Vergi uyuşmazlıklarının çözümünde uzlaşma müessesesinin etkinliği: Uşak ili örneği

Abstract

Vergi idaresi ile mükellef arasında vergilendirme işlemlerine ilişkin olarak ortaya çıkan ve idare ile mükellefi karşı karşıya getiren anlaşmazlıklara vergi uyuşmazlıkları denir. Türk vergi hukukuna uyuşmazlıkların çözümü için; idari aşamada çözüm yolları ve yargı aşamasındaki çözüm yolları olarak alternatif yollar getirilmiştir. İdari çözüm yolları içindeki uzlaşma kurumu ise uyuşmazlıkları yargı yoluna gitmeden mükellefle idareyi bir araya getirerek karşılıklı görüşme ve pazarlık yöntemine dayanarak uyuşmazlığı kısa sürede çözüme kavuşturduğu için uygulamada en çok tercih edilen çözüm yoludur. Uzlaşma ise tarhiyat durumlarına göre tarhiyat öncesi uzlaşma ve tarhiyat sonrası olarak ikiye ayrılır.Çalışmada; belge tarama yöntemi kullanılarak, 2013-2017 dönemine ait Uşak Vergi Dairesi bünyesinde kurulan tarhiyat sonrası uzlaşma komisyonlarının uzlaştıkları miktarlardan yola çıkarak, uzlaşmayla devletin alacağının ne kadarından vazgeçtiği, uzlaşılan miktarların ne kadarını tahsil etti, tahsil edilemeyen alacaklar yüzünden Devlet Hazinesinin ne kadar kayba uğradığı analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda elde edilen verilerden yola çıkarak, vergi sistemimizde yer alan uzlaşma müessesesinin etkinliğini ortaya koymak bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

The conflicts between Tax office and taxpayer which occurs during the taxation is called tax dispute. There are administrative phase solutions and judicial phase solutions developed for the Turkish Tax Law for the tax disputes. The most preferred way is the conciliation institute which is included in administrative phase solutions where the method is based on to start negotiations between the administration and taxpayer and bargain because of its fast problem solving way. And conciliation is divided in two as conciliation before assessment and conciliation after assessment.In this study; we tried to analyze the renounced amount of the government in the conciliation, collected amount of the conciliated amount and the occurred damage because of the uncollectible receivables in the state treasury which are decided in conciliation after assessment institute which is settled within the Uşak Tax Office in the years between 2013-2017 by using document scan method. In this sense, we aimed to introduce the effectiveness of the conciliation institute which is in out tex system.