Genotip, besin ortamı ve soğuk uygulamalarının patlıcanda androgenesis üzerine etkileri

Abstract

Anter kültürü, patlıcanda androgenik haploid ve dihaploid bitkilerin elde edilmesinde en çok tercih edilen tekniklerden biridir. Patlıcanda anter kültürünün kullanımı yaygın olmakla beraber embriyo ve haploid bitki oluşumu genotip, besin ortamı, stres uygulamaları ve bitki büyüme düzenleyiciler gibi birçok faktöre bağlıdır. Bu çalışmada genotip, besin ortamları ve çiçek tomurcuklarına düşük sıcaklık uygulamalarının patlıcanda androgenik başarı üzerine etkileri araştırılmıştır. Anamur F₁, Anamur F₂, Anamur F₃, Topan 374 and Yamula genotipleri Dumas de Vaulx ve Chambonnet (1982) (DDVX), Murashige ve Skoog (1962) (MS) ve Gamborg ve ark. (1968) (B5) tarafından önerilen protokollere göre kültüre alınmıştır. Çiçek tomurcukları 4 ve 10 °C sıcaklıkta 24 ve 48 saat süreyle düşük sıcaklığa bırakılmıştır. Kontrol uygulamasında tomurcuklara düşük sıcaklık uygulanmamıştır. Denemede Anamur F1, Topan 374 ve Yamula genotiplerinde DDVX ortamı, Anamur F2 ve Anamur F3 genotiplerinde MS ortamı en başarılı ortam olmuştur. En yüksek embriyo oluşumu Yamula genotipinde DDVX ortamında ve çiçek tomurcuklarının 4 °C'de 48 saat bekletildiği uygulamadan elde edilmiştir. Topan 374 ve Yamula genotipleri embriyo oluşumu ve bitkicik gelişimi bakımından en iyi genotipler olmuştur. Çiçek tomurcuklarına soğuk şoku uygulamasında 4 °C'de 48 saat bekletme en iyi sonucu vermiştir. En düşük embriyo formasyonu düşük sıcaklık uygulanmayan kontrol grubundan elde edilmiştir. Sonuç olarak, denemede embriyo oluşumu, bitkicik gelişimi ve haploid bitki elde edilmesi bakımından tatminkâr sonuçlar alınmıştır. Bununla beraber androgenik başarı genotiplere, besin ortamlarına ve düşük sıcaklık uygulamalarına bağlı olarak farklılıklar göstermiştir.

Anther culture is one of the most favorable technique to obtain androgenic haploid and doubled haploid plants in eggplant. Although the application of anther culture is widespread in eggplant, the success of embryo inducdion and haploid plant production depends on a lot factors such as genotype, nutrient media, stress treatments and plant growth regulators. The effects of genotypes, nutrient media and cold-shock treatment of eggplant buds on androgenic success were examined in this study. Anthers of Anamur F₁, Anamur F₂, Anamur F₃, Topan 374 and Yamula genotypes were cultured according to Dumas de Vaulx and Chambonnet (1982) (DDVX), Murashige and Skoog (1962) (MS) and Gamborg et al. (1968) (B5). Flower buds were treated with at 4 and 10 °C for 24 and 48 h. Flower buds were not treated with cold in control application. The highest embryo formation observed in DDVX media for Anamur F1, Topan 374 and Yamula genotypes, and MS media for Anamur F2 and Anamur F3 genotypes. The highest embryo formation obtained from Yamula genotypes cultured at DDVX media at 4 °C 48 h cold treatment with 110 embryos from 60 anthers. Topan 374 and Yamula Genotypes were found more tend to embryo and plantlet formation. The best results were obtained when buds pretreated at 4 °C 48 h before anthers cultured. The lovest embryo formation obtained from control treatments which buds antreated with cold. As a result, sufficient embryos, plantlets and haploid plants were achieved in the study. However, androgenic respons varied according to genotypes, nutrient media and cold pretreatments.