Savunma harcamalarının ve küresel bir kamusal mal olan barışın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Avrupa Birliği geçiş ekonomileri örneği

Abstract

Tarih boyunca insanların yapısı gereği ülkeler toprak bütünlüğü, toplumsal güvenliğin sağlanması, iç ve dış güvenlik gibi konular için üstünlük sağlamak amacı ile güç kazanmaya çalışmışlardır. Bu güç kazanma yarışı sonucunda savunma harcamaları devlet ekonomilerinde oldukça önemli bir yere sahip olmuştur. Geniş anlamıyla savunma harcamaları devletin iç ve dış güvenliğini sağlaması ve asayişin temin edilip korunması amacıyla milli gelirden ülke savunmasına ayrılan paydır, şeklinde tanımlanır. Savunma harcamaları bütün ülkeler için vazgeçilmez bir harcama kalemi sayılmaktadır. Savunma harcamalarının büyüklüğü, çeşitli nedenlerle ülkeden ülkeye değişmektedir. Savunma harcamalarının belirlenmesinde en önemli etkiye sahip olan neden ülkenin ekonomik durumudur.Küreselleşme ile birlikte ülkelerin yaptıkları her türlü faaliyetler, aldıkları kararlar neticesi ile birbirlerinden etkilenmektedirler. Bir ülke tarafından arttırılan savunma harcamaları, diğer ülkelerde savunma harcamalarını etkilemektedir. Bu durum küresel barışı zorunlu kılmaktadır. Bu sebepten barış küresel kamusal mal olarak tüm ülkelerin yararına olmaktadır.Bu çalışmada, panel veri analizi kullanılarak 2007-2017 döneminde 11 Avrupa Birliği ülkesinde (geçiş ekonomileri) savunma harcamaları ve küresel kamusal bir mal olan barışın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışma sonucunda, ekonomik büyüme ile savunma harcamaları arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Ekonomik büyüme ile barış düzeyi arasında ise negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Savunma Harcamaları, Ekonomik Büyüme, Küresel Kamusal Mallar, Barış, Avrupa Birliği Geçiş Ekonomileri, Panel Veri Analizi

Throughout the history as the nature of people countries have tried to gain power in order to get advantages for the issues such as providing territorial integrity, social security and internal and external security. As a result of this power-gaining race, defence expenditures had a significant place in countries' economies. In its broad sense defence expenditures are defined as the share reserved from the national income for country's defence in order to provide internal and external security of the state and maintain the order and safety of the community. Defence expenditures are regarded as an essential expenditure item for all countries. The size of defence expenditures varies from country to country for various reasons. The most important factor in determining the defense expenditures is the economic situation of the country. With the globalization, all of the activities of countries are affected with each other as a result of their decisions. Defence expenditures increased by a country affect the defence expenditures in other countries. This necessitates the global peace. Therefore, peace as a global public good will be good for all countries. In this study the effect of defence expenditures and peace as a global public good on economic growth was analyzed in 11 European Union countries (transition economies) between 2007 and 2017 period by using panel data analysis. As a result of the study a positive relationship was identified between economic growth and defence expenditures. However, a negative relationship was identified between economic growth and peace level. Key Words: Defence Expenditures, Ekonomic Growth, Global Public Goods, Peace, European Union Transition Economies, Panel Data Analysis