Bazı yerli ve yabancı ceviz (Juglans regia L.) çeşitlerinin uşak ekolojik koşullarına adaptasyonu

Abstract

Bu araştırma, 7 yabancı ve 6 yerli çeşit ve genotipin adaptasyon yeteneklerinibelirlemek amacıyla Uşak ilinde 7 x 8 m dikim aralığında kurulan üretici bahçesinde2017 yılında yürütülmüştür. Araştırmada çeşit ve genotiplerin fenolojik, morfolojik vepomolojik özellikleri incelenmiştir. Araştırmada Balkal genotipi haricinde yerli çeşit vegenotipler yabancı ceviz çeşitlerine göre erken yapraklanmıştır. Çeşitlerde en erkenyapraklanma Şebin (27 Mart-4 Nisan) ve Oğuzlar-77 (28 Mart-4 Nisan ), en geçyapraklanma ise Cisco (25-29 Nisan) ve Balkal (24-30 Nisan) çeşitlerinde tespit edilmiştir.Çeşit ve genotiplerin çoğu protandri özellik gösterirken, Oğuzlar-77 çeşidi ile Arslan-1genotipinin protogeni, Kaman-1 çeşidinin ise homogami özellik taşıdığıgözlemlenmiştir. Çeşit ve genotiplerin yan dallarda meyve verimleri %10 (Balkal) ile%90 (Pedro) arasında değişiklik göstermiştir. Pomolojik araştırmaların yapıldığı 13çeşit ve genotip için kabuklu meyve ağırlığı 10.23 (Oğuzlar-77) – 15.28 gr (Arslan-1),iç ağırlığı 4.38 (Pedro) – 8.16 gr (Arslan-1), randıman %34.96 (Cisco) – 59.70 (Şebin),kabuk kalınlığı 1.61 (Oğuzlar-77) – 2.78 mm (Cisco) arasında belirlenmiştir.Geç yapraklanma, yan dallarda yüksek oranda meyve verme ve yüksek meyve kalitesiaçısından Tulare çeşidi haricinde yabancı çeşitlerin tamamı yerli çeşit ve genotiplerdendaha yüksek puanlara sahip olmuştur.

The experiment was carried out to determine the adapation capability of 7 foreignwalnut cultivars and 6 local walnut cultivars and genotypes in producer orchard thatestablished in 7 x 8 m spacing in Uşak ecological condition in 2017. In the experiment itwas investigated the phenological, morphological and pomological characteristics ofwalnut cultivars. In the study, all of the local walnut cultivars, except for Balkalgenotype, were earlier leafing than foreign walnut cultivars. The leafing of walnutcultivars was found the earliest in Şebin (27 March-4 April) and Oğuzlar-77 (28 March-4 April), and the latest in Cisco (25-29 April) and Balkal (24-30 April). Kaman-1cultivar was homogomous, Oğuzlar-77 and Arslan-1 cultivars were protogynous, andother cultivars were protandrous blooming type. The percentage of lateral fruitfulness inwalnut cultivars varied between 10% (Balkal) and 90% (Pedro). In the result of thepomological in 13 different walnut cultivars and genotypes, nut weight is between 10.23g (Oğuzlar-77) - 15.28 g (Arslan-1), kernel weight is between 4.38 g (Pedro) - 8.16 g(Arslan-1), kernel percentage is between 34.96% (Cisco) - 59.70% (Şebin), and shellthickness is between 1.61 mm (Oğuzlar-77) - 2.78 mm (Cisco).By weighed grading test created for late leafing, lateral fruitfulness and high fruitquality, the foreign walnut cultivars, except for Tulare, have the higher scores than localcultivars and genotypes.