Boşanmış aile çocuklarında boşanmanın etkileri ve travma sonrası büyüme: Nitel bir çalışma

Abstract

Bu araştırmada ortaokul ve lisede okuyan boşanmış aile çocuklarında boşanmanın etkileri ve travma sonrası büyümenin incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel desende yapılan bu araştırma olgubilim yaklaşımına dayanmaktadır. Çalışma grubu Orta Karadeniz bölgesinde bir ilde eğitimine devam etmekte olan anne babası boşanmış sekiz ortaokul ve lise öğrencisinden oluşmaktadır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Verilerin toplanmasında açık uçlu sekiz sorudan oluşan öğrenciler için hazırlanmış, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Bunun sonucunda yedi tema ve 19 alt tema elde edilmiştir. Araştırma sonuçları boşanma sonrası çocuklar için yaşantı değişikliklerinin farklı alanlarda ve şekillerde oluştuğunu ve boşanmanın çocuklar için hayatlarındaki zorlayıcı yaşantılardan önemli bir tanesi olduğunu göstermiştir. Boşanma sonrası zorluklarla başa çıkmada farklı yolların ortaya çıktığı saptanmıştır. Katılımcıların boşanmayı aile dışındaki çevresi ile paylaşmakta zorlandıkları ve boşanma ile ilgili sorun yaşadıklarında yardım istemekten geri çekilme davranışı görülmüştür. Boşanmanın çocuklar için aynı zamanda hayatta ders alınan ve öğretici bir yaşantı olduğu sonucuna varılmıştır. Boşanma sonrasında aile yapısı ve yaşanan çatışmaların durumuna göre sosyal çevrenin bazı bölümlerinde kesintilerin olduğu; bununla beraber katılımcıların da sosyal destek alabilecekleri kişilerin farkına vardığı ve yardım alma, yardım etme gibi sosyal becerilerinde gelişim olduğu sonucu çıkarılmıştır.Anahtar Kelimeler: Boşanma, boşanmanın etkileri, travma sonrası büyüme, boşanmış aile çocukları

This study aimed to investigate the effects of divorce in divorced family children studying at secondary and high schools and posttraumatic growth. The study used a qualitative design and was based on the phenomenology approach. The study group consisted of eight middle and high school students whose parents were divorced and who were going to school in a province in the Central Black Sea region. The students in the study group were selected using the purposive sampling method. The data were collected using a semi-structured interview form with eight open-ended questions prepared for students. The content analysis method was employed in the analysis of the data. As a result, seven themes and 19 sub-themes were obtained. The results of the study indicated that post-divorce life changes occurred in different areas and forms for children and that divorce is one of the most challenging experiences for children in their lives. Different ways of coping with post-divorce difficulties were determined to emerge. The participants were observed to have difficulty sharing the divorce with their non-family environment, and they were found to withdraw from seeking help when they experienced divorce-related problems. In conclusion, divorce was also found to be an educational and instructive experience for children. Besides, the results of the study revealed that there were interruptions in some parts of the social environment according to the post-divorce family structure and the status of the conflicts experienced. However, the participants were able to realize the individuals that they could receive social support from, and they were found to develop skills such as getting help and helping.Keywords: Divorce, effects of divorce, posttraumatic growth, divorced family children