5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu`na göre kamu kuruluşlarında oluşturulan iç denetim biriminin fonksiyonları ve etkinliğine ilişkin bir araştırma

Abstract

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu kamu kurumlarında iç denetim ve iç kontrolle ilgili yenilikler getirmiştir. Kanunla birlikte kurumlarda yeni birimler oluşturulmuş, artan kamu harcamalarıyla birlikte de bu harcamaların denetimi ve kontrolü daha kurumsal yapıya dönüştürülmüştür. Kamu adına bağımsız denetim ile temsil edilen TBMM'nin yanı sıra, icra amacıyla kurumlara iç denetim de eklenmiştir. İç denetim sisteminin oluşturulması, iç kontrol sisteminin oluşturulmasına yönelik danışmanlık hizmetleri ve harcama birimlerinin çeşitli alanlarındaki kurumların üst yönetim faaliyetlerinin yapılması ve daha şeffaf bir kamu yönetimi ile mali yapı sağlanması amacıyla yapılan iç denetim; Organizasyonların organik olmanın yanı sıra bağımsız bir yapı olarak kalması ve gelişmesi gerekmektedir. Bu çalışma kamu kurumlarında ki iç denetim sürecinde iç denetçilerin kanun çerçevesinde ne kadar etkin olduğunu görmek, süreç içerisinde gerçekleştirilen faaliyetlerden ne şekilde etkilendiklerini ortaya koymak için yapılmıştır. Bu bağlamda Cohen ve Sayag'ın `The Effectiveness Of Internal Auditing: An Empirical Examination Of Its Determinants Israeli Organisations'` isimli makalesindeki ölçek Türkçe'ye çevrilerek kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi için kamu kuruluşlarında çalışan ve 07.12.2016 tarihi itibariyle İç Denetim Koordinasyon Kurulu'nun iç denetçi kadrolarında görev yapan 910 iç denetçiden 450 iç denetçiye elektronik posta yoluyla gönderilmiştir. Anketlere 108 adet dönüş yapılmış olup, yapılan incelemeler sonucunda 100 tanesi analiz için uygun bulunmuştur. Anketlerden elde edilen verilerin analizi için SPSS 22 programı kullanılmıştır. Ölçeğin alt boyutlarını belirlemek için faktör analizi yapılmıştır. Dönüştürülmüş faktör yükleri matrisi; veri setine ait Barlett Testi, KMO, Ki-Kare ve p değeri ile Scree Plot faktör analizi yamaç eğim grafiği sonrasında dört faktörlü olarak tablolaştırılmıştır. Ölçeğin alt boyutları ile sosyo-demografik değişkenler arasındaki farklılaşma durumunu tespit etmek için hipotez testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çalışılan kurum değişkeni ile meslekte geçirilen sürenin iç denetimin etkinliği üzerinde önemli bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Public Financial Management Control Law No. 5018 has introduced innovations in public institutions related to internal audit and internal control. With the law, new units have been established in the institutions and the control and audit of these expenditures have been transformed into more institutional structures with increasing public expenditures. Next to the TBMM, which represent with an independent audit on behalf of the public, and an internal audit has been added to the institutions by the aim of execution. Internal audit with the aim of prepare independent duties by consulting to create an internal control system, and senior management activities of the institutions in various areas of the spending units, and to provide financial structure with a more transparent public administration; organizations are need to remain and develop as an independent structure in addition to being organic. This study was conducted to see how effective internal auditors are in the framework of the internal audit process in public institutions and to show how they are affected by the activities carried out in the process. In this context, the scale in the Cohen and Sayag's manuscript entitled` The Effectiveness Of Internal Auditing: An Empirical Examination Of Its Determinants Israeli Organisations'` was used by translating into Turkish. As of 07.12.2016, 910 internal auditors working in the internal auditors of the Internal Audit Coordination Board, 450 internal auditors working in public institutions for the sample of the research were sent by electronic mail. There were 108 returns to the questionnaires, and 100 of them were found suitable for analysis. SPSS 22 program was used to analyze the data obtained from the questionnaires. Factor analysis was used to determine the subscales of the scale. Matrix of transformed factor loads; Barlett Test, KMO, Chi-Square and p-value of the data set and Scree Plot factor analysis were tabulated as four factors after the slope slope graph. Hypothesis tests were used to determine the variance between subscales of the scale and socio-demographic variables. As a result of the research, it has been concluded that the variable of working institution and the time spent in the profession have a significant effect on the internal audit activity.