Sıçanlarda intrauterin oxcarbazepin ve gabapentin uygulamasının postnatal dönemde substantia nigradaki nöron sayısına etkilerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, farklı etki mekanizmalara sahip ikinci nesil antiepileptiklerden Oxcarbazepin (OXC) ve Gabapentin'in (GBP) gebelikteki kullanımına bağlı olarak substantia nigradaki (SN) toplam nöron sayısına etkilerini yetişkin sıçanda araştırmayı amaçlandı.Çalışmada 21 adet hamile Wistar albino sıçandan elde edilen, 45 günlük dişi 35 adet yavru sıçan kullanıldı. Hamile sıçanlardan 7 grup oluşturuldu. İlk üç gruba gebeliğin 1 ? 5., diğer üç gruba ise gebeliğin 6 ? 15. günlerinde, sırasıyla OXC (100 mg/kg/gün), GBP (50 mg/kg/gün) ve Serum Fizyolojik (SF; %0,9 NaCl, 1,5 ml/gün) gavaj yoluyla verildi. SF verilenler kontrol grubu olarak değerlendirildi. Hiçbir uygulamanın yapılmadığı grup ise pür kontrol (PK) grubu olarak belirlendi.Substantia nigra pars kompaktadan sistematik rastgele örnekleme ile 5 ?m kalınlığında alınan iki seri kesit çiftlerinden bir seri Nissl ve diğer seri immünohistokimyasal boyama ile boyandı. Nöron sayımı fiziksel disektör metodu kuralları doğrultusunda gerçekleştirildi. İmmunohistokimyasal çalışma için SN'deki dopaminerjik nöronları işaretleyen tirozin hidroksilaz antikoru kullanıldı.Kontrol gruplarından SF ve PK grupları karşılaştırıldığında, her iki uygulama dönemlerinde toplam nöron sayısının anlamlı şekilde SF grubunda az olduğu görüldü (P<0,05). OXC ile SF grupları karşılaştırıldığında, sadece gebeliğin 1-5. gün uygulamalarında dopaminerjik nöron sayısında anlamlı bir azalma bulundu (P<0,05). Nissl boyalılarda yapılan karşılaştırmalarda ise anlamlı bir fark çıkmadı (P>0,05). GBP verilenler ile SF grubu karşılaştırıldığında ise; gebeliğin 6-15. günlerindeki uygulamalarda toplam nöron sayısı ve dopaminerjik nöron sayısı GBP grubunda anlamlı düzeyde fazla çıktı (P<0,05). Gebeliğin 1-5. gün uygulamasında her iki boyama sonuçlarına göre ise GBP grubunun SF'ye göre nöron sayısı açısından bir fark bulunmadı (P>0,05).Nissl boyama sonuçlarına göre OXC verilen gruplarda uygulama zamanları bakımından anlamlı bir farklılık görüldü (P<0,05). Benzer durum, farklı uygulama zamanlarında GBP verilen gruplarda da vardı (P<0,05) Bu farklılık OXC uygulananlarda nöron azalması, GBP uygulananlarda ise nöron artışı şeklindedir.Sonuçlar, yeni nesil antiepileptiklerden OXC'nin gebeliğin farklı dönemlerindeki uygulamalarında yavru sıçan SN'sindeki nöronlar üzerine nörotoksik etkisinin olabileceğini gösterdi. GBP'nin ise nöral proliferasyonu etkilediği ve bu sonucun literatürde bildiren çalışmalarla örtüştüğü görüldü.

The aim of this study is to investigate the potential effects of in utero usage of two new generation antiepileptic drugs, namely oxcarbazepine (OXC) and gabapentin (GBP), on the total number of neurons of the substantia nigra (SN) in adult rats.Twenty one adult Wistar albino pregnant rats were divided into seven groups. Three groups received OXC (100 mg/kg/day), GBP (50 mg/kg/day) and Saline (%0,9 NaCl, 1,5 ml/day) during the 1-5th and the other three groups during the 6-15th gestational days by gavage. While the Saline groups were evaluated as controls, one group had no treatments and was used as pure control (PC). Number analyses were made on 45 days-old female offspring (n=35).Two series of systematic random section pairs of the SN were taken at 5 µm, according to the physical dissector method. Nissl stained section-pairs were used to determine the total number of neurons. The dopaminergic neurons in the SN were visualized by tyrosine hydroxylase antibody.As saline and PC groups were compared it was shown that the total number of neurons was diminished in the saline groups (P<0,05) for each treatment period. As for the OXC treatment groups, decline in the dopaminergic neurons were observed only in the 1-5th gestational period compared to saline (P<0,05). No differences were found in the comparisons made on the Nissl stained sections. In both staining methods, the GBP treatment showed no effects on the neuron numbers during the 1-5th gestational period (P>0,05), whereas a proliferative effect was seen in the 6-15th gestational period (P<0,05). On the other hand, a decrease in the 6-15th gestational period was observed when the OXC treatment groups were compared themselves on the Nissl stained sections (P<0,05). In contrast, the same comparison in the GBP treatment groups revealed an increase (P<0,05).As a result, the OXC seems to have a neurotoxic impact in different gestational periods, while GBP has proliferative effects on the neuron number of rat SN, a result partly supported by previously reported data.