Türkiye`de kalkınma ajanslarının mali yapısı ve mali teşvik uygulamaları açısından değerlendirilmesi: Uşak ili örneği

Abstract

Küreselleşme ile bölgesel önceliklerin öneminin artması ve Avrupa Birliği'ne uyum sürecinin hızlanmasıyla birlikte Türkiye'de liberal ekonominin alanı genişlemiştir. Böylece bölgelerarası farklılıkların en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda Türk Vergi Sistemi'nde mali teşvik özelliği taşıyan vergi istisna, muafiyet ve indirimlerinin kapsamına Bölgesel Kalkınma Ajanslarının bulunduğu bölgeler de dahil edilmiştir. KDV, ÖTV, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi'sinden istisna, muafiyet ve indirimler yapılarak yatırımların teşvik edilmesi sağlanmıştır. Çalışmanın amacı, TR33 bölgesi olarak sınıflandırılan ve Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak illerini kapsayan Zafer Kalkınma Ajansı'nın mali yapısını, vergi istisna ve muafiyet uygulamaları özelinde ve mali teşvikler çerçevesinde değerlendirmektir. Bu kapsamda vergileme ve bölgesel ekonomik kalkınma ilişkisi, ilgili kanunlar ve performans göstergeleri ile incelenmiştir. Uygulamaların bölgesel kalkınma düzeyindeki sorunların çözümüne yönelik etkileri değerlendirilerek önemli bir teşvik unsuru olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bölgesel Kalkınma Ajansları, Zafer Kalkınma Ajansı, Mali Teşvikler

The area of liberal economy in Turkey expanded with the increasing importance of regional priorities with globalization andacceleration of the harmonization process of European Union. In this way, it is aimed to minimize interregional differences.Accordingly, the regions where Regional Development Agencies are placed were also included in the scope of tax exclusion, exemption and deduction bearing the financial incentive feature in Turkish Tax System. Thus, the encouragement of investment was provided by the application of exclusion, exemption and deduction in VAT, SCT, Income Tax and Corporate Tax. The aim of this study is evaluation ofthe financial structure of Zafer KalkınmaAjansı, which is classified as TR33 region and including Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa and Uşak provinces, within the application of tax exclusions and exemptions and the framework of fiscal incentive. Within this scope, relationship between taxation and regional economic developmentwere examined with relevant laws and performance indicators. It was concluded that practices are an important element of incentive by evaluating their effects on solving the problems at the level of regional development.Keywords: Regional Development Agencies, Zafer Kalkınma Ajansı, Fiscal Incentives