İstanbul Süleymaniye Kütüphânesi`nde bulunan kıt`a-hat levhaları ve tezhipleri

Abstract

Bu araştırmada İstanbul Süleymaniye Kütüphânesi'nde bulanan 59 adet sülüs, nesih ve muhakkak hatla yazılan kıt'a-hat levhaları ve tezhipleri, Türk-İslam san'atları içerisinde mümtaz bir yere sahip olan hat ve tezhip san'atı yönünden incelenmektedir. Seçilen bu eserler, dönemlerinin tüm özelliklerini yansıtmalarından dolayı Türk kitap sanʻatları alanında büyük öneme sahiptirler. Üç bölümden oluşan bu araştırmanın birinci bölümünde, hat san'atının tarihi gelişimi, Türk-İslam Medeniyeti'nde hat san'atının önemi, ekol sahibi Türk-Hat üstadları, Aklâm-ı Sitte, hat san'atının kullanım alanlarıyla beraber, tezhib ve ebrû san'atı hakkında teferruatlı bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde, konuyla doğrudan ilişikli olarak Türk-Hat san'atında kıt'a ve levha geleneği, levha ve kıt'a çeşitleriyle levhalarda kullanılan tekniklerle alakalı bilgiler verilmiştir. Üçümcü bölümde ise, katalogta yer alan eserlerin tahlilleri ve incelemeleri yapılmıştır. İncelenen eserler envanterleriyle birlikte dönem özellikleri, ekolleri, kâğıt, yazı, dil özellikleri, motif ve desen özellikleri bütün yönleriyle ele alınmış eserlerin karşılaştırma ve değerlendirilmesi yapılarak çalışma sonlanlandırılmıştır.

This study examines 59 thuluth, naskh and exact written kıt'a-calligraphy signs and their illuminations (ghats) exist in İstanbul Süleymaniye Library in terms of calligraphy and illumination art. These selected work of arts are utmost importanst as they reflect all the aspects and features of their era. The research consist of three chapters, and the first chapter include detailed information on historical background of calligraphy, the importance of calligraphy in Turkish-İslamic art, prominent Turkish calligraphy masters, illumination (gild) and ebrû art. The second Chapter examines the tradition of kıt'a and sheets in Turkish Calligraphy as well as various techniques used in different kıt'a and sheets. The research and analysis of the above mentioned work of arts are investigated in the third Chapter. The era aspects of the work of arts, along with their inventory, their schools, paper, writing and language features, motif and pattern features are evaluated through all perspectives, and the comparison and evaluation of the work of arts are achieved in this thesis.