Dentin adezivlerin farklı derinliklerdeki dentin dokusuna bağlantısının in vitro olarak incelenmesi

Abstract

IV ÖZET DENTİN ADEZİVLERİN FARKLI DERİNLİKLERDEKİ DENTİN DOKUSUNA BAĞLANTISININ İN VİTRO OLARAK İNCELENMESİ Cemal YEŞİLYURT, Doktora Tezi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun, Haziran 2004 Bu çalışmanın amacı, mikro-gerilim test metodunu kullanarak, 9 dentin adeziv sistemin farklı derinliklerdeki dentin dokusuna bağlanma dayanımını karşılaştırmak ve adeziv rezin-dentin ara yüzeyini SEM ile değerlendirmektir. Çürük içermeyen, çekilmiş 72 adet üçüncü molar dişin okluzal mine dokusu, dişin uzun aksına dik olacak şekilde kesilerek uzaklaştırıldı. Açığa çıkarılan okluzal dentin yüzeyi, standart bir smear tabakası meydana getirmek amacı ile akan su altında 200-400-600 grit SiC zımpara kullanılarak aşındırıldı. Son olarak 800 grit SiC zımpara kullanıldı ve dentin yüzeyi su ile yıkandı. Çalışmada kullanılan adeziv sistemler Total etch ve Self-etch adeziv sistemler şeklinde iki gruba ayrıldı. Bu çalışma için dört adet total-etch adeziv sistem (Grup I; Excite, Prime & Bond NT, Single Bond, One Coat Bond ), ve beş adet self-etch adeziv sistem (Grup II; Tyrian/One Step Plus, Clearfil SE Bond, Xeno HI, Adper Prompt L-Pop, AQ Bond) kullanıldı. Her bir adeziv sistem üretici firma önerilerine göre uygulandı. Adeziv sistem uygulandıktan sonra tabakalama tekniği ile yaklaşık 4 mm kalınlığında kompozit rezin yerleştirildi. Hazırlanan örnekler, musluk suyunda 37° C'de 24 saat süre ile etüv'de bekletildi. Daha sonra dentin- kompozit bloklar düşük hızda dönen kesme cihazında, elmas separe yardımı ile kesildi ve çubuk şeklinde, bağlantı alam 1±0,2 mm2 olan örnekler elde edildi. Adeziv sistemlerin bağlanma dayanımlarım ölçmek için mikro-tensile metodu kullanıldı. Örneklere başarısızlık oluncaya kadar 1 mm/dk hızla kuvvet uygulandı. Her bir materyal için ortalama 80 örnek test edildi. Örneklerin kırılma tipleri stereo mikroskop kullanılarak analiz incelendi. Kırılma tipinin doğruluğu SEM'de yeniden değerlendirildi. Her dentin adeziv sistem için adeziv rezin-dentin ara yüzeyi SEM'de incelendi. Bağlanma dayanımları değerlerinin normal dağılıma uygunluk kontrolü yapıldıktan sonra, tek yönlü, iki yönlü varyans analizlerini takiben, ortalamaların çoklu karşılaştırmaları TUKEY HSD testi ile yapıldı. İki grup karşılaştırmalarında Student-ttesti uygulandı. Normal dağılış göstermeyen özelliklerin ikili karşılaştırmalarında Mann- Whitney U testi uygulandı. Kırılma tiplerinin yüzde dağılımlarında adeziv materyallere göre değişimler, Ki- kare analizi kullanılarak önem testine tabi tutuldu. Tüm adeziv sistemler içerisinde bağlanma dayanımı en yüksek Prime&Bond NT (48,9 MPa) için, en düşük değer ise Tyrian/One Step Plus (25,2 MPa) için tespit edildi. Total etch adeziv sistemlerin bağlanma dayanımları arasında istatistiksel fark görülmedi (p>0,05). Self-etch sistemlerin uGBD değerleri karşılaştırıldığında, Clearfil SE Bond (45 MPa), diğer Self-etch adeziv sistemlerden [ Xeno ITI (37 MPa), Tyrian/One Step Plus (25,2 MPa), Prompt L-Pop (30,7 MPa), AQ Bond (28 MPa) ] istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklı bulundu (p<0,05). Clearfil SE Bond dışında, Total-etch sistemlerin bağlanma dayanımları Self-etch sistemlerden anlamlı şekilde yüksek bulundu (p<0,05). Dokuz adeziv sistem için, santral ve perifer bölgeler arasındaki bağlanma dayanımları karşılaştırıldığında anlamlı farklılık tespit edilemedi (p>0,05). Kalan dentin kalınlığı ile adeziv sistemin bağlanma dayanımı arasında önemli farklılık görülmedi (p>0,05). Tüm adeziv materyaller için %83,1 oranında en fazla adeziv başarısızlık tespit edildi. SEM incelemelerinde, rezin taglann varlığı ve uzunluğunun, dentinin lokalizasyonuna ve kullanılan adeziv materyallere göre değiştiği gözlendi. Adeziv sistemler için standart bir hibridizasyonun olmadığı tespit edildi.

VI ABSTRACT AN IN VITRO EVALUATION OF BONDING STRENGTH OF DENTIN ADHESIVES TO DIFFERENT DEPTHS OF DENTIN TISSIUE Cemal YEŞİLYURT, Ph.D. Thesis University of Ondokuz Mayıs, June 2004 The aim of this study was to evaluate the bonding strength of 9 dentin adhesive systems at different depths of dentin by micro-tensile test method and to observe the resin-dentin interface by SEM. Occlusal enamel tissues of caries-free 72 third molar teeth was removed from the occlusal surface perpendicular to the long axis of the tooth. A standard smear layer was created using water cooled 200-400-600 grit SiC papers and finally a 800 grit SiC paper was used. The dentin surface was thoroughly rinsed with water. Adhesive systems used in this study was divided into two groups as total-etching and self-etching adhesive systems. For this study four total-etching adhesive systems (Group I; Excite, Prime & Bond NT, Single Bond, One Coat Bond) and five self-etching adhesive systems (Group E; Tyrian/One Step Plus, Clearfil SE Bond, Xeno HI, Adper Prompt L-pop, AQ Bond) were used. Each adhesive system was than applied to the tooth according to manufacturers' directions. After applying the adhesive system, a composite resin (TPH) block of approximately 4mm was built, with the incremental technique. The prepared samples were placed in a tap water at 37° C for 24h at etuv. Than dentin-composite blocks were sectioned with a slow-speed diamond saw in two perpendicular directions to obtain sticks with a cross-section of 1±0,2 mm2. Micro-tensile test method was used to evaluate the adhesive systems' bonding strength. The specimens were stressed in tension until failure at a crosshead speed of lmm/dk. Eighty sample for each material had been tested. Stereo microscope was used to analysis the samples' fracture mode. The accurancy of the fracture mode and adhesive dentin interface for each material was evaluated by SEM. After control of the bonding strength values to the normal distribution property following one way, two way variance analysis, multiple means comparison was tested by Tukey HSD test. Student-t test was applied for the comparison of the groups. Mann- whitney U test was used for paired comparison of non-normal dispersed properties.vn Khi-square analysis was used to test fracture modes' percentage. Among all adhesive systems Prime&Bond NT (48,9 MPa) showed the highest bonding strengths; the lowest bonding strength was found for Tyrian/One Step Plus (25,2 MPa). There was no statistically significant difference among total-etching adhesive systems (p>0,05). Clearfil SE Bond (45 MPa) was found to be statistically significant when compared with uTBS values of other self-etching adhesive systems [Xeno m (37 MPa), Tyrian/One Step Plus (25,2 MPa), Prompt L-Pop (30,7 MPa), AQ Bond (28 MPa) ] (p<0,05). Except for Clearfil SE Bond, bonding strength of total- etching adhesive systems was found higher than self-etching adhesive systems (p<0,05). There was no significant difference among bonding strengths of nine adhesive systems at the central and periferal regions (p>0,05). There was also no difference between dentin thickness and adhesive systems' bonding strength (p>0,05). Adhesive type failure (%83,1) was found to be high among all adhesive systems. In SEM analysis, it was observed that presence and length of resin tags were changed according to dentinal location and the adhesive material which was used. It was also found that there was no standart hybridization for adhesive systems.