Samsun Merkez İlköğretim Okulu öğretmenlerinin çocuklukta aile içi şiddet öyküsü ve ruh sağlığına etkileri

Abstract

Şiddet, güç, zorlama ve baskı uygulama yoluyla bedensel ya da ruhsal zarara neden olan söz, yaklaşım, tutum ve hareketlerin bütünü olarak tanımlanmaktadır. Şiddet, her ortamda görülebiliyor olmasına rağmen sosyolojik boyutları da dikkate alındığında, toplum sağlığını en çok tehdit eden, ?aile içi şiddet?tir. Bu çalışmada Samsun merkez ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerde çocukluk döneminde aile içi şiddete maruz kalma sıklığı ve şiddete maruz kalmış olmanın ruh sağlığına etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Bu kesitsel çalışma Samsun merkez ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerde 1 Eylül 2009 ? 1 Ekim 2009 tarihleri arasında yürütülmüş; veriler 346 öğretmenden anket formları aracılığı ve özbildirim yöntemiyle toplanmıştır. Çalışma grubunun yaş, cinsiyet, medeni durum, meslekte geçirilen süre gibi kişisel özelliklerine ait soruların yanı sıra, çocukluk çağında aile içi şiddete maruz kalıp kalmadıklarını değerlendirmek amacıyla, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ) kısa formu ve çalışmanın yürütüldüğü dönemdeki ruhsal durumlarının belirlenmesi amacıyla da ?Ruhsal Belirtiler Tarama Listesi? (SCL?90) adlı psikolojik belirti tarama testi kullanılmıştır.Toplam 346 kişilik örneklemin 192'si (% 55.5) kadın, 154'ü (% 44.5) erkek olup yaş ortalaması 40.3±8.1 yıl idi. Çocukluk çağı travması prevalansı % 3.5 ile % 76.6 arasında değişen oranlarda bulundu. ÇÇTÖ'ye göre en sık ?duygusal ihmal?, en az ?cinsel kötüye kullanım?a rastlanırken; SCL-90'a göre ?obsesyon? puanları en yüksek, ?fobi? puanları en düşük düzeyde idi. Bu ölçeğe göre psikotik araz dışında tüm alt ölçeklerde araz saptanan olguların çocuklukta yaşanmış ihmal ve istismar puanları, araz saptanmayan olgulara kıyasla istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulundu.Sonuç olarak, erişkin dönemde ruh sağlığında araz belirtisi olan bireylerde, çocuklukta yaşanmış fiziksel, ruhsal ya da cinsel travma sıklığının yüksek bulunması, sağlıklı bir nesil oluşturmak için aile içi şiddeti önlemeye yönelik çabaların halk sağlığının öncelikli konularından sorunlarından biri olması gerektiği düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: Çocukluk çağı travma, belirti tarama testi, öğretmen, ruh sağlığı

Violence is defined as the whole of approaches, attitudes and actions which cause to the physical or psychological harm by applying pressure, force and power. Even though the violence can be seen in any environment, if sociological aspects are taken into consideration the most threatening public health is `domestic violence`. In this study, the prevalence of being exposed to family violence among teachers working in primary schools in Samsun and to determine of effects of being exposed to violence on mental health is aimed. This cross-sectional survey was conducted on teachers working in Samsun between 1 September 2009 and -1 October 2009 and the data was collected by the method of self-reported questionnaire. Besides the questions about personal properties which asking study groups?s age, sex, marital status and time spent in profession, Childhood Trauma Questionnaire short form (CTQ-SF) to determine if they have exposed to domestic violence in their childhood or not and Symptoms Checklist (SCL-90) psychological screening test to determine the mental status of study group were used. The sample is composed of 346 teachers, including 192 (55.5%) women and 154 (44.5%) male. The mean age was 40.3 ± 8.1 years. The prevalence of exposed to Childhood trauma was found between 3.5% and 76.6%. According to CTQ, the most often form of abuse was `emotional neglect` and rarest was `physical abuse`,while, according to the SCL-90 `obsession` the highest score, `phobia` score was at the lowest level. According to this scale, except psychotic symptoms, scores of all sub-scales of SCL-90 were significantly higher in exposed to child abuse and neglect than non-exposed.As a result, finding higher prevalence of exposed to physical, emotional or sexual trauma in childhood among individuals have mental health symptoms indicate that to create a healthy generation, efforts on prevention of family violence is considered to be one of the public health priority issues.Keywords: Childhood trauma, symptoms check list, teachers, mental health.