Marmara bölgesi askeri birliklerinde tüketime sunulan süt ve süt ürünlerinde aflatoksin M1 düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

VÖZETMARMARA BÖLGES ASKER B RL KLER NDE TÜKET ME SUNULAN SÜT VESÜT ÜRÜNLER NDE AFLATOKS N M1 DÜZEYLER N N BEL RLENMESEnder ÖZBEK, Yüksek Lisans TeziOndokuz Mayıs Üniversitesi Samsun, Eylül 2006Bu çalışma; Marmara Bölgesinde konuşlandırılan, Gıda Kontrol ve AraştırmaMerkezi Başkanlığı (Gemlik)'nın sorumluluğunda bulunan birlik ve kurumlara satın almaaşamasındaki süt ve süt ürünleri ile Samsun'da tüketime sunulan süt ve süt ürünlerindeELISA yöntemi ile aflatoksin M1 varlığını ve seviyelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Bu amaçla, süt, tereyağı, beyaz peynir, kaşar peyniri ve eritme peynirleri'nin her birinden50'şer adet olmak üzere toplam 250 adet örnek materyal olarak kullanılmıştır. Analizbulguları çerçevesinde; 35 süt, 14 tereyağı, 36 beyaz peynir, 37 kaşar ve 29 eritme peyniriolmak üzere toplam 151 (% 60.4) örnekte aflatoksin M1 saptanmıştır. Türk Gıda Kodeksi(1997)'nde izin verilen maksimum düzey süt için 50 ppt, beyaz peynir, kaşar peyniri veeritme peyniri için 250 ppt olarak belirlenmiştir. Tereyağı için aynı kodekste üst limitbelirtilmemiştir. Bu çerçevede; 4 (% 8) süt, 2 (% 4) beyaz peynir, 5 (% 10) kaşar peynirive 1 (% 2) eritme peyniri olmak üzere toplam 12 (% 4.8) örnek Türk Gıda Kodeksi'neaflatoksin M1 yönünden uygun değildir. Dört tereyağı örneğinde ise aflatoksin M1 miktarı>50 ppt olup, 65 ile 130 ppt arasında saptanmıştır.Sonuç olarak, süt ve süt ürünlerde aflatoksin M1'in bulunma oranı oldukçayüksektir. Özellikle iki kaşar peynirinde bulunan 416 ppt ve 489 ppt'lik değerler ile dörttereyağı örneğinde bulunan 65-130 ppt arasındaki değerler, aflatoksin M1'in insan sağlığınıtehdit edebilecek düzeylerde olabileceğini ve bu miktarların aşağılara çekilmesi gerektiğinigöstermektedir. Bu nedenle, yemlere küf bulaşmasını önlemek amacıyla konuyla ilgilikamu ve özel kuruluşlar tarafından süt üreticilerine ve çiftçilere yönelik eğitim çalışmalarıile bilimsel çalışmalar arttırılarak devam ettirilmelidir.

VABSTRACTDETERMINATION OF AFLATOXIN M1 LEVELS IN MILK AND DAIRYPRODUCTS, THAT PRESENTED TO CONSUMPTION IN MILITARY UNIT OFMARMARA REGIONEnder ÖZBEK, Master of Science ThesisUniversity of Ondokuz Mayıs Samsun, September 2006This study was designed to determine aflatoxin M1 levels with ELISA (EnzymeLinked Immunosorbent Assay) in milk, butter, white, kashar and produced cheeses whichwere bought for military units in responsibility of The Presidency of Food Control andResearch Centre (Gemlik) located in Marmara region and consumption in Samsunprovince. For this purpose, a total of 250 samples (50 samples for each of milk, butter,white, kashar and produced cheeses) were used as a material. According to analyses, it wasdetected in a total of 151 (60.4%) samples (35 milk, 14 butter, 36 white cheese, 37 kasharcheese and 29 produced cheese samples). The maximum levels of aflatoxin M1 limited byTurkish Food Regulations (1997) are 50 ppt for milk and 250 ppt for white, kashar andproduced cheeses. In this respect, a total of 12 (4.8%) samples [4(1.6%) milk, 2 (0.8%)white cheese, 5 (2%) kashar cheese, 1 (0.4%) produced cheese] for aflatoxin M1 levelswere found high. It was also detected >50 ppt (65-130 ppt) in four butter samples.As a result, the incidence of aflatoxin M1 in milk and dairy products is relativelyhigh. Aflatoxin M1 was detected in 416 and 489 ppt levels for two kashar cheese samplesand 65-130 ppt levels for four butter samples. For these reasons, milk and dairy productsmay be potential risk of human health. The precaution measured must be taken to decreasethe aflatoxin M1 frequency and levels. For instance, stock farmer and manufacturer mustbe awareness by private sector and government for reducing aflatoxin contamination inmilk and dairy product and, scientific studies must be increasingly carried out for aflatoxin.