Konuşma gecikmesi olan çocuklarda sosyal becerilerin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETOsman Günaç Konuşma Gecikmesi Olan Çocuklarda Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi, Turgut Özal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Odyoloji ve Konuşma bozuklukları Programı, Yüksek lisans Tezi, Ankara, 2016.4-6 yaş Konuşma Gecikmesi tanısı almış olan çocukların ebeveyn/çocuğa bakan kişiye/öğretmenine `Sosyal Beceri Ölçeği` uygulanarak sosyal becerilerinin değerlendirilip, konuşma gecikmesine neden olan etiyolojik faktörlerinin belirlenmesi.Çalışmaya 4-6 yaş aralığındaki 44'ü (%88) erkek 6'sı kız (%12) gecikmiş konuşma tanısı almış 50 çocuk dahil edildi. Çalışmamızda, çocukların ve ailelerin, sosyo-demografik özelliklerini ve çocuklar hakkında bilgi edinmek için aileye ve çocuğa yönelik soruları içeren 'Genel Bilgi Formu' doldurulmuştur. Çalışmaya katılan çocukların sosyal becerilerini belirlemek için, 4-6 yaş aralığındaki sosyal becerileri içeren ''Sosyal Beceri Ölçeği'' kullanılmıştır. Sosyal Beceri Ölçeği, kişiler arası becerileri, kızgınlık davranışlarını kontrol etme ve değişikliklere uyum sağlama becerileri, akran baskısı ile başa çıkma becerileri, sözel açıklama becerileri, kendini kontrol etme becerileri, amaç oluşturma becerileri, dinleme becerileri, görevleri tamamlama becerileri ve sonuçları kabul etme becerileri olarak 9 kategoriden oluşmaktadır. Aileler ölçeğin içeriği ve amacı hakkında bilgilendirilmiştir. Ölçekteki sorular, ailelere sıralı olarak sorularak çocukların sosyal becerileri gerçekleştirme sıklığı ölçek üzerine işaretlenmiştir. Değerlendirme sonunda veriler kontrol edilerek kayıt altına alınmıştır.Sosyal Beceri Ölçeği'nin kategorilerine ilişkin güvenirlik katsayılarının en düşük 0,710 en yüksek 0,934 olduğu gözlenmiştir. Tüm alt boyutlar için güvenirlik katsayılarının 0,70 değerinden yüksek olduğu gözlenmiştir. Güvenirlik katsayılarının 1'e yakın olması güvenirliğin yüksek olduğunu göstermiştir. Çocukların cinsiyetine, anne-baba eğitim düzeyine, anne-baba mesleğine, ailenin ekonomik düzeyine göre, kişiler arası becerileri, kızgınlık davranışlarını kontrol etme ve değişikliklere uyum sağlama becerileri, akran baskısı ile başa çıkma becerileri, sözel açıklama becerileri, kendini kontrol etme becerileri, amaç oluşturma becerileri, dinleme becerileri, görevleri tamamlama becerileri ve sonuçları kabul etme becerileri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05).Konuşma gecikmesi tanısı almış çocukların yaş düzeylerine uygun sosyal becerilerin değerlendirilerek sınırlı olan sosyal becerileri belirlenip konuşma terapisi programları planlanırken sosyal becerilerinde bu programa dahil edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Çocukların eksik olan sosyal becerilerinin uygun yaş düzeyinde kazandırılması sonraki dönemlerde çocukların sosyal ortamlardaki başarısını artıracağı ve iletişim problemlerini azaltacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Konuşma Gecikmesi, Sosyal Beceri Ölçeği, Sosyal Beceri

ABSTRACTOsman GÜNAÇ, Assesment of Social Skills in Children with Delayed Speech, Turgut Özal Üniversity Health Sciences Institute, Audiology and Speech Dis orders Programme, Master of Sciance, Thesis, Ankara, 2016To determine ethiologie factors that causad late speech by assessing social skills by '' Social Skill'' to the parents/ care taker/ teacher of children with delayed speech between 4-6 age.50 children - 44 males (%88) and 6 fameles (%12)- between 4-6 ages with the diognosis of delayed speech were included in the study. İn our study, ''General Information Form'' was appli to be informed about socio-demographic featureschildren and their parents and children. '' Social Skills '' that includes social skills between 4-6 age was applied to determine social skills of children included in the study.Social Skills Scale is formed in nine groups; skills between persons, controlling anger behaviours, verbal explanation skills, self control skills, goal creating skills, listenning skills, task completing skills and result approving skills. Parents were informed about content and goal of scale. Questions in the scale were asked parents in sequence and accualication frequency of social skills of the children were marked on the scale. At the end of assessment, data were checked and recorded.It is abserved that reaibility rations of categories in social skills scale are 0.710 in minimum and 0.934 in maximum. ıt is scen that reaibility rations for all subdimensions are higher than 0.70 valve. Reliabilit rations that are close to 1 were considered as high reliable valves. Deperding on gender of the children education level of parent, occupation of parents and economik level of parents, there was no significant correlation between skills between persons, controlling anger behaviours and adaptating to changes skills, handling peer pressure skills, vebal explanation skills, self controlling skills, goal creating skills, listening skills, task completing skills and result approving skiils.It is thought that while speech therapy programmes are planned, it is necessery to add social skills after assessing social skills appropriate for the age levels of children diagnosed with late speech. It is considerea that regaining the missing social skills to children on appropriate age level, will increase the success in social environment and decreas communication problems afterwards.Keywords: Delayed Speech, Social Skills Scale, Social Skills