Okul müdürlerinin kullandıkları etkileme taktikleri ile öğretmenlerin işe tutkunluk düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin kullandıkları etki taktikleri ile öğretmenlerin işe tutkunluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. İlişkisel tarama modelindeki araştırmanın evrenini 2018 – 2019 öğretim yılında Uşak ilinde görev yapan 3986 öğretmen, araştırmanın örneklemini ise 382 ilkokul, ortaokul ve lise öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örnekleme yoluna gidilmiştir. Araştırmada veriler `Etki Taktikleri Ölçeği` ve `İşe Tutkunluk Ölçeği` ile toplanmıştır. Verilerin analizinde doğrulayıcı faktör analizi, aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi, t-Testi, Pearson Momentler Çarpımı Katsayısı ve Basit Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; öğretmenler okul müdürlerinin en çok akıl yoluyla ikna etme taktiğini kullandıklarını düşünmektedirler. Öğretmenlerin okul müdürleri tarafından kullanılan etki taktiklerine ilişkin görüşleri arasında cinsiyet değişkeni açısından yalnızca başkalarıyla koalisyon kurma boyutunda farklılık görülmektedir. Okul müdürlerinin kullandıkları etki taktiklerine ilişkin öğretmen görüşleri yine kıdem değişkenine göre anlamlı farklılaşmaktadır. Bu farklılıklar karşılık verme, baskı yapma ve takdir etme boyutlarındadır.Araştırmada okul müdürlerinin kullandıkları etki taktiklerine ilişkin öğretmen görüşleri çalışılan okul düzeyi değişkenine göre de akıl yoluyla ikna etme, teşvik edici talepte bulunma, kurallara uygunluk, bilgilendirme, baskı yapma, takdir etme, istişarede bulunma boyutları ile etki taktikleri ölçeği toplam puanı bakımından anlamlı farklılık göstermektedir Öğretmen sayısı değişkenine göre okul müdürlerinin kullandıkları etki taktiklerine ilişkin öğretmen görüşleri kurallara uygunluk, bilgilendirme, baskı yapma ve işbirliği yapma boyutlarında anlamlı farklılıklar göstermektedir. Aynı okulda çalışma süresi değişkenine göre okul müdürlerinin kullandıkları etki taktiklerine ilişkin öğretmen görüşleri yalnızca teşvik edici davranışta bulunma ve takdir etme boyutlarında farklılaşmaktadır. Araştırmada diğer değişken olan işe tutkunluğa yönelik öğretmenlerin algı düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İşe tutkunluğun dinçlik ve yoğunlaşma alt boyutlarında öğretmen görüşleri orta, azim boyutunda ise yüksektir. Öğretmenlerin işe tutkunlukları yüksek düzeyde bulunmuştur. Öğretmenlerin işe tutkunluk algıları cinsiyet değişkenine göre yoğunlaşma boyutunda anlamlı farklılık göstermektedir. Araştırmaya göre mesleki kıdem değişkenine göre öğretmenlerin işe tutkunluk algıları tüm boyutlarda ve işe tutkunluğun tamamında anlamlı farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin işe tutkunlukları çalışılan okul düzeyi değişkenine göre tüm boyutlarda ve işe tutkunluğun tamamında anlamlı olarak farklılaşmaktadır . Öğretmen sayısına göre çalışanların işe tutkunlukları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Aynı okulda çalışma süresi değişkenine göre öğretmenlerin işe tutkunlukları arasında dinçlik, azim boyutları ile işe tutkunluğun tamamında anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Yine araştırma sonuçlarına göre, etki taktikleri boyutları ve işe tutkunluk boyutları arasında anlamlı ilişkiler görülmektedir. Yine etki taktiklerinin işe tutkunluk davranışını anlamlı şekilde yordadığı da görülmektedir.

The aim of this research is to reveal the relationship between influence tactics used by school principals and teachers' job engagement levels. Relational screening model was used in the research. The target population of the study consisted of 3986 teachers and for the research, 382 teachers who worked in primary, secondary and high schools in Uşak in the 2018-2019 academic year were the sample group was employed in this research. The data were collected by using influence tactics scale and job engagement scale. In the analyze of the data; frequency, percentage, arithmetic mean and standard deviation values were calculated. Independent sample t-test, one-way variance analysis, Pearson product-moment correlation coefficient and regression analysis were used.According to the research results; teachers think that school principals use the rational persuasion tactic at most. Teachers' views on the political tactics used by the school principals differ only in the dimension of coalition building with others in terms of the gender variable. It was observed that teachers' views on the political tactics used by the school principals differ in terms of seniority. This difference is in the Exchange, pressure and appreciating tactics. According to the research teachers' views on the political tactics used by the school principals differ in terms of school level they work in the rational persuasion, inspirational appeals, legitimating, ingratiating, pressure and appreciating tactics. Teachers' views on the political tactics used by the school principals differ in terms of number of the teachers working at the same school in legitimating, ingratiating pressure and consultation tactics. Teachers' views on the political tactics used by the school principals differ in terms of working time at the same school differ only in inspirational appeals and appreciation tactics In the study, it was concluded that the level of perception of the teachers job engagement, which is the other variable, is high. The teachers' views on the vigor and absorbtion sub-dimensions of the engagement are moderate and the dedication dimension is high. Teachers' views on job engagement differ in the dimension of absorbtion in terms of the gender variable According to the results of the study, teachers' perceptions of job engagement show a significant difference in all dimensions and in all of the job engagement in terms of seniority According to the results of the study, teachers' perceptions of job engagement show a significant difference in all dimensions and in all of the job engagement in termes of the school level they work. There is no significant difference in teachers' job engagement in terms of number of the teachers working at the same school. There is a significant difference in teachers' job engagement in vigor and dedication dimensions and job engagement as whole in terms of the working time at the same schoolAccording to the research results there are significant relationships between influence tactics used by school principals and teachers' job engagement. Also influence tactics significantly predict teachers' job engagement.