Fabrika çalışanları için iş doyum ölçeğinin uyarlanması

Abstract

Bu araştırmada Hackman & Oldham tarafından geliştirilen ve Taştan (2008) tarafından öğretmenlerin iş doyumunu ölçmek üzere geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan iş doyum ölçeğininsanayi kuruluşlarındageçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Taştan tarafından öğretmenler için uyarlanan ölçek, tarımsal sanayi işleyen tesisler için uyarlanmak amacıyla, bu sanayi tesislerinde çalışan işçilerin iş doyumu puanlarında farklı değişkenler açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olup olmadığı araştırılmıştır.Araştırmanın örneklem grubunu Mersin'de faaliyet gösteren tarımsal ürün işleyen üç sanayi kuruluşunda(Mersin Un,Merice ve Armada) çalışan 152işçi oluşturmaktadır. Örneklem grubundaki katılımcıların 47 (%30,9)' si kadın, 105 (%69,1)' i erkektir. Araştırmanın amacına yönelik olarak verilerin elde edilmesi için anket metodu kullanılmıştır. Anket formu iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm katılımcılara yönelik olarak (yaş, cinsiyet, medeni durum vb.) kişisel özellikleri içeren bilgi formu niteliğindeyken ikinci bölümde iş doyumuna yönelik sorular için Hackman&Oldham tarafından on dört sorudan oluşan İş Doyum Ölçeği kullanılmıştır.Hackman&Oldham'un İş Doyum Ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması Taştan (2008) tarafından öğretmenler üzerinde yapmış olduğu ile bir çalışma ile gerçekleştirilmiştir. Buradaki çalışmada ise ölçeğin tarımsal ürün işleyen sanayi kuruluşlarında çalışan işçilere uygulanmak suretiyle elde edilen veriler üzerinden geçerlik ve güvenilirlik çalışması yapılarak fabrika işçilerine uyarlaması yapılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik çalışması için verilerin açımlayıcı faktör analizine uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla hesaplanan KMO değeri .856, Barlett testi anlamlı (p<0.05) bulunmuştur. Bu değerler, verilerin analizler için uygun olduğunu göstermektedir. Geçerlik ve güvenirliğin yüksek olduğu(Cronbach alfa değeri 0.88)görülerek,ölçeğin sanayi kuruluşlarında çalışmakta olan işçilere uygulanabileceği sonucuna varılmıştır. Verilerin analizi için SPSS paket programı kullanılmış ve anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir.Sonuç olaraktoplam 152 katılımcı üzerinde gerçekleştirilen bu araştırmada, katılımcıların genel olarak işlerinden memnun oldukları yani iş doyum düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir.

In this research, it was aimed to make the validity and reliability study of the job satisfaction scale which was developed by Hackman & Oldham and adapted by Taştan (2008) to measure the job satisfaction of teachers.Accordingly, the scale developed by Hackman & Oldham was used to determine the job satisfaction levels of the workers working in these industrial facilities and to determine whether there were statistically significant differences in job satisfaction scores in terms of different variables.The sample group of the study consisted of 152 individuals working in Mersin Un Armada and Merice Mersin. Of the participants in the sample group, 47 (30.9%) were female and 105 (69,1%) were male. For the purpose of the study, the survey method was used to obtain the data. The questionnaire form consists of two parts. The first part included personal characteristics for the participants (age, gender, marital status etc.) while the second part used the work satisfaction scale consisting of fourteen questions by Hackman & Oldham, which was used by Taştan (2008) for the questions about job satisfaction among teachers. In this study,the scale has been applied to the workers whom working in industrial establishments processing agricultural products and over these data obtained a validity reliability study of the scale was performed. In order to determine whether the data were suitable for exploratory factor analysis, KMO value was calculated as .856 and Barlett test was significant (p <0.05). These values indicate that the data are suitable for analysis. As a result,thecronbach alpha coefficient was found to be high such as 0.88 and it was concluded that the scale could be applied to workers working in industrial enterprices processing agricultural products. SPSS package program was used for the analysis of the data and the level of significance was accepted as p <0.05.As a result, in this study conducted on a total of 152 participants, it was determined that the participants were generally satisfied with their jobs, ie their job satisfaction levels were high.