Okul yöneticileri ve öğretmenlerin örgütsel değişim sinizmi ile iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı Manisa ili Salihli İlçesinde bulunan anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan okul yöneticileri ve öğretmenlerin örgütsel değişim sinizmi düzeylerini; iş doyumu düzeylerini; değişim sinizmi bilişsel, duyuşsal ve davranışsal alt boyutları bağlamında sinizm düzeylerini; değişim sinizmi ile iş doyumu arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Ayrıca araştırmada okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin örgütsel değişim sinizmi bilişsel, duyuşsal ve davranışsal alt boyutlarının cinsiyet, görev, alan, öğrenim durumu, çalışılan kurum türü, kıdem ve bulunduğu kurumda çalışma süresine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği de araştırılmıştır. Araştırmada Manisa ili Salihli ilçesindeki anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 228 öğretmen, 68 idareci, toplam 296 katılımcı yer almıştır. Öğretmenlerin örgütsel değişim sinizmi düzeylerini belirlemek amacıyla Helvacı ve Çavdar (2017) tarafından geliştirilen `Örgütsel Değişim Sinizmi Ölçeği` ve iş doyumu düzeyini belirlemek amacıyla Weiss, Davis England ve Lofquist (1967) tarafından geliştirilen ve Oran (1989) tarafından Türkçeye uyarlanan `Minnessota Doyum Ölçeği`nden (Minnessota Satisfaction Questionnaire) yararlanılmıştır. Toplanan veriler SPSS 19.0 istatistik programı ile çözümlenmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız örneklemler t-testi, ANOVA, Tukey HSD ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre katılımcıların bilişsel ve davranışsal alt boyutlara ilişkin örgütsel değişim sinizmi algıları çok düşük; duyuşsal alt boyuta ilişkin örgütsel değişim sinizmi algıları düşük; iş doyumu algıları oldukça yüksek bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların örgütsel değişim sinizmi düzeylerinde tüm alt boyutlarda cinsiyet bakımından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bunun dışında katılımcıların örgütsel değişim sinizmi düzeylerinde tüm alt boyutlarda görev, alan, öğrenim düzeyi, kurum türü, kıdem ve aynı okulda çalışma süresi değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların değişim sinizmi ile iş doyumu düzeyleri arasında güçlü ve negatif yani ters orantılı bir ilişki bulunmuştur. Benzer şekilde örgütsel değişim sinizmi bilişsel, duyuşsal ve davranışsal alt boyutları ile iş doyumu arasında da güçlü, negatif ve anlamlı ilişkiler saptanmıştır.

The aim of this study is to determine the levels of organizational change cynicism; job satisfaction levels; cynicism in the context of cognitive, affective and behavioral sub-dimensions of change cynicism; to determine the relationship between change cynicism and job satisfaction of school administrators and teachers working in kindergarten, primary, secondary and high schools in Salihli District of Manisa Province. Moreover, it was investigated whether the cognitive, affective and behavioral sub-dimensions of organizational change cynicism of school administrators, and teachers differ significantly in terms of factors such as gender, duty, field, educational background, type of school, seniority and employment duration in the school.228 teachers, 68 school administrators, in total 296 participants working in kindergartens, primary, elementary and high schools in Salihli District in Manisa Province participated in this study. `Change Cynicism Scale` which was developed by Helvacı and Çavdar (2017) was used in order to determine the organizational change cynicism levels of participants. `Minnessota Satisfaction Questionnaire` which was developed by Weiss, Davis England and Lofquist (1967) and adapted to Turkish by Oran (1989) was used in order to determine the job satisfaction levels of participants. The data gathered were analyzed with SPSS 19.0 statistical software. Descriptive statistics, independent samples t-test, ANOVA, Tukey HSD and Pearson Moment Correlation tests were used in order to analyze the data. According to the results, the participants' perception of organizational change cynicism related to cognitive and behavioral sub-dimensions was very low; affective sub-dimension organizational change cynicism perceptions was low; perceptions of job satisfaction were quite high. In addition, there was no significant difference in gender in all sub-dimensions of organizational change cynicism levels. However, a significant difference was found in the organizational change cynicism levels of the participants in all sub-dimensions in terms of gender, duty, field, educational background, type of school, seniority and employment duration in the school. Furthermore, there was a strong and negative correlation between the levels of organizational change cynicism and job satisfaction. Similarly, strong, negative and significant relationships were found between the (cognitive, emotional and behavioral sub-dimensions of) organizational change cynicism and job satisfaction.