Öğretmenlerin okullardaki paylaşılan liderlik uygulamalarına yönelik algıları ile örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okullardaki paylaşılan liderlik uygulamaları ile öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. İlişkisel tarama modelindeki araştırmanın evrenini 2018 – 2019 öğretim yılında Denizli ilinde görev yapan 7698 öğretmen, araştırmanın örneklemini ise 407 ilkokul, ortaokul ve lise öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada uygun örnekleme yoluna gidilmiştir. Araştırmada veriler `Paylaşılan Liderlik Ölçeği` ve `Örgütsel Sinizm Ölçeği` ile toplanmıştır. Verilerin analizinde doğrulayıcı faktör analizi, aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi, t-Testi, Pearson Momentler Çarpımı Katsayısı ve Çoklu Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin okullarda paylaşılan liderliğe yönelik algı düzeyleri, paylaşılan liderliğin görevlerin birlikte tamamlanması, karşılıklı beceri geliştirme, çalışanların merkezi olmayan etkileşim ve duygusal destek boyutlarında yüksek düzeydedir. Paylaşılan liderlik uygulamalarının okullarda genel olarak var olma düzeyine yönelik öğretmen algılarının da yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Araştırmada paylaşılan liderlik uygulamalarına yönelik öğretmen algılarının, paylaşılan liderliğin bazı boyutlarında; okulda bulunan öğretmen sayısı ve çalışılan okul düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğretmenlerin paylaşılan liderlik uygulamalarına yönelik algıları ise aynı okulda çalışma sürelerine göre farklılaşmamaktadır.Araştırmanın diğer değişkeni olan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerine yönelik algılarının ise düşük düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin cinsiyet, çalışılan okul düzeyi, okulda bulunan öğretmen sayısı ve aynı okulda çalıma süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Araştırma sonucuna göre; öğretmenlerin paylaşılan liderlik uygulamalarına yönelik algıları ile örgütsel sinizmin çalıştığı kurumdan uzaklaşma, performansı düşüren etkenler okula karşı olumsuz tutum, çalışanların kararları uygulamalara katılımı olmak üzere bütün boyutlarına yönelik algı düzeyleri arasında anlamlı negatif yönlü orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Araştırmaya yönelik başka bir sonuç ise öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri ile paylaşılan liderliğin görevleri birlikte tamamlama, karşılıklı beceri geliştirme, çalışanlar arasında merkezi olmayan etkileşim ve duygusal destek olmak üzere bütün alt boyutları arasında anlamlı negatif yönlü orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Yine araştırmaya göre, okullardaki paylaşılan liderlik uygulamalarının öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerini tüm okul düzeylerinde anlamlı bir şekilde yordadığı görülmektedir.

The aim of this research is to reveal the relationship between shared leadership practices in schools and the levels of organizational cynicism of teachers. Relational screening model was used in the research. The target population of the study consists of 7698 teachers and for the research, 407 teachers who work in primary, secondary and high schools in Denizli in the 2018-2019 academic year were examined. Convenient sampling method was used in this research. The data was collected by using organizational shared leadership scale and organizational cynicism scale. In the analyze of the data; frequency, percentage, arithmetic mean and standard deviation values were calculated. Independent sample t-test, one-way variance analysis, Pearson product-moment correlation coefficient and regression analysis were used.According to the study results, teachers' perception level of the shared leadership perceptions is high on completion of tasks together, mutual skill development, non-central interactivity and emotional support dimensions of shared leadership. It is observed that teachers' perceptions of shared leadership practices in general in schools have a high level of perception.In the research, in some dimensions of shared leadership, teachers' perceptions of shared leadership practices; the number of teachers in the school and the school level were found to be significantly different. Teachers' perceptions about shared leadership practices do not differ according to their working time in the same school.It was concluded that the teachers' perception of organizational cynicism levels were low. The level of organizational cynicism of the teachers was found to be significantly different according to the variables of gender, school level, working time at the same school and number of teachers in the school.According to the results of the study, a significant negative and medium level relationship was found between the perception of teachers about shared leadership practices and the levels of all dimensions of the cynicism; to stay away from institution, the factors that decrease the performance, the negative attitude towards school and the participation of employees in the implementation of decisions.Another result of the research is that a significant negative and medium-level relationship was found between the organizational cynicism levels of teachers and all sub-dimensions of shared leadership such as; completion of tasks together, mutual skill development, decentralized interaction between employees and emotional support.According to the research, it is seen that the shared leadership practices in the schools significantly predict the teachers' organizational cynicism levels at all school levels.