Kodein ve kodein tuzlarına uzun süreli maruziyetin metallotiyonin sentezi ve lipit peroksidasyonu üzerindeki etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Kodein Papaver somniferum L .(haşhaş) bitkisinin kapsüllerinde bulunan bir alkaloit çeşidi olup %3'lük bir oran ile haşhaşta morfinden sonra en fazla oranda bulunmaktadır. Tıpta tedavi amaçlı analjezik (ağrı kesici), antitussif (öksürük dindirici) ve antidi¬ya¬reik (ishal önleyici) olarak kullanılmaktadır. Kodein saf olarak kodein pür şek¬linde bulunabildiği gibi fosfat ve sülfat tuzlarının eklenmesi ile birlikte kodein tuzları olarak bilinen formları da elde edilmektedir. Kodein fosfat ya da sülfat suda kolayca çözünebi-lir olması ve vücut tarafından daha kolay absorbe edilmeleri nedeniyle tıpta tedavi amaçlı olarak (oral tablet ya da parenteral enjeksiyon şeklinde) daha fazla tercih edilmektedir. Bu çalışmada pür kodein ve kodein tuzlarına (kodein fosfat ve kodein sülfat) uzun süreli maruziyetin bir stres proteini olarak metallotiyonin sentezi ve lipit peroksidas¬yonu üzerindeki etkilerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla kodein ve kodein tuzları canlı ağırlığına göre ilk 15 gün boyunca 10 mg/kg, sonraki 15 gün boyunca ise 20 mg/kg olacak şekilde intraperitoneal (karın boşluğu içerisine) olarak farelere enjekte edilmiştir. Kodein ve kodein tuzlarının verilmesinden 15 gün sonra deney hayvanlarının yarısının, deney bitiminde ise tüm farelerin doku örnekleri alınarak dokularda MT pro¬tein varlığı kompetetif ELISA yöntemi ile lipit peroksidasyonu ise MDA tayini ile belirlen¬miştir. Kodein ve kodein tuzlarına kronik maruziyetin 15. ve 30. günlerde hem karaciğer hem de böbrekte MT-1 ve MT-2 seviyelerinde anlamlı bir değişikliğe neden olmadığı tespit edilmiştir. Özellikle karaciğerde kodein sülfat MDA seviyelerini hem 15. gün hem de 30. günde belirgin şekilde arttırmıştır. Böbrekte ise özellikle 15. günde kontrol dışındaki bütün gruplarda MDA seviyelerinde belirgin bir artış olduğu, 30. günde ise MDA seviyele¬rinin düştüğü gözlemlenmiştir.

Codeine is a type of alkaloid found in the capsules of Papaver Somniferum L. (poppy) with a rate of 3% after morphine. It is used as analgesic, antitussive and antidiarrheal in medicine. Code¬ine can be present as codeine pure, and as well as in the forms of codeine salts, which are obtained with the addition of phosphate and sulfate salts. Codeine phosphate or sulfate is more preferred for therapeutic purposes (in the form of oral tablets or parente¬ral injections), since it is readily soluble in water and is more readily absorbed by the body. The aim of this study was to determine the effects of long-term exposure to pure codeine and codeine salts (codeine phosphate and codeine sulfate) on metallothionein synthesis as a type stress protein and lipid peroxidation. For this purpose, the codeine and codeine salts were injected intraperitoneally (intraperitoneally) into mice at a dose of 10 mg/kg for the first 15 days and 20 mg/kg for the next 15 days. Tissue samples were taken from the mice at day 15 and day 30. The presence of MT protein and lipid peroxidation were determined by competetive ELISA and MDA assay, respectively. It has been fo¬und that chronic exposure to codeine and codeine salts did not cause significant changes in MT-1 and MT-2 levels in both liver and kidney. Codeine sulfate significantly increased MDA levels in the liver on both 15th and 30th days. It has also been observed that MDA levels were significantly increased at day 15 in all experimental groups except control group, but decreased on day 30.