Çilekte kök çürüklüğü etmeni funguslara karşı bazı bitki ekstraktlarının antifungal etkisi

Abstract

Bu çalışmada, çilekte önemli toprak kaynaklı hastalık etmenlerinin (Rhizoctonia solani Kühn., Macrophomina phaseolina (Tassi) Goid. ve Cylindrocarpon destructans Gerlach & L. Nilsson) 5 adet bitki türünün (Prunus laurocerasus L., Quercus aucheri L., Sideritis taurica L., Morus alba L., Salix babylonica L., Prunus laurocerasus L.) farklı kısımlarından elde edilen 11 adet methanol ekstraktlarına karşı in vivo ve in vitro koşullarda antifungal aktiviteleri araştırılmıştır. In vitro koşullarda antifungal aktivite çalışmalarının belirlenmesinde agar petri yöntemi kullanılmıştır. In vivo aktivite çalışmaları çilek stolonlarında patojenite testleriyle belirlenmiştir. Ekstraktların patojen fungusların miselyum gelişimini engelleme oranları hesaplanmıştır. Bitki ekstraktlarının 1, 2,5, 5, 10 ve 20 mg/ml dozları kullanılmıştır. Kullanılan bütün dozlarda antifungal aktivite gözlenmiştir. Doz miktarı arttıkça antifungal aktivite artmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; in vitro ve in vivo koşullarda denemede kullanılan ekstraktlardan bazıları miselyum gelişimini tamamen engellemiştir. Ekstraktlara karşı en hassas patojen C. destructans'dır. Bunu sırasıyla M. phasolina ve R. solani takip etmektedir. Bitkilerin bünyelerinde bulunan antifungal maddelerin çevreye ve insanlara zararsız etkilerinin de olması, bitki patojenlerinin mücadelesinde kullanımını arttırmada önemli olacağı kanısına varılmıştır.

In this study, antifungal activities of 11 different plant parts methanol extracts (leaf, fruit, aerial part) obtained from 5 different plant (Prunus laurocerasus L., Quercus aucheri L., Sideritis taurica L., Morus alba L., Salix babylonica L., Prunus laurocerasus L.) against strawberry root pathogens (Rhizoctonia solani Kühn, Macrophomina phaseolina (Tassi) Goid and Cylindrocarpon destructans, Gerlach & L. Nilsson) were tested in vivo and in vitro conditions. Agar plate method was used in antifungal activity study in vitro conditions. In vivo pathogenicity studies were conducted on strawberry stolons. The inhibition of mycelium growth and the effects on mycelium growth rates were evaluated for each plant extract. Plant extracts were applied in 1, 2.5, 5, 10 and 20 mg/ml concentrations. The effects were observed in all concentrations. Antifungal activity increase with increase in extracts concentrations. With some of the extracts concentrations complete mycelial growth inhibition were achieved in vivo and in vitro. C. destructans was found most susceptible to extracts following M. phaseloina and R.solani. Based on non-harmful effect on environment these extracts are concluded important in pathogen management.2018, 53 Page