Luciobarbus mystaceus (Pallas, 1814) avcılığında kullanılan farklı donam faktörlerine göre donatılmış galsama ağlarının seçiciliğinin araştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında, Keban Baraj Gölü Pertek Bölgesinde Luciobarbus mystaceus (Pallas, 1814) avcılığında kullanılan galsama ağlarının seçicilik özelliklerinin belirlenmesi için farklı donam faktörlerine göre donatılan ağlarla denemeler yapılmış, ağların seçicilik özellikleri belirlenerek mevcut stoğa zarar vermeyecek en uygun donam faktörünün hangisi olduğunu belirlenmeye çalışılmıştır. Keban Baraj Gölü'nde sürdürülebilir verimli balıkçılığın tesis edilmesi için yapılacak avcılık düzenlemelerine kaynak teşkil etmesi bakımından, galsama ağlarının seçicilik parametrelerine donam faktörünün etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Keban Baraj Gölü'nün 5. Avlak Sahası olarak sınırları belirlenmiş olan Pertek Bölgesinde yürütülen tez çalışması Mayıs 2011 ile Temmuz 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, donam faktörleri (E) dışında bütün özellikleri aynı olan 60 m uzunluğunda 100 göz derinliğinde 5 adet galsama ağı kullanılmıştır. Ağ materyali 110 mm tam göz boyunda (göze genişliği 55 mm), 210d/3 numara kalınlığında beyaz renkli poliamid (nylon) ipten (multifilament) yapılmıştır. Yapılan 24 avcılık denemesinde 216 adedi hedef tür (Luciobarbus mystaceus) olmak üzere toplam 576 adet balık yakalanmıştır.Tür gözetilmeksizin yapılan değerlendirmede 0,40 donam faktörüne göre donatılan ağın en verimli ağ olduğu (4,87 kg/gün/60 m ağ), 0,70 donam faktörüne göre donatılan ağın ise en verimsiz ağ olduğu (3,45 kg/gün/60 m ağ) görülmüştür. Bütün ağların ortalama birim çabadaki av miktarı 4,19 kg/gün/60 m ağ olarak tespit edilmiştir. Yakalanan L. mystaceus bireylerinin total boy uzunluklarının 45-48 cm arasında yoğunlaştığı, bu boy aralığından uzaklaştıkça ağlara takılan balık sayısının azaldığı görülmektedir.Sonuç olarak, farklı donam faktörleriyle avlanan L. mystaceus'ların total boyları, vücut ağırlıkları ve dorsal yüzgeç hizasındaki vücut genişlikleri arasındaki farkın istatistiki bakımdan önemli olmadığı (P>0,05), galsama arkası hizasındaki vücut genişlikleri arasındaki farkın ise istatistiki bakımdan önemli (P<0,05) olduğu belirlenmiştir.Anahtar kelime: Keban Baraj Gölü, Pertek Avlak Sahası, Luciobarbus mystaceus, Galsama ağı, Seçicilik, Donam faktörü,

Within scope of this thesis study, trials were done with the nets equipped with respect to various hanging ratios to determine selectivity properties of gill-nets used for fishing Luciobarbus mystaceus (Pallas, 1814)?in Pertek region of Keban Dam Lake, and it was tried to determine the most suitable hanging ratio which does not damage the current stock by identifying selectivity properties of nets. The purpose is to determine effect of the hanging ratio on selectivity parameters of gill-nets effects in terms of forming a basis in fishing regulations to be done to establish sustainable efficient fishing in Keban Dam Lake.This thesis study was conducted in Pertek region which was determined as 5th fishing place of Keban Dam Lake between May 2011 and July 2012. 5 gill-nets, which all had the same properties except for hanging ratio (E) were used in the study. Nets were 60 m long and 100 mesh deep. Net material was made of white color polyamide (nylon) rope (multi-filament) with 110 mm exact mesh size (mesh width is 55 mm), and thickness of 210d/3 no. 216 of 576 fish caught totally in 24 fishing trials were target species (Luciobarbus mystaceus).As a result of evaluation made regardless of species, it was observed that the net equipped with 0.40 hanging ratio (4.87 kg/days/60 m net) was the most efficient net, and the net equipped with 0.70 hanging ratio (3.45 kg/days/60 m net) was the most inefficient net. Catch per average unit effort of all nets was 4.19 kg/days/60 m net. It was seen that total length of L. mystaceus was concentrated between 45- 48 cm, number of fish got caught using the net decreased as going far from this length range.Consequently, it was determined that difference between fish in terms of total length, body weight and body width on level of dorsal fin of L. mystaceus caught with various hanging ratio was not statistically significant (P > 0.05), difference between fish in terms of body width on posterior level of gill-net was statistically significant (P < 0.05).Key words: Keban Dam Lake, Pertek fishing place, Luciobarbus mystaceus, Gill-net, Selectivity, Hanging ratio,