Faizsiz bir ekonomide finansal sözleşmeler (Doğuşu, meşruiyeti ve fonksiyonu)

Abstract

`Faizsiz Bir Ekonomide Finansal Sözleşmeler (Doğuşu Meşruiyeti ve Fonksiyonu)` adlı bu çalışmada, faizin yasak kabul edildiği iktisadi sistemde finans sağlayan sözleşmeler tespit edilip başta klasik kaynaklardan istifade etmek suretiyle doğuşu, meşruiyeti ve fonksiyonu bakımından incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda şu sözleşmeler tespit edilmiştir: selem, istisna', bey' bi'l-vefâ, bey' bi'l-istiğlal, îne satışı, murabaha, leasing, muzaraa, musakat, müşareke.Selem, satış bedelinin peşin, malın vadeli olmasıdır. İstisna, sanat erbabına bir eşya yaptırmaktır. Bey' bi'l-vefa, satıcı bedeli geri verince alıcının da satılan malı geri vermesi şartıyla yapılan satıştır. Be'y bi'l-istiğlal, bir malın gelirinden faydalanmak için onun bizzat satıcısına kiralanmasıdır. Îne satışı, bir malın vadeli olarak satılmasından sonra aynı malın, peşin parayla satıldığı fiyattan daha ucuza alınmasıdır. Murabaha, malın maliyetinin karşı tarafa bildirilerek üzerine kar ilavesiyle yapılan güvene dayalı satım şeklidir. Leasing, mülkiyetin temliki ile sona eren menfaatin temlikidir. Mudârabe, bir tarafın emeği bir tarafın sermayesi ile kurulan ortaklık türüdür. Muzaraa, mahsulü paylaşmak üzere arazi sahibiyle emek sahibi arasındaki ortaklıktır. Muşaraka, ticari ortaklıktır.Önceki fukaha, finansman ihtiyacı ile şer'î ilkeler arasında şartlara uygun meşru çözüm bulamadıklarında en azından haramların açıkça ihlalini önlemek adına yine hukukun içinde hile-i şer'iyyeden yararlanmıştır. Bu surette ilave bir getiri sağlayan kredi işlemlerine cevaz vermiştir. Bunların bir kısmı günümüzde de varlığını ve fonksiyonunu devam ettirmektedir. Günümüzde de çağdaş murabaha ve leasing gibi birtakım meşru finans temin yöntemleri geliştirilmektedir. Müslüman toplumların sahip olduğu aşkın değerlerle yaşadıkları hayat arasında meşruiyet sorununu aşması için meşru finansman bulma çabasının önceki zamanlara göre daha öncelikli hale geldiği söylenebilir.

Financial Contracts ın The Interestless Economy in this work named, we study the financial contracts in economy where interest is regarded as haram (prohibited) in terms of the rise, the legitimacy and its functions by making mainly us of classical sources. In this context we see the existence of came contracts in the light of these sources such as selem, ıstısna, be'y bi'l-vefâ, be'y bi'l-istiğlal, ine satışı, murabaha, leasing, muzaraa, musakat and müşaraka.In the selem type of contracts, the cost of selling is paid in cash but the payment of buying is made at a due time over period. In the ıstısna contracts we get the hand craftsmen to make the goods. In the be'y bi'l-vefâ type of contracts, selling is made on condition that the buyer pays fort he googs when the seller makes the delivery of the goods. In the be'y bi'l-istiğlal, the goods are hired to the seller directly so that he could make use of its gain. In the type of İne selling the goods at a selling price for over a period of time, the same goods are bought at a cheaper price than the salling price. In the murabaha contracts the goods are sold to the buyer after letting the buyer know about the cost price and than adding a certain amount of profit margin over that price in mutual confidence. In the leasing contracts, the act of transfer of ownership. The contract of mudarebe is a kind of agrcement of partsnership between the landower and the labourer tos hare the harvested crops. The last one is the type of contract called Musaraka which is a kind of commercial agreement of partner ship.In the past, when the doctors of the holy law were not able to find a reasonable solution in conformity with the holy law and the reqwirements of financial capital they use to make use of hile-i şer'iyye within the legitimate limits of the law the aroid of abstaining from the harams. In this regard, credited transactions were allowed to make for providing additional income some of them are still existed and function in our time today. At present, some legitimate financial acquisition methods are developed such as murabaha and leasing. In the muslim communuties the endeavours of finding capital from the legitimate ways take priority to overcome the problamatic issue of legitimacy between the life that they live and the exessive values that they have themselves comparing to the past.