el-muntazam`a göre XII. yüzyılın ikinci yarısında Bağdat (Değerlendirme ve çeviri)

Abstract

Bu çalışma on birinci yüzyılın ikinci yarısında Bağdat'ın durumunu ele almaktadır. Çalışmada Ebû'l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed b. Ali İbn el-Cevzî'nin el-Muntazam fî Târih el-Mulûk ve el-Umem eseri temel alınmıştır. Ayrıca araştırma konusu dönemde yazılmış olan diğer kaynaklardan da yararlanılmıştır. Temel kaynak olarak yararlanılan eserler çalışmanın başında sıralanmış ve ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Abbasîlerin hâkim olduğu bu dönemde Bağdat, siyasi açıdan da birçok olaya şahit olmuştur. Şehirde, özellikle Büyük Selçukluların etkisi önemlidir. Çünkü Büyük Selçuklularda, devletin başı olan sultanın tahtının resmileşmesi için mutlaka Abbasî halifesi tarafından onaylanması gerekmekteydi. Bu nedenle sultanlar tahtta kaldıkları sürece Abbasî devleti ve devletin merkezi olan Bağdat'ı sürekli hâkimiyet altında tutmaya çalışmışlardır. Bundan dolayı çalışmada Selçuklular hakkındaki bilgilere yer verilmiştir. Bu bağlamda Abbasîlerle olan ilişkileri üzerinde de durulmuştur. Çalışmada İbn el-Cevzî'nin on ciltlik eserinin onuncu cildinde 1149-1170 yılları arasını kapsayan bölümün Türkçeye çevirisi yapılmıştır. Çeviri yapılırken Bağdat ve civarındaki yer adları ile ilgili olarak geniş bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın konusu olan dönemde Bağdat'ta meydana gelen siyasi, askeri ve doğa olayları ile ilgili olarak ayrıntılı bilgiler dipnotlarla belirtilmiştir.

This work includes the situation of Baghdad on the second half of the eleventh century. The study is based on the book el-Muntazam fî Târih el-Mulûk ve el-Umem as a the primary source. But it was also used the other historical sources that written in the period of this research. The works utilized as the primary source are listed and detailed information is given at the beginning of the study.Baghdad has witnessed many political events in the period of Abbasid. In this city Great Seljuk influence is very important. Because in the Gerat Seljuks, throne of the sultan's that is head of state should be approved by the Abbasid caliphs. Otherwise reign was invalid. Therefore, Sultan's tried to keep Baghdad under constant domination as long as they remain on the throne. In this studies informations also were given about Seljuks. In this regard it was also discussed relations of Seljuks with Abbasids. In this study the section of the book of Ibnü'l-Cevzî, that coverin the years of 1149-1170 from the tenth volumes - which is ten volumes - has been translated into Turkish. Detailed informations about the names of places which is located near Baghdad were given during translation. The detailed informations regarding military, natural events and political occurring in the period of this study were given at footnotes.