19. yüzyıl ortalarına doğru Kütahya`da konar-göçerler

Abstract

Kütahya, Osmanlı Devleti döneminde hem Anadolu Beylerbeyliğinin merkezi hem de şehzade sancağı konumunda idi. Ayrıca iklim ve coğrafi şartlarının sağladığı avantajları sayesinde yoğun bir Türkmen konar-göçer aşiret ve cemaat topluluklarına ev sahipliği yapmıştır.Bu yerel tarih çalışması; temel olarak Osmanlı arşiv belgelerinden Temettuat, Nüfus, Muhasebe ve Avarız defterlerinden yararlanılarak hazırlanmıştır.Moğol tehlikesinin başlamasıyla birlikte Batı Anadolu bölgesine yoğun bir konar-göçer Türkmen göçü meydana gelmiştir. Bu konar-göçer Türkmen topluluklarının yerleştiği bölgelerden birisi de Kütahya Sancağıdır. Araştırmada esas olarak; aşiret ve cemaatlerin iskân ettirildikleri yerlerin tespitini yaparak hangi coğrafi bölgeleri kapsadığını ve meydana gelen nüfus hareketliliğini belirlemek, o dönemde asker ve vergi mükellefi olan şahısları ve genel olarak insan profilini ortaya koymak, XVI-XIX. Yüzyıllar arasında bölgedeki konar-göçer nüfusun sayısını belirlemeye çalışmak, XIX. Yüzyıl ortalarında bölgedeki konar-göçer nüfusun sosyal ve ekonomik yapısı hakkında temettuat defterleri ışığında çıkarımlarda bulunulmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kütahya Sancağı, Nüfus, Temettuat, Muhasebe, Avarız, Aşiret, Cemaat, Yörük, İskân, 19.Yüzyıl.

Kütahya was both the center of the Anatolian Beylerbeyli and the flag of prince. In addition, thanks to the advantages provided by climate and geographical conditions, it has hosted an intensive Turkmen nomadic tribal and community communities.This local history study; It was prepared mainly by using the Ottoman archives documents Temettuat, Population, Accounting and Avarız books.With the onset of the Mongol danger, an intensive migration of nomadic Turkmen migrated to Western Anatolia. One of the regions where these nomadic Turkmen communities settled is the Kütahya Sanjak. In the research; to determine the geographical regions and tribal mobility by determining the places where the tribes and communities are settled, to reveal the soldiers and taxpayers and the human profile in general, XVI-XIX. Trying to determine the number of nomadic population in the region between the centuries, XIX. In the middle of the century, it was tried to make inferences about the social and economic structure of nomadic population in the region in the light of dividend books.Keywords: Banner of Kütahya, Population, Dividend, Accounting, Avariz, Tribal, Community, Nomad, Settlement, 19th Century.