16. yüzyılın son çeyreğinde mühimme defterlerine göre Kütahya sancağı

Abstract

XVI. yüzyılın son çeyreğinde Divan-ı Hümayun'dan Kütahya sancağına gönderilen Mühimme hükümleri Osmanlı tarihi için önemli bir kaynak oluşturmaktadır. Bu kaynakların içerisinden 28. defterden başlanarak 72. deftere kadar yapılan çalışmada, Kütahya ile ilgili 45 defterde 310 adet hüküm tespit edilmiştir. Özeti yapılan bu hükümlere bakarak Osmanlı Devleti'nde 1575-1600 yılları arasında siyasi ve iktisadi açıdan ne gibi değişmeler olduğu, kurumlardaki çözülmeler ve en önemlisi de yükselme döneminin ihtişamından çıkıp duraklama dönemine doğru yol alındığı görülecektir.Kütahya, Anadolu Beylerbeyliğinin merkezi olması hasebiyle buraya gönderilen hükümler, çoğu kez devletin genelini ilgilendirir nitelikte olmuştur. Bu hükümlerin ışığında tımar sistemindeki bozulmalar, uzun yıllar süren savaşlar ve akabinde isyanlarla birlikte devletin geçirdiği bunalım ve halkın yaşadığı huzursuzluk gözler önüne serilmektedir.

`Mühimme Provisions`, which were sent to Kütahya Sanjak Beylik by the Imperial in the last quarter of the 16th centtury constitute an important source for the Ottoman History. 310 provisions were detected in the study of the 45 books related to Kütahya among the sources from the 28th book to the 72nd book. Considering the summarized provisions what changes took place from the political and economic point of view and disintigrations in the institutions will become apperent and most importantly it will be seen that magnificent rise period of The Ottoman Emperie ended and it turned towards the pause period between 1575 1600.As Kütahya was the center of Anatolian Governors, the provisions sent there interested the state in general. Corruptions in manorial system, many years of wars and subsequently state depressions accompanied by the revolts and unrest among people become apparent in the light of these provisions.