181 numaralı Harput şer`iyye sicilinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (Hicri 1041-1042/milladi 1632-1633)

Abstract

Şer'iyye sicilleri eski dönemlerde olduğu gibi Osmanlı'nın da kendi şer'iyye sicilleri kenditarihinin aydınlatılmasında en önemli kaynaklardandır. Şer'iyye sicillerinin ihtiva ettiği bilgiler tahliledildiği döneme ışık tutar. Dönemin idari ve askeri yapısı, soysa-ekonomisi hakkında detaylı bilgilersunmaktadır. Nitekim araştırma çalışmamıza konu olan 181 envanter numaralı Harput şer'iyye sicili tariharaştırmacılarına yazıldığı dönemin yukarıda saydığımız konular hakkında detaylı bilgiler sunar.181 numaralı Harput şer'iyye sicilinde; satış akdi, alacak-verecek meselesi, miras paylaşımı,nafaka ve hibe gibi davalar yoğunluktadır ve bu davalar şer'i hukuka göre kadı tarafından hüküm verilipdaha sonra muhkem neticeye ulaşan dava kayıtlarını ihtiva eder. Mahkemeye sicil incelendiğindeanlaşılacağı üzere hem müslim hem de zimmîler eşit haklarla başvurup haklarını şer'i mahkemede şer'ihukuka göre arayabilmişlerdir. Dolayısıyla şer'iyye sicilleri döneme ışık tutması açısından çokehemmiyetli kaynaklardandır.Anahtar Kelimeler: Harput, Kadı, Satış Akdi, Şer'iyye Sicilleri

Sharia documents are of great importance in clarifying the history of the country in previousperiods and are one of the most important sources in the history of Ottoman Empire. The Shariadocuments is important to shed light on the period of writing because of the information contained in thedocuments. Provides detailed information about the administrative and military structure, social andeconomy of the period. As a matter of fact, the Harput document no. 181, which we examined, giveshistorians important information about the subjects mentioned above.In Harput Sharia document no. 181; cases such as sales contract, credit-issue, inheritancesharing, alimony and grant are in the majority and these cases include articles which are decided by thejudge according to the Sharia law and then reach a solid conclusion. While examining the contents of thedocument, both Muslims and non-Muslims sought their rights equally in these courts. For this reason,Sharia documents are of great importance in terms of illuminating the history of the period.Key Words: Harput, Sharia Documents, The Judge, Sales Contract