Nüfus sayımlarına göre Komanat nahiyesi (H.1246-H.1256)

Abstract

1826 yılında II. Mahmud Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldırmıştır. Kaldırılan bu ocağın yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adlı yeni bir ordu kurulmuştur. Kurulan bu ordu için asker potansiyelini tespit etmek amacıyla nüfus sayımı yapılmıştır. Osmanlı Devleti'nin önemli şehirlerinden biri olan Tokat'ta ve Tokat'a bağlı Komanat nahiyesinde de bu nüfus sayımı gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu nüfus sayımları nüfus defterlerine kaydedilmiştir ve bu defterler Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivinde bulunmaktadır. Bu çalışmamda 2285, 2371, 2374, 2452 numaralı nüfus defterleri esas alarak Tokat'ın önemli nahiyelerinden biri olan Komanat Nahiyesinin demografik yapısı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Çalışmada adı geçen defterler incelenmiş ve Komanat nahiyesinde 1246-1254 (M.1831-1838) yılları arasında müslim nüfusun, 1254-1256 (M.1838-1840) yıllarında arasında ise gayrimüslim nüfusun miktarı, nitelikleri ve çeşitli özellikleri derlenmiştir. Söz konusu defterde kayıtlı bulunan nüfusun yaş, isim, eşkal tanımlarının yanı sıra nüfusun köylere ve yaşlara dağılımı, askeriyeyle ilgili olanların sayıları ve nüfus hareketleri gibi birçok konu ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Komanat, Tokat, Nüfus Sayımı, Nüfus Defteri.

In 1826 II. Mahmud abolished the janissary organization. To serve the same purpose as the organization Asakir-i Mansure-i Muhammediye was established. Census was held to determine the capacity of nation to supply soleliers to the newly established organization. census also included Tokat, one of important cities of the ottoman empire, and Komanat region belonging to Tokat. The data from the census was noted. The notes can be found in the ottoman arehive of the presidency palace. In this rescareh census notebooks with numbers 2285, 2371, 2374 and 2452 are taken as reference to reveal the demographics of the Komanat region of tokat. in the research the number qualities, and various properties of muslims between 1246 and 1256 and that of non-muslims between 1254 and 1256 was compiled. In the notebooks ages, names, appearanees, of people and their distribution to age groups numbers of those who can enroll as soldiers and population movements are studied.Key Words: Komanat, Tokat, Population Books, Population Census.