Ağız-diş sağlığı eğitimi verilen ve koruyucu uygulama yapılan gebelerde ve bebeklerinde streptococcus mutans düzeylerinin karşılaştırmalı incelenmesi

Abstract

ivÖZETAĞIZ-DİŞ SAĞLIĞI EĞİTİMİ VERİLEN VE KORUYUCU UYGULAMA YAPILANGEBELERDE VE BEBEKLERİNDE STREPTOCOCCUS MUTANSDÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİEda GÜLER, Doktora TeziOndokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Temmuz 2006Genel sağlığın ayrılmaz bir parçası olan ağız-diş sağlığının iyileştirilmesiçabalarının anne adaylarında başlatılması oldukça sağlıklı ve modern çağa uygun biryaklaşımdır. Bu çalışmanın amacı ağız-diş sağlığı konusunda eğitim verilen ve koruyucuuygulama yapılan anne adaylarından bebeklerine Mutans Streptokokları (MS) geçişiniincelemektir.Çalışma 30'u deney grubu, 30'u kontrol grubu olmak üzere toplam 60 gebeüzerinde yürütüldü. Deney grubunu oluşturan gebelerin yumuşak, açık renkli, kavitasyongösteren aktif çürüklerinin tedavileri yapıldı. Tedavileri yapılan gebelere gebeliklerisüresince bir defa olmak üzere haftanın üç günü florürlü vernik uygulandı. Kontrol grubugebelerine herhangi bir restorasyon veya florürlü vernik uygulaması yapılmadı. Deneygrubu gebelerinin ilk muayenelerinde, koruyucu ve tedavi edici uygulamalardan önce veson üç aylık dönemlerinin son kontrollerinde olmak üzere iki kez, kontrol grubugebelerinin sadece ilk muayenelerinde mikrobiyolojik olarak Streptoccoccus mutans (S.mutans) izolasyonu için plak örnekleri alındı. Eküvyondaki örneğin tamamen peptonlu suiçine geçerek dağılması için 15 dk. oda ısısında bekletildi. 5 µl sıvı yarı otomatik pipet ilealınıp %20 sukroz ve 0.25 ünit basitrasin içeren TYCBS (Lab M) besiyerine dik olacakşekilde tamamı akıtılarak hemen öze ile bütün petriye çizgi ekimi yapıldı. 72 saat 37ºC'de%5 CO2 içeren etüvde inkübe edildi. İnkübasyondan sonra petride oluşan koloniler S.mutans için CFU (Colony Forming Unit) olarak hesaplandı. Kontrol ve Deney grubugebelerin doğumlarından sonra bebekleri 8. haftalarını doldurduktan sonra mikrobiyolojikörnek almak üzere steril eküvyon bebeklerin yanak iç yüzeyinde ve dişsiz kretlerindegezdirilerek sıvama örnek alındı. Verilerin değerlendirilmesinde Shapiro-Wilk testi,Student T testi, Ï2 analizi, Wilcoxon işaretli sıra sayılar testi, Spearman's korelasyonanalizi ve Fisher's kesin olasılık testi kullanıldı.Deney grubu gebelerinin koruyucu tedavi programı uygulanmadan önceki vesonrasındaki hem plak indeksleri hem de S. mutans koloni sayılarında istatistiksel olarakanlamlı bir farklılık (p=0.001) tespit edilmiştir. Kontrol ve deney grubu bebeklerinin S.mutans koloni sayıları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark (p=0.056)bulunmamıştır. Kontrol grubu ve koruyucu tedavi programı uygulanan deney grubugebelerin S. mutans koloni sayıları ile bebeklerinin S. mutans koloni sayıları arasındar=0.336, p=0.009 olarak bulunmuş ve önemli bir ilişki tespit edilmiştir. Gebelerin S.mutans koloni sayılarının 105 in altında veya üstünde olmasının bebeklerin S. mutanskoloni sayılarını etkilediği (p=0.008) saptanmıştır.Çalışmamızda elde edilen sonuçlara göre; anne adaylarının bebeklerine S. mutansgeçişi olduğu, anne adaylarına uygulanan koruyucu programın hem plak miktarını hem deS. mutans kolonizasyonunu azaltarak olumlu etkiye sahip olduğu gösterilmiş ve koruyucuprogramın bebeklere S. mutans geçişinde önemli bir rol oynadığı konusunda önemliverilere ulaşılmıştır. Birincil korumanın en ucuz, en güvenilir, en koruyucu ve en hekimceyöntem olduğu gerçeğinden hareketle ağız-diş sağlığının iyileştirilme ve geliştirmeçabalarının önce anne adaylarından başlatılmasının akılcı ve çağdaş bir yaklaşım olduğunuönerebiliriz.

vABSTRACTA COMPARATIVE ANALYSIS OF STREPTOCOCCUS MUTANS LEVELS INTHE PREGNANT WOMEN ON WHOM PROTECTIVE APPLICATION ISCARRIED OUT AND ORAL-DENTAL HEALTH EDUCATION IS GIVEN ANDTHEIR BABIESEda GÜLER, Ph.D. ThesisOndokuz Mayıs University, Samsun, July 2006The beginning of the improvement of oral and dental health an inseparable part ofgeneral health care, on prospective mothers is an extremely sound and proper approachsuitable to modern age. The aim of this study was to investigate the transfer of MutansStreptococci (MS) from prospective mothers to their babies on whom protectiveapplication is carried out and who are trained on dental health care.This study was carried out 60 pregnant women (30 controls, 30 tests). The testgroup?s pregnant Women?s soft, light-colored active caries with cavities were treated. Thepregnant women, once during their pregnancy, whose treatment was carried out, was givenfluoride vernique three times a week. No application of fluoride or restoration was carriedon the pregnant of the control group. On the first examination of the test group pregnants,before the preventive and treatment application and on the final examination of the lasttrimester two times, only on the first examination of the control group, microbiologically,for the S.mutans isolation and plaque samples were taken. In order to have the samplespread in the cotton tips emerging in to water completely, it was kept under roomtemperature for 15 minutes. A liquid of 5 ml was taken using a half automatic pipette and itwas put into TYCBS including 0.25 unit basitracine and 20% sucrose, and thus enabling acultivation line in the loop and medium. It was incubated in an incubator comprising 5%CO2 under 37 ºC for 72 hours.The colonies formed in the medium after incubation was counted as CFU forS.mutans. After the delivery of pregnants in the control and test groups and after thebabies? completing their 8th week, in order to take microbiological samples, a sterileequvion was moved on the internal surfaces of their cheeks and in their toothless crest totake samples. In the evaluation of the finding Shapiro-Wilk test, Student t test, Ï2analysis, Wilcoxon test, Spearman?s correlation analysis, and Fishers exact test wereused.Before and after the application of a preventive treatment programme on the testgroup pregnants a statistically significant difference both plaque index and in the numberof S.mutans colony was observed (p=0.001). On the comparatively analyses of thenumber of S.mutans colony of the babies in the control and test groups, statistically therewas no significant difference (p=0.056). There was a significant relation between thenumber of S.mutans colony between the control and test groups on whichconservative/preventive program has been applied and the babies was found as r=0.336,p=0.009. That the S.mutans colony amount is over or below 105 in the pregnants wasseen to influence the S.mutans colony amount of the babies.According to the finding obtained in our study, S.mutans is transferred to the babiesfrom their prospective mothers, and that the preventive programme applied to theprospective mothers reduced both the amount of plaque and S.mutans colonization andthus having a positive effect. We reached significant data on the bases that the preventiveprogramme was played as significant role in the transition of S.mutans to babies. We canrecommend that the primary prevention is the cheapest, the most reliable, the mostpreventive/protective and fixed to the rules of medicine, so the improvement of oral-dental health should be started from prospective mothers.