Karayolları geometrik standartları ve yol güvenliğininincelenmesi: Şırnak İl Merkezi Örneği

Abstract

Ülkemizde en çok tercih edilen ulaştırma türü karayoludur. Karayolunun fazla tercihedilmesi, araç sayısının ve buna bağlı olarak trafik yoğunluğunun artmasına sebepolmaktadır. Artan trafik yoğunluğu, trafik kazalarının meydana gelmesine nedenolmaktadır. Ülkemizde son on yılda yaklaşık elli bin insan trafik kazalarında hayatınıkaybetti. Yol güvenliğinin artırılması, trafik kazalarını ve kazaların sebep olduğukayıpları azaltacaktır. Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre trafik kazalarınasebep olan unsurlar arasında, yol unsuru yok denecek kadar azdır. Ancak gelişmişülkelere bakıldığında yol unsurundan dolayı meydana gelen kazalar önemli bir oranasahiptir. Meydana gelen kazaların yoldan kaynaklı kusurların tespit edilmesi istatistiklereyansıyan diğer unsurları da azaltacaktır.Bu çalışmada karayolları geometrik standartları ve yol güvenliği Şırnak il merkeziözelinde incelenmiştir. İncelenen yollarda geometrik standartların en düşük olduğu üçadet yol kesimi belirlenmiştir. Yol kesimlerine ait ilgili kurumlardan projeler teminedilmiştir. Proje üzerinde belirlenen yol kesimlerinin (proje hızı, geçiş eğrisi, yatay kurpyarıçapı, yatay kurp boyu, dever, düşey kurp boyu, eğim) verileri elde edilmiştir. Projeile uygulamadaki değerlerin farklı olup olmadığını tespit etmek için de saha çalışmasıyapılmıştır. Saha çalışmasında belirlenen kesimlerde yolun halihazır harita alımlarıyapıldı. Halihazır harita alımı ile projedeki değerler karşılaştırıldı. Verilerin farklı olmasıdurumunda halihazırdaki değerler kabul edildi. Elde edilen değerler geometrik standartlartablosu ile karşılaştırıldı. Geometrik standartlar tablosunda dağlık bölüm dikkate alındı.Belirlenen kesimlerin geometrik standartları tespit edildikten sonra, ilgili kurumlardan bukesimlerde beş yıl boyunca meydana gelen trafik kaza verileri temin edildi. Meydanagelen trafik kazalarının oluş şekillerinin geometrik standartlarla ilişkisi incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Geometrik standartlar, Trafik kazaları, Şırnak, Kaza oluş şekli

The most preferred type of transportation in Turkey is highway transportation. Excessiveusage of highways causes an increase in the number of vehicles, hence, heavier trafficoccurs. Heavier traffic causes traffic accidents. In Turkey throughout the last decade,approximately 50 thousand people died due to traffic accidents. In case of increased roadsafety, number of traffic accidents and, consequently, number of people who died in thoseaccidents will decrease. According to Turk Stat's data among the factors that lead to atraffic accident, road is almost neglected. However, when developed countries areexamined accidents caused by the road factor has a high percentage. Figuring out the roadrelated defects that cause an accident will also decrease the other factors which aredisplayed in the statistics.In this study, highway geometric standards and road safety were examined based on thecity center of Şırnak province. Three road sections with the lowest geometric standardswere determined from among the all roads that were examined. Projects regarding theroad sections were provided from the relevant institutions. From the road sections whichwere determined on the project, data such as project speed, transition curve, horizontalcurve radius, horizontal curve length, superelevation, vertical curve length, and slope wereobtained. A field study was conducted to determine if the project values and applicationvalues match or not. For the sections determined during the field study, current mappurchases regarding the roads were being made. After the purchase of current maps,comparison in between the map values and the project values were being made. If the datawas to be different, then the current values were accepted to be true. Obtained values werebeing compared with the geometric standards table. The mountainous section in thegeometric standards table was taken into consideration. After determining the geometricstandards of the determined sections, data regarding the traffic accidents which occurredin the abovementioned sections were obtained from the relevant institutions. Therelationship between the occurrence form of the traffic accidents and geometric standardswas examined.Key Words: geometric standards, traffic accidents, Şırnak, occurrence form of anaccident.