Yazının bir tasarım ögesi olarak mimari yapılarda kullanımı

Abstract

İnsanlık tarihi içerisinde en etkili iletişim biçimi olan yazı, matbaanın bulunuşuna kadar gelinen süreçte anıtsal yapılar üzerinde yer alan semboller ve alfabetik formlar olarak, resimsel bir süsleme şeklindeydi. Daha çok toplumların ortak yaşam alanlarında resmedilen bu yazılar anlaşılması kolay ve toplumları ortak bir paydada birleştiren anlamlandırmalar olarak yer alıyordu. Bugün ise yazı, matbaanın bulunuşu ile değişen tanımıyla, bir tasarım ve iletişim dili uygulaması içinde değerlendirilmektedir. Tipografik dil olarak gelişen bu anlamın görsel iletişim dili olarak tasarım kavramının içinde yer aldığı ifade edilmektedir. Birçok araştırma, özellikle modern çağın bir getirisi olarak oluşan sanayi devrimi ve sonrasındaki teknolojik gelişmeleri, mimari ve grafik tasarım ilişkisini artıran ve tipografiyi bir mimari tasarım unsuru olarak, yapı ile bütünleştiren bir uygulama biçimi olarak göstermektedir. Bugün gelinen süreçte tasarım anlayışının, teknolojik gelişmeler, kavramlar ve tasarımcılar arasındaki ortak noktaları birleştirdiği ifade edebilmektedir. Bu birleşimin disiplinler arası tasarım uygulamalarını da ortadan kaldırdığına tanık olunmaktadır. Bu çalışmada, bu ortak noktada, grafik tasarımın en tepe noktasını oluşturan yazının (tipografinin), mimari yapılarda yer alışının, hem grafik tasarımın hem de mimari tasarımın kimliği içerisinde, nasıl bir etkileşim gösterdiği incelenirken, örneklerle desteklenerek analizi yapılıp, bu etkileşimden ortaya çıkan `iletişim` dili araştırılmıştır. Ayrıca, yazının dili ve mimari örtüşmeler; teknik, estetik, görsel algılama ve tasarım disiplinleri içerisinde, örtüştükleri noktalar ele alınarak incelenmiştir. Araştırma yapılan kaynaklar üzerinden elde edilen verilere dayanılarak, günümüzde mimari tasarım disiplini içerisinde, yapı ve gözlemci arasındaki iletişim dilinin sonucunda ortaya çıkan imgesel örüntüler birlikteliği gösterdiği, bunun sonucunda ise tipografik görsel uygulamaların mimari yapının kimliğinde yer alan değerlerin simgesel ifadesini oluşturduğu gözlemlenmiştir.

Inscription, one of the most effective forms of communication in the history of humanity, was a portrayal of ornamentation which were the symbols and alphabetic forms on the monumantal structure, during the period until the invention of printing press. Mainly illustrated in the common living space of the societies, these inscriptions were located in as the interpretations which were easy to understand and combined the societies in a common platform. But today, lettering, with the changigng definition by the invention of the printing press , is evaluated in an application of design and communication language. It is stated that this meaning, developing as a typographic language takes part in the concept of design as a language of visual communication.Many researches show that the industry revolution, an outcome of the modern age, and post technological developments are increasing the relation between architecture and graphic design. It also handles typography as an element of architectural design and a form of application which integrates it with the structure. Nowadays, it can be stated that the sense of design is unifying the common points among the technological developments, elements and designers. It has been witnessed that this combination has removed the seperating lines in iterdisciplinary design applications.In this study, while it has been analyzed how lettering (typography), which creates the peak of graphic design, interacts and is located in architectural structures, both in graphic design and in the identity of architectural design; communication language derives from this interaction has been researched by the analysis and the support of international examples. Besides overlapping of inscriptional language and architecture has been examined by discussing by coinciding points in technical, aesthetic, visual perception and design discipline.The datas acquired through the sources have shown the association of the image patterns of the communication language between the structure and the observer. Consequently it has been observed that typographical visual applications form the symbollic expressions of significance that take place in the identity of architectural structure.