Türk bankacılık sektöründe asimetrik bilgi sorunu ve çözüm yolları: Tokat ili örneği

Abstract

Ekonomik aktörlerden bir tarafın diğerine oranla daha fazla bilgiye sahip olması ya da tarafların birbirleri hakkında aynı derecede bilgi sahibi olmaması durumu `asimetrik bilgi` kavramı ile ifade edilmektedir. Asimetrik bilginin geçerli olduğu durumlarda etkileşim içerisinde bulunan ekonomik aktörlerden daha çok bilgiye sahip olan taraf diğer tarafa karşı haksız bir üstünlük kazanmakta ve bu nedenle ekonomik faaliyetlerin etkin bir biçimde gerçekleştirilmesi mümkün olamamaktadır. Bu durum piyasa aksaklıklarını beraberinde getirmektedir. Finansal piyasaların geneli içinde büyük bir ağırlığa sahip olan bankacılık sektörünün kredilendirme faaliyetlerinde asimetrik bilgi sorununun önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Kredi piyasalarında asimetrik bilgi problemi sonucunda ters seçim ve ahlaki tehlike olmak üzere iki önemli sorun ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada asimetrik bilgi sorununun bilhassa kredi piyasaları üzerinde neden olduğu başarısızlıklara ve bunun beraberinde getirilen çözüm önerileri ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Ayrıca Türk bankacılık sektöründe, müşteriler hakkında bilgilenmeyi sağlayıcı ortak paylaşım uygulamalarına ve faydalandıkları kamu bazlı bilgi kaynaklarına değinilerek, Tokat İli ve İlçeleri'nde bulunan kamu ve özel bankalarla yapılan anket çalışması sonucunda asimetrik bilgi sorununu gidermeye yönelik banka içi gelenekselleşen görüş ve uygulamalar ortaya konulmuştur. Bu sorunun çözümü için literatür ve uygulama sonuçları ışığı altında; müşterinin sosyal medya hesaplarının takip edilmesinin, çalıştığı işte deneyimli olmasının ve eğitim düzeyinin yüksek olmasının asimetrik bilgi sorununu azalttığı düşünülürken, müşterinin yeni bir girişimci olmasının ve faaliyet gösterdiği sektör dışında başka bir sektöre yönelmesinin ise asimetrik bilgi sorununu arttırdığı düşüncesi ön plana çıkmıştır. Bütün bu değerlendirmelerden yola çıkarak tüm sektörlerde olduğu gibi bankacılık sektöründe de meydana gelebilecek mali kayıpların azaltılması, bankaların yapılarının korumasını, kredi dönüş oranlarının artması ve kredi verilebilirliğinin devamı asimetrik bilginin giderilmesiyle sağlanacağı görülmüştür.

The situation that one side of economic actors has much more information than the other side has or both of two sides don't have the same degree of information about each other is expressed with asymmetric information. In the cases that asymmetric information is valid, the more knowledgeable one among interacting economic actors gains unfair superiority against the other one and therefore it is impossible that economical activities are carried out in an active way. This issue leads to marketplace troubles. It is obvious that banking sector having huge effectiveness in the general of financial markets has an important role of asymmetric information problem during the accreditation activities. Asymmetric information problems in credit markets result in two important problems, reverse picking and moral hazard. In this study, the failures of the asymmetric information problem, especially on the credit markets, and the solution proposal that accompanies it are explained in detail. In addition, in the Turkish banking sector, traditional shared opinions and applications have been put forward in order to avoid the asymmetric information problem as a result of the questionnaire studies conducted by the public and private banks in Tokat province and the provinces, by referring to the sources of public information which they have benefited from. For the solution of this problem, literature and application results are under light; it is thought that the customer is a new entrepreneur and the orientation of the sector other than the sector in which he is operating has increased the problem of asymmetric information while considering the customer's social media accounts being trained and having high level of education and reducing the asymmetric information problem. From all these evaluations, it has been seen that reducing the financial losses that may occur in the banking sector as well as in all sectors, protection of banks' structures, increase in loan turnover rates and continuity of credit availability will be achieved by eliminating asymmetric information.