi anket uygulanmıştır. Anket toplam 402 öğrenciye uygulanmış ancak 287 anket değerlendirmeye alınmış, 115 anket eksik ve yanlış cevaplandırma yapıldığı için değerlendirmeye katılmamıştır. Uygulanan anket iki bölümden oluşmakta olup, birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde ise Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesi ile elde ettikleri kazanımları ölçmeye yönelik sorular yer almaktadır. Araştırma kapsamında yer alan ikinci örneklem grubu sosyal bilgiler öğretmenlerine DEOMP ve Demokrasi Eğitimi üzerine görüşlerinin tespit edilmesi amacı ile 5 sorudan oluşan açık uçlu yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Uygulanan likert tipi anket SPSS 21 programı ile analiz edilmiş, sosyal bilgiler öğretmenlerine uygulanan açık uçlu görüşme formu içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir.Çalışma neticesinde elde edilen verilen değerlendirildiğinde Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesinin öğrencilerde hedeflenen yerleşik demokrasi kültürü kazandırmada etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Bazı değişkenlere göre öğrencilerin sorulara verdikleri cevaplar analiz edilmiş. Cinsiyet değişkenine göre öğrencilerin bazı sorulara verdikleri cevaplarda anlamlı farklılık bulunmuştur. Babanın eğitim durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Annenin eğitim durumu değişkenine göre öğrencilerin bazı sorulara verdikleri cevaplarda anlamlı farklılık bulunmuştur. Ailenin aylık geliri ve okul türü değişkenine göre de öğrencilerin sorulara verdikleri cevaplarda anlamlı farklılıklar bulunmuştur.Araştırma kapsamında yapılan tüm çalışmalar ve değerlendirmeler sonucu DEOMP'UN demokrasi eğitiminde yararlı olduğu sonucuna varılmıştır. Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesinin uygulama noktasındaki aksaklıkları giderilerek ve geliştirilerek uygulamaya devam edilmesi önerisi getirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Demokrasi Eğitimi, Okul Meclisleri, Proje

This research has been conducted in order to reveal the influence of democracy education and school parliament project in enforcing the concept of democracy. The study population is the city of İzmir. A randomly selected group of the 8th year students and social sciences teachers from 2 public schools and 3 private schools are the sample. A survey with a Likert scale consisting of 53 questions to measure the democracy acquisitions of the 8th year students was given. 402 students participated, however only 287 of them were analyzed due to the fact that 115 surveys were not filled in a valid way. The survey conducted had two parts; one with the demographical information and the other with the questions related to the acquisitions gained within the DEOM Project. A survey consisting of 5 open-ended questions to determine the teacher approach towards the DEOM Project and democracy education was given to the social sciences teachers who were in the second sample group within the research. The Likert scale survey was analyzed by SPSS 21 whereas the open-ended question survey was analyzed by content analysis. As a result, it was found out that the DEOM project was effective in helping the students gain the intrinsic democracy culture as targeted. According to some variables, the answers of the students were analyzed and the variable regarding the education level of the father was not found significant whereas the education level of the mother was significant. The monthly income and school variables also appeared significant within some answers given by the students. All research and analysis proved that the DEOM Project was useful in the means of democracy education. It was suggested that the DEOM Project should be continued after some setbacks are maintained and some improvements are made in its application. Key Words: Democracy Education, School Councils, Project