244 Numaralı Mardin Şer`iyye Sicili (Hicri 177 - 80 / Miladi 1860 - 63) transkripsiyon ve değerlendirilmesi

Abstract

Şer'iyye sicilleri bölgesel ve şehir tarihi araştırmalarında son derece önemli yertutmaktadır. Tez konumuz olan 244 Numaralı Mardin Şer'iyye Sicili de Mardin'inbölgesel, şehir, kültürel, sosyal ve ekonomik yapısını ayrıntılı bir şekilde bizlereulaştıran çok önemli bir kaynaktır.Mardin şehri sosyo-kültürel açıdan kozmopolit bir yapıya sahiptir. Bu özeliğiyleOsmanlı Devleti'nin toplumsal yapısının genel özelliklerini yansıtmaktadır. Mardinkırsalında Müslüman nüfusun yoğunluğu fazladır. Şehir merkezinde ise Gayri-müslimnüfusun yoğunluğunun daha fazla olduğu görülmektedir. Genel olarak Müslümanlardaha çok ziraat, tarım ve hayvancılık gibi ekonomik faaliyetlerle uğraşırlarken,Gayrimüslimler ise daha çok sanat ve ticaret gibi şehirlerde faaliyet gösterenmesleklerle ilgilenmişlerdir.Bu çalışmayla 1860-63 yılarında Mardin şehrinin mahallelerini, kazalarını veköylerini, sosyal yapısını, ekonomik faaliyet alanlarını, bu dönemde yaygın olarakkullanılan kişi adlarını, şehir, kaza ve köylerde yaşayan dini grupları ve bunlararasındaki sosyal ilişkileri yansıtmaya çalıştık.

Shar'ia records occupy an exceptionally important place in historicalinvestigations of regional and town history. Also, 244 numbered Mardin Shar'iaRecord, the subject of our thesis, is a very crucial source conveying us the regional,provincial, cultural, social and economic structure of the town today in a detailed way.Mardin has a cosmopolitan structure in term of socio-cultural aspects. With thispeculiarity, it reflects the general characteristics of social structure of Ottoman State.The Muslim population density in rural area of Mardin is high. However, it is observedthat the non-Muslim population density is higher than that of rural area. In general,Muslims have mostly dealt with economic activities such as agriculture, horticulture andanimal breeding, while non-Muslims have mainly dealt with the activities that are activein the city centres; for example art and trade.In this study, it is tried to reflect the districts of the town centre, its provincialtowns and its villages, its social structure, its economic activities and also names ofpeople widely used during the period; and the religious groups living in city, town andvillages and the relations between them.