Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin doğa bileşenlerine yönelik farkındalıklarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin doğayı oluşturan canlı ve cansız unsurlara yönelik farkındalık düzeylerini tespit etmek ve bu farkındalık düzeylerine cinsiyet, yaşanılan yer, çevre faaliyetlerine katılma durumu, anne ve baba eğitim seviyesi, aile gelir düzeyi gibi çeşitli değişkenlerin etkisini incelemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya 2015-2016 eğitim- öğretim yılında Kütahya ili Merkez ilçesine bağlı kent ve kırsal kesimdeki okullarda öğrenim gören 427 öğrenci katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak doğa farkındalık anketi kullanılmıştır. Bu anket üç bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde 40 maddeden oluşan doğa farkındalık ölçeği, üçüncü bölümde ise görsellerden oluşan doğa farkındalık testi yer almıştır. Elde edilen verilerin analizi için frekans ve yüzde hesaplamaları ile bağımsız örneklem T testi ve varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda öğrencilerin doğa unsurlarına yönelik farkındalık düzeylerinin yeterli olmadığı görülmüştür. Öğrencilerin doğa unsurlarına yönelik farkındalık düzeylerine cinsiyetin ve çevre faaliyetlerine katılıp katılmama durumunun etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Kentsel bölgede yaşayan öğrencilerin doğa unsurlarına yönelik farkındalık düzeylerinin, kırsal kesimde yaşayan öğrencilerin doğa unsurlarına yönelik farkındalık düzeylerinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca anne ve baba eğitim seviyesi ile aile gelir düzeyi yüksek olan ailelerin çocuklarının doğa unsurlarına yönelik farkındalık düzeyinin daha fazla olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Doğanın bileşenleri, farkındalık, ortaokul öğrencileri

The aim of this study is to determine middle school 7th grade students' awareness about the biotic and abiotic factors which constituted nature and to examine the effects of various variables including gender, living place, accompanying the events about nature, the mother' and father' educational level and socio-economic status. The study was designed as survey design. A total of 427 students whose schools are located in villages and urban part of central Kutahya. For this purpose, the awareness of Nature Survey is designed. This survey is consisted of three parts. First part is constituted from demographic variables, the second part of consisted of 40 items and lastly, the third parts is consisted of visuals about biotic and abiotic factors. The data gathered is analyzed by using frequency tables and percentages. Besides independent sample T-test and Analysis of Variance (ANOVA) are used for examining the effect of various variables. The results revealed that middle school 7th grade students' awareness about biotic and abiotic factors is insufficient. No statistically significant effect of gender and the effect of accompanying the events about nature are detected. The students who live in the urban areas are found to be more aware about the biotic and abiotic factors when compared to the students who live in villages. Moreover, the students who have educated parents and high socio-economic status are found to be more aware of the biotic and abiotic factors. Key Words: The components nature, middle school students, awareness