Çoklu antibiyotik dirençli, pseudomonas aeroginosa enfeksiyonu oluşturulmuş ratlarda topikal antimikrobiyal ajanların (sitrik asit %3, klorheksidin asetat %0.5 (bactigras®), gümüş sülfodiyazin %1 (silverdin®) ve silver-coated dressing (acticoat®)) etkinliğinin değerlendirilmesi:

Abstract

Yanık insan vücudunun karşılaştığı en ağır travmalardan biridir. Uzun süren tedavisi vesıklıkla üzerine eklenen ikincil enfeksiyonlar nedeniyle mortalitesi halen yüksektir. Büyük vekomplike yanık şok, enfeksiyon ve bunlara bağlı çoklu organ yetmezliği sonucu hayatı tehditeder hale gelebilirken, küçük yanıklar çeşitli derecede fonksiyon kayıpları oluşturarak yaşamkalitesini etkileyebilir. Yanık yoğun bakım ünitelerinde sık rastlanan ve kısa sürede çoklu antibiyotik direncigeliştirerek ciddi mortalite ve morbiditeye neden olan Pseudomonas Aeroginosa suşlarınayönelik, günümüzde kullanılabilecek etkin bir topikal antimikrobiyal ajan bulunmamaktadır.Literatüre bakıldığında sınırlı sayıda olgu sunumları şeklinde makaleler bulunmakla beraber,deneysel olarak dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşlarına karşı antimikrobiyal ajanlarınetkinliklerinin değerlendirildiği çalışma bulunmamaktadır. Bu amaçla yaptığımızçalışmamızda etkinliği deneysel olarak ortaya konulmamış sitrik asit'in etkinliğinindeğerlendirimesi, diğer antimikrobiyal ajanlarla etkinliğinin karşılaştırılması ve yanıkhastalarında ciddi morbidite ve mortalite nedeni olarak karşımıza çıkan dirençli PseudomonasAeroginosa enfeksiyonlarının, topikal antimikrobiyal ajanlarla tedavi sonuçlarını ortayakoymaya çalıştık. Bu amaçla; yanık yoğun bakım ünitelerinde sıklıkla kullanılan sitrik asit%3, klorheksidin asetat %0.5 (Bactigras®), silver-coated dressing (Acticoat®), gümüşsülfodiyazin %1 (Silverdin®)'nin dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşlarına karşıetkinliklerini değerlendirdik. Çalışmaya alınan toplam 40 rat, kontrol grubu (grup 1; n=8), gümüş sülfodiyazin %1(Silverdin®) grubu (grup 2; n=8), klorheksidin asetat %0.5 (Bactigras®) grubu (grup 3; n=8),sitrik asit %3 grubu (grup 4; n=8), silver-coated dressing (Acticoat®) grubu (grup 5; n=8)olarak 5 gruba ayrıldı. Yanık sonrası birinci hafta sonunda ratlar sakrifiye edildi ve yanıksahası, komşu paravertebral kas, ve akciğerden kantitatif sayım için doku kültürleri, solventrikülden kan kültürü ve histopatolojik inceleme için yanık sahasından doku kültürlerialındı. Histopatoljik inceleme sonucunda tüm ratlarda tam kat yanık oluşturulduğu görüldü.Gruplar arasında antimikrobiyal ajanların etkinliği değerlendirildiğinde; gümüş sülfodiyazin%1 (Silverdin®) grubu (grup 2; n=8) ve silver-coated dressing (Acticoat®) grubu (grup 5;n=8)'nun diğer gruplara göre istatistiksel olarak daha etkili olduğu gösterildi (p<0.05). Grup 2ve grup 5'in kendi aralarında yapılan karşılaştırmada ise grup 2'nin istatistiksel olarak dahaetkili olduğu görüldü (p<0.05).II Çalışma sonunda dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşları tam olarak eradike edilemesebile, grup 2 ve grup 5'de kullanılan topikal antimikrobiyal ajanlarla sistemik enfeksiyonaneden olabilecek düzeydeki kolonizasyon sayısının azaltılmış olduğu ve bu sonucunundaistatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü (p<0.05). Bu sonuçlara paralel olarak birçok çalışmada hala yanık yoğun bakım ünitelerinde en sıkgörülen mikrobiyal ajan olarak karşımıza çıkan dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşlarınınetkileri ve sistemik yayılımları grup 2 ve 5'de kullanılan topikal antimikrobiyal ajanlarlaönlenmiş olup; bu ajanların dirençli Pseudomonas Aeroginosa enfeksiyonlarında kullanımı ileoluşabilecek mortalite ve morbidite oranlarının azaltılabileceği kanaatindeğiz.

Yanık insan vücudunun karşılaştığı en ağır travmalardan biridir. Uzun süren tedavisi vesıklıkla üzerine eklenen ikincil enfeksiyonlar nedeniyle mortalitesi halen yüksektir. Büyük vekomplike yanık şok, enfeksiyon ve bunlara bağlı çoklu organ yetmezliği sonucu hayatı tehditeder hale gelebilirken, küçük yanıklar çeşitli derecede fonksiyon kayıpları oluşturarak yaşamkalitesini etkileyebilir. Yanık yoğun bakım ünitelerinde sık rastlanan ve kısa sürede çoklu antibiyotik direncigeliştirerek ciddi mortalite ve morbiditeye neden olan Pseudomonas Aeroginosa suşlarınayönelik, günümüzde kullanılabilecek etkin bir topikal antimikrobiyal ajan bulunmamaktadır.Literatüre bakıldığında sınırlı sayıda olgu sunumları şeklinde makaleler bulunmakla beraber,deneysel olarak dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşlarına karşı antimikrobiyal ajanlarınetkinliklerinin değerlendirildiği çalışma bulunmamaktadır. Bu amaçla yaptığımızçalışmamızda etkinliği deneysel olarak ortaya konulmamış sitrik asit'in etkinliğinindeğerlendirimesi, diğer antimikrobiyal ajanlarla etkinliğinin karşılaştırılması ve yanıkhastalarında ciddi morbidite ve mortalite nedeni olarak karşımıza çıkan dirençli PseudomonasAeroginosa enfeksiyonlarının, topikal antimikrobiyal ajanlarla tedavi sonuçlarını ortayakoymaya çalıştık. Bu amaçla; yanık yoğun bakım ünitelerinde sıklıkla kullanılan sitrik asit%3, klorheksidin asetat %0.5 (Bactigras®), silver-coated dressing (Acticoat®), gümüşsülfodiyazin %1 (Silverdin®)'nin dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşlarına karşıetkinliklerini değerlendirdik. Çalışmaya alınan toplam 40 rat, kontrol grubu (grup 1; n=8), gümüş sülfodiyazin %1(Silverdin®) grubu (grup 2; n=8), klorheksidin asetat %0.5 (Bactigras®) grubu (grup 3; n=8),sitrik asit %3 grubu (grup 4; n=8), silver-coated dressing (Acticoat®) grubu (grup 5; n=8)olarak 5 gruba ayrıldı. Yanık sonrası birinci hafta sonunda ratlar sakrifiye edildi ve yanıksahası, komşu paravertebral kas, ve akciğerden kantitatif sayım için doku kültürleri, solventrikülden kan kültürü ve histopatolojik inceleme için yanık sahasından doku kültürlerialındı. Histopatoljik inceleme sonucunda tüm ratlarda tam kat yanık oluşturulduğu görüldü.Gruplar arasında antimikrobiyal ajanların etkinliği değerlendirildiğinde; gümüş sülfodiyazin%1 (Silverdin®) grubu (grup 2; n=8) ve silver-coated dressing (Acticoat®) grubu (grup 5;n=8)'nun diğer gruplara göre istatistiksel olarak daha etkili olduğu gösterildi (p<0.05). Grup 2ve grup 5'in kendi aralarında yapılan karşılaştırmada ise grup 2'nin istatistiksel olarak dahaetkili olduğu görüldü (p<0.05).II Çalışma sonunda dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşları tam olarak eradike edilemesebile, grup 2 ve grup 5'de kullanılan topikal antimikrobiyal ajanlarla sistemik enfeksiyonaneden olabilecek düzeydeki kolonizasyon sayısının azaltılmış olduğu ve bu sonucunundaistatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü (p<0.05). Bu sonuçlara paralel olarak birçok çalışmada hala yanık yoğun bakım ünitelerinde en sıkgörülen mikrobiyal ajan olarak karşımıza çıkan dirençli Pseudomonas Aeroginosa suşlarınınetkileri ve sistemik yayılımları grup 2 ve 5'de kullanılan topikal antimikrobiyal ajanlarlaönlenmiş olup; bu ajanların dirençli Pseudomonas Aeroginosa enfeksiyonlarında kullanımı ileoluşabilecek mortalite ve morbidite oranlarının azaltılabileceği kanaatindeğiz.