2008 küresel finans krizi sonrasında para politikası uygulamaları: Türkiye örneği

Abstract

2008 yılının son çeyreğinde ABD'de meydana gelen finans krizi, ilerleyen zamanlarda küresel boyut kazanarak tüm dünyayı etkilemiştir. Uygulanan politikalar, denetim yapısındaki eksiklikler, piyasadaki mevcut finansal yapı, öngörülmeyen problemlere neden olmuştur. Bu kriz, finansal piyasalarda oluşan kırılganlıkların, uygulanan para politikaları ile atlatılamayacağını ve bu politikaların bu süreçte yetersiz kaldığını göstermiştir. 2008 finans krizinden önce, fiyat istikrarının politika aracı olarak kullanılması ve fiyat istikrarının sağlanmasıyla finansal istikrarın da dengeye ulaşacağı varsayılmıştır. Krizden sonra merkez bankalarının fiyat istikrarı ve finansal istikrar politikalarına ek politika olarak makro ihtiyati politikalara da yer vermesi gerektiği anlaşılmıştır. 2008 küresel krizinden sonra, gelişmiş ekonomilerin geleneksel olmayan politikalara yönelmesi, gelişmekte olan ülkelerin makroekonomik yapılarında bazı sorunları gün yüzüne çıkarmıştır. Türkiye örneğinde gelişmekte olan ülkelerin, bu politikalar karşısında uygun duruş sergileyememeleri ve kırılganlıkların oluşması kredi genişlemesinin ve sermaye hareketlerinin daha hızlı bir şekilde yayılmasına neden olmuştur. Bu durum, dünya ekonomilerine uyumlu makroekonomik politika arayışlarını gündeme getirmiş, para politikalarına ek politikaların da uygulanması gerektiğini ortaya çıkarmıştır.Bu çalışma, birbirini izleyen dört bölümden oluşmaktadır. İlk ve 2.bölümde 2008 finans krizinin neden ve sonuçları, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilere etkileri araştırılarak, para politikasında yetersiz kalan geleneksel para politikalarının yanında uygulanması gereken makro ihtiyati politikaların önemine yer verilmiştir. 3.bölümde, 2008 küresel finans krizinden sonra, değişen para politikası araçları ve finansal serbestleşmenin ardından, sermaye hareketlerinin ve kredi genişlemesinin yayıldığı süreç ele alınmıştır. 4.bölümde, Türkiye örneğinde gelişmekte olan ülkeler açısından değerlendirilmiş ve yeni para politikası araçlarına değinilmiştir. Bu çalışmada ampirik bir yöntem kullanılmamış, literatür taramasına dayalı bir inceleme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Finansal Kriz, Geleneksel Olmayan Para Politikası, Kredi Genişlemesi, Sermaye Hareketleri, Türkiye'de Makro Politika Yaklaşımları

The financial crisis, took place in the USA in the last quarter of the year 2008, spread worldwide in the advancing periods, and has affected the whole world. The policies applied and deficiencies regarding control structure, the current financial structure that exists in the market caused unpredictable problems to occur. This crisis suggested that the fragilities occurred in financial markets could not be overcome by applied monetary policies and that these policies have fallen behind the process. Before the 2008 financial crisis, it was assumed that the financial stability could reach to the balance, using price stability as a political means and assuring price stability. It was understood after the crisis that central banks are required to follow macroprudential policies in addition to the policies for price stability and financial stability. The fact that developed economies have begun to follow unconventional policies after the global crisis in 2008, which caused some problems in macroeconomic structures of developing countries to come into existence. As described in Turkey case, the fact that developing countries couldn't take an appropriate stance against said policies and that fragilities occurred in the financial markets, which caused the fast spread of credit expansion and of capital movements. This brought macroeconomic policy searches compatible with world economies into the forefront and put forward the necessity of the application of additional policies in addition to current monetary policies.This study consists of successive four sections. In the first and second sections, the reasons and consequences of the 2008 financial crisis, its effects on developed and developing economies were searched, and the importance of macroprudential policies that should be followed in addition to conventional monetary policies that fell behind in monetary policies was laid emphasis. In the third section, changed monetary policies tools following the 2008 financial crisis, and the process following financial liberation, in which, capital movements and credit expansion became widespread, were discussed. In the fourth section, this process was evaluated in Turkey case, in terms of developing countries and newly appeared monetary policy tools were discussed. An empirical method wasn't used in the study, and a literature review-based examination was performed.Keywords: Financial Crisis, Non-Traditional Monetary Policy, Credit Expansion, Capital Movements, Macro Policy Approaches in Turkey