Yeni hükümet sistemi tartışmaları çerçevesinde cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin incelenmesi

Abstract

Türkiye'de yaşanan gelişmelere bakıldığında, parlamenter yönetim sisteminin zaman zaman tıkandığı dönemler olmuştur. Bu duruma yol açan en önemli etkenler olarak siyasi krizlere neden olan koalisyonlar ve hükümetlerin güvenoyu alamamaları gösterilebilir. Bu tıkanıklar ekonomik, siyasi ve toplumsal açılardan olumsuzluklar yaratmaktadır. İşte bu durumların tekrarlanmaması için yıllardır Necmettin Erbakan, Alparslan Türkeş, Turgut Özal ve Süleyman Demirel gibi önemli devlet ve siyaset adamlarının gündeme getirdiği, ancak başarılı olamadığı parlamenter yönetim sistemi, 2017 yılında yapılan referandumla değiştirilmiştir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olarak adlandırılan yeni yönetim sistemi, dünyada yaygın şekilde uygulanan Amerika başkanlık sistemi ve Fransız yarı-başkanlık sistemlerine benzemekle birlikte, birbirlerinden ayrılan noktalar da bulunmaktadır. Bu farklılıklar, başkanlık modelini Türkiye'ye özgü hale getirmektedir. Bu farklılığın ortaya çıkmasında, Türkiye'nin sahip olduğu yapısal özelliklerin, hâkim olan siyasi, sosyal, kültürel faktörler ile tarihsel birikimlerin etkili olduğu söylenebilir.

Referring to the developments in Turkey, it has been blocked from time to time periods in which the system of parliamentary government. The most important factors leading to this situation are the coalitions that caused political crises and the inability of governments to gain confidence. These blockages create negative effects on economic, political and social aspects. In order to prevent these situations from happening again, the parliamentary management system, which has been brought to the agenda by prominent statesmen and politicians such as Necmettin Erbakan, Alparslan Türkeş, Turgut Özal and Süleyman Demirel for years, has been changed with the referendum held in 2017.The new governing system, which is called the Presidential Government System, is similar to the American presidential system and the French semi-presidential system, which are widely applied in the world, but there are also points that are separated from each other. These differences, which makes the model unique to the presidency of Turkey. In the emergence of this difference; Turkey's structural properties owned, the prevailing political, social, cultural factors and historical knowledge can be said to effective.