Spor yapan ve yapmayan ampute bireylerin yaşam kalitesi ve depresif durumlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, spor yapan ve yapmayan ampute bireylerin depresyon ve yaşam kalitesi düzeylerinin belirlenerek yaşam kalitesi açısından depresyon düzeylerinin değerlendirilmesine ilişkindir. Bu amaçla, betimsel bir çalışma yapılmış ve Türkiye'nin çeşitli illerinde bulunan ampute süperlig takımlarında futbol oynayan ve yine Türkiye'nin çeşitli illerindeki engelli kurum ve kuruluşlarda spor yapmayan ampute bireylere anket uygulanmıştır. Toplam 213 anket değerlendirmeye alınmış ve veriler SPSS 17.0 paket programında analiz edilmiştir. Araştırmada, spor yapan ve yapmayan ampute bireylerin kişisel ve mesleki özelliklerini, depresyon ve yaşam kalite düzeylerini belirlemek için, verilerin frekansları, yüzdeleri ve aritmetik ortalamaları elde edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini test etmek için Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Willks testleri uygulanmıştır. Spor yapan ve yapmayan ampute bireylerin depresyon ve yaşam kaliteleri düzeylerinin, demografik değişkenlere göre fark gösterip göstermediğini ortaya koymak için Kruskal Wallis-H testi ve Mann Whitney-U testi kullanılmıştır. Ampute bireylerin yaşam kaliteleri ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek için ise Spearman korelasyon testi uygulanmıştır. Ampute bireylerin genel sağlık ve yaşam kalitesi algıları ile toplam yaşam kalitesi puanları arasındaki ilişkiyi belirlemek için de Spearman korelasyon testi uygulanmıştır. Depresyon düzeyleri yüksek olan ampute bireylerin yaşam kalitelerinin düşük, depresyon düzeyleri düşük olanların ise yüksek yaşam kalitesi puanlarına sahip olduğu belirlenmiştir. Demografik değişkenler ile yaşam kalitesi alt boyutları arasında ve bazı demografik değişkenler ile depresyon düzeyleri arasında anlamlı düzeyde ilişkiler olduğu saptanmıştır. Ampute bireylerde sporun yaşam kalitesini yükseltmede ve depresyon düzeyini düşürmede önemli bir araç olduğu söylenebilir. Engelli bireylerin yaşam kaliteleri ve depresyon düzeylerinin istenilen düzeylere ulaşması için uygun sportif etkinliklere ağırlık verilmelidir.Anahtar Kelimeler: Ampute, Futbol, Depresyon, Yaşam Kailtesi

The aim of this study is to assess the levels of depression by determining depression and quality of life of amputated individuals doing sports and not doing sports. Therefore, a descriptive study was done and a questionnaire was administered to amputated individuals playing football in super league teams as well as to those disabled not doing any sports at associations and foundationsin different cities in Turkey. A total of 213 questionnaires were analyzed through SPSS 17.0 program. In the study, frequency, percentages and arithmetic means of data were measured and interpretedin order to determine personal and professional features and depression and quality of life of amputated individuals doing sports and not doing sports. To be able to test the normality of data, Kolmogorov Smirnov and the Shapiro-Wilk tests were used. Kruskal Wallis- H test and Mann Whitney-U tests were used to reveal whether there was any significant difference in depression and quality of life levels of amputated individuals doing sports and not doing sports in accordance with demographic variables. Spearman correlation test was employed to find the relation between quality of life and depression levels of amputated individuals. Also, spearman correlation test was administered to determine the relation between general health and quality of life perceptions of amputated individuals and total quality of life points. The study showed lower quality of life of amputated individuals with higher depression levels while those with lower depression levels had higher quality of life. Significant difference was found between demographic variables and sub-dimensions of quality of life and some demographic variables and depression levels.Sports can be shown to increase quality of life and reduce depression levels in amputated individuals. Proper sportive exercises should be done to bring quality of life and depression levels of disabled individuals to a reasonable level.Key Words: Amputee, Football, Depression, Quality of Life.