Deneysel olarak ratlarda oluşturulan ağız mukozası displazisinde fotodinamik tedavinin etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZETDENEYSEL OLARAK RATLARDA OLUŞTURULAN AĞIZ MUKOZASI DİSPLAZİSİNDEFOTODİNAMİK TEDAVİNİN ETKİSİNİN İNCELENMESİCihan BEREKET, Doktora TeziOndokuz Mayıs Üniversitesi Samsun, Haziran 2006Ağız mukozasının displazisi kronik, progresif ve premalign bir durumdur.Fotodinamik tedavi (FDT) ağız mukozası displazisinin yok edilmesi için önerilençağdaş tedavi yöntemlerinden biridir. Bu tedavi yöntemi displazili dokuda tercihliolarak tutulan ve bu dokuyu belirli bir dalga boyundaki ışığa karşı hassaslaştıran ışığaduyarlaştırıcı (ID) olarak isimlendirilen kimyasal bir ajandan ve aktive edici bir ışıkuygulamasından oluşmaktadır. Günümüzde bu amaç için kullanılan kimyasal ajanlar,ışık kaynakları, uygulama şekilleri ve endikasyon alanları çeşitlidir. İdeal birfotodinamik etkinin elde edilmesi için, uygun ID ajan, ID dozu, uygulama şekli, ışıkkaynağı, ışığın dalga boyu, ışınlama dozu henüz ortaya konulamamıştır.Çalışmamızın amacı 7-12, Dimetilbenz[a]antrasen(DMBA) ile deneyselolarak ratlarda oluşturulan ağız mukozası displazisi üzerine 200mg/kg dozunda 5-aminolevulinik asit isimli ID'ının intraperitonal uygulanmasını takiben, 635 nm dalgaboyunda ışın üreten diyot lazerin 50 mW/cm2 ışık akış hızında ve 125 J/cm2 enerjilikuygulamalarının etkisinin histopatolojik olarak incelenmesidir.36 adet Sprague Dawley rat I. Grup (kontrol), II. Grup (DMBA), III. Grup(DMBA+FDT), IV. Grup (FDT) olarak 4 gruba ayrıldı. I. Grup ratlara herhangi biruygulama yapılmazken, II. Grup ve III. Grup ratların ağız mukozasına 4 nolu fırçaylahaftada 3 defa olmak üzere 20 hafta boyunca DMBA sürüldükten sonra sekiz haftabeklendi. III. Grup ve IV. Grup ratlara FDT uygulandı. FDT sonrası tüm gruplardakiratlar 3. saat, 24. saat, 3. gün, 1. hafta ve 3. hafta gibi zaman periyotlarında sakrifiyeedildi. Ratların ağız mukozaları sağ yanak, sol yanak, dil, sert damak ve yumuşakdamak olmak üzere beş farklı bölge olarak çıkartıldı ve Hematoksilen Eosinleboyanarak histopatolojik inceleme yapıldı.ALA-FDT uygulanan III. grup ve IV. gruptaki ratların doku örneklerininhistopatolojik incelemesinde epitel dejenerasyonu, epitel nekrozu, inflamatuar hücreinfiltrasyonu, ödem, kas hasarı, demarkasyon hattı, vasküler konjesyon, granülasyondokusu, skarlaşma, Damar içi fibrin birikimi ve doku içi kanama gibi yanıtlarıngeliştiği görüldü. Bu yanıtlar III. grupta 7. günde sona ermesine rağmen IV. gruptainflamatuar hücre infitrasyonu, ödem ve granülasyon doku oluşumunun devam ettiğigörüldü. 7. günde demarkasyon hattı ve skarlaşma gibi doku yanıtları sadece III. gruprat örneklerinde gözlendi.200 mg/kg ALA'nın i.p. olarak uygulamasını takiben, diyot lazerle 50mW/cm2 ışık akış hızında ve toplam 125 J/cm2 ışınlama enerjisiyle gerçekleştirilenFDT'nin ağız mukozasının displastik lezyonlarının yok edilmesinde elverişli birtedavi yöntemi olduğu sonucuna varılmıştır.

ABSTRACTEVULATION EFFECTS OF PHOTODYNAMIC THERAPY ON EXPERIMENTALLYINDUCEED ORAL MUCOSAL DYSPLASIA IN RATSCihan BEREKET, Ph.D. ThesisOndokuz Mayıs University, Samsun, June 2006Oral mucosal dysplasia is chronic, progressive and premalignant condition.Photodynamic therapy (PDT) is one of the modern therapy modalities which is usedto eradicate oral mucosal dysplasia. This kind of treatment consist of a chemicalcalled ? photosensitiser? which is selectively absorbed by dysplastic cells and a lightsource with a certain wave length to activate the photodynamic reaction in order tolead dysplastic cell death. Various kinds of chemicals, light sources with differentwave lengths and light dosages for various applications with a wide range ofindications. Ideal dozage for ideal photosensitiser with no side effects, ideal lightwave length and light dosage yet to be established for ideal photodynamic effects.The purpose of this study is to examine histopathologic tissue changes after 7-12,Dimetilbenz[a]antrasen (DMBA) aplication followed by PDT with 5-aminolevulinic acid (ALA) as photosensitiser and diode laser with 635 nm wavelenght and fluent rate of 50 mW/cm2 and 125 J/cm2 energy.Thirty-six Sprague Dawley rats were divided into four groups as Group I (ascontrol), Group II (DMBA), Group III (DMBA+PDT) and Group IV (PDT). Noaplications was made on Group I rats. DMBA was applied with a number 4 brush onoral mucosa for trice a week for 20 weeks followed by eight weeks of waiting periodin Groups II and III. All groups were sacrified at 3 hours, 24 hours, 3 days, 7 daysand 3 weeks. Histopathologic examinations were made after Hematoxyline & Eosinestain at five regions including right and left cheek, tongue, and hard and soft palate.On histopathologic examination, epithelial degeneration, epithelial necrosis,inflamatory infiltrate, odema, muscle damage, demarcation line, vascular congestion,granulation tissue, scarring, intravascular fibrin bodies, and hemorage were found inGroups III and IV. The tissue reaction supsided after seven days in Group III, whereasinflamatory reactions, including inflamatory cells, odema, and granulation tissuecontinued in Group IV until 3 weeks. Demarcations line and scarring were only seenin Group III.In conclusion, PDT aplication with 200 mg/kg 5-aminolevulinic acid (ALA)as photosensitiser and diode laser with 635 nm wave lenght and fluent rate of 50mW/cm2 and 125 J/cm2 irradiation energy was found to be useful as a treatmentmodality for eradication of oral mucosal dysplasia.