Özel sağlık sigortası tercihinde asimetrik bilgi varlığı: İstanbul ili örneği

Abstract

Ticari bir ilişkide taraflardan birisinin diğer tarafa göre daha fazla bilgiye sahip olması ya da bilgi edinme konusunda farklı yollar kullanmaları asimetrik bilgiyi ortaya çıkarır.Sigorta ise, aynı riske maruz kalan kişi ve işletmelerin karşılaşabilecekleri belirsiz halde olan hasar olasılığını belirgin bir hale getirerek hasarın ortaya çıkması durumunda ortaya çıkan zararları birlikte karşılamak için risk yönetimi sorumluluğunu taşıyan kurum tarafından bir araya getirilmesiyle oluşturulan bir organizasyonu ifade eder.Bireyler sigorta yaptırırken kendileri için en uygun sigorta poliçesini bulmaya kararlıdırlar. Fakat asimetrik bilgi probleminin varlığını ortadan kaldırmadan bunun olması pek mümkün gözükmemektedir. Sigorta yaptıran kişilerde sigorta yapan sigorta şirketleri de asimetrik bilginin her iki taraf içinde bir risk unsuru olduğunun farkındadır.İnsanların sağlıklı bir hayat yaşama istekleri özel sağlık sigortası branşının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Türkiye'de özel sağlık sigortası branşının ülke ekonomisine yapmış olduğu katkı göz ardı edilemeyecek kadar büyük olmakla birlikte gelişmeye elverişli bir sektör olduğu görülmektedir. Poliçeli sayısının artırılması için özel sağlık sigortası yaptırmayı etkileyen faktörlerin belirlenmesi araştırmaya değer bulunmuştur.Çalışmada Türkiye'de özel sağlık sigortasına sahip olan ve olmayan kişilerin poliçe satın alıp almama kararlarını etkileyen değişkenlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Kişilerin sahip oldukları hastalık türleri, bu hastalıkların seviyeleri, kişilerin kendi sağlık durumlarını korumaları konusunda nasıl davrandıkları, demografik özellikleri ve nihayet sosyo ekonomik özelliklerinin de poliçe satın alma kararlarındaki etkileri araştırılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında sektörün yapacağı yeni uygulamalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Türkiye'de özel sağlık sigortası poliçesi satın alma kararını etkileyen faktörlerin incelenmesi adına İstanbul ilinde 13 farklı bölgede yaşam standartları birbirlerinden farklı, 45 yaş üstü kişilere anket çalışması uygulanarak poliçe satın alma kararlarını belirlemek ve bu sonuçlara uygun politikaların geliştirilmesidir. Çalışmada İstanbul il merkezi kentsel alan olarak belirlenmiştir. Elde edilen anket verilerinden yararlanılarak en uygun regresyon analizi uygulanmıştır. Böylece özel sağlık sigortası satın almayı etkileyen faktörler ve bu faktörlerin etkili olma dereceleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.Birçok bağımsız değişken içerisinden kişilerin Yaş, Gelir, Eğitim, Servet, Karaciğer Hastalığı, Beyin-Damar Hastalığı, Doktorun Yapmış Olduğu Uyarıları Dikkate Alma ve Sağlıklı Besinler Tüketmeye Çalışma gibi bağımsız değişkenler anlamlı bulunmuştur.Anahtar Kelime: Asimetrik Bilgi, Sigorta, Özel Sağlık Sigortası, Lojistik Regresyon Modeli

Asymmetric information is revealed when one of the parties in a commercial relationship has more knowledge than the other party or if they use different means to obtain information.Insurance on the other hand works as a tool to bring clarity to the risks that may occur in a particular time intervene and in case it occurs, insurances aim to cover the loses.Individuals keen to find the best insurance options for their selves. However, without elimination of the information asymmetry this may not be possible. Both who offer and demand the insurance are aware of the fact that information asymmetry brings risks for both sides. Private insurance developed with the demand of healthy life by individuals. Private health insurance helps our economy significantly and it seems there is still room for the growth of the sector in our country. This is why it is important to search the ways to increase the number of insurance policies.In this dissertation, it is aimed to uncover the reasons that lead people to buy and those that lead people to not to buy private insurance policies. Types of diseases that people have, the levels of these diseases, attitudes of the people towards their health situation, demographic specialties and socio-economical well-beings play an important role on their decisions about private health insurance. The outcomes of the research expected to make a significant contribution to the new strategies of the sector. To identify the reasons that affects the decision of buying a private health insurance, individuals who are older than 45 handed over a questionnaire in 13 different regions, where they consist different levels of life standards, of Istanbul. This study aims to improve the strategies in accordance with the preferences of people.Istanbul province center was determined as the urban area in the study. The most suitable regression analysis was applied by using the obtained questionnaire data. Thus, the factors affecting the purchase of private health insurance and the effectiveness of these factors have been tried to be determined.Through a significant amount of independent variables; age, income, wealth, lung diseases, brain-vascular disorders, considering doctors' warnings, paying attention to a healthy diet found to play an important role in the process. Key Words: Information Asymmetry, Insurance, Private Health Insurance, Logistic Regression Model